Kara delikler, Evrendeki en garip nesnelerdir. Bir kara deliğin gezegen veya yıldız gibi bir yüzeyi yoktur. Kara delikler, o kadar büyük bir çekim alanına sahiptir ki hiçbir şey hatta ışık bile ondan kaçamaz. Bu yazımızda kara delik nedir, nasıl oluşur ve özellikleri nelerdir gibi konulardan bahsedeceğiz.

Kara Delik Nedir?​

Kara delikler, evrendeki en gizemli ve güçlü nesnelerden biridir. Bir kara delik, yerçekiminin inanılmaz güçlü hale geldiği, etrafındaki hiçbir şeyin, ışığın bile kaçamayacağı yerdir. Bir kara deliğin yerçekimi kuvveti ışıktan kaçamayacağı kadar çok güçlüdür, bu nedenle kara deliklerin kütlesi aşırı kompakt veya yoğundur. Bilim adamlarına göre bir galaksinin merkezindeki kara deliğin kütlesi ortalama 2,6 milyon güneş kütlesidir.

Stephen Hawking’in sesinden kara delik nedir?​


Kara Deliklerin Özellikleri​

Kara deliklerin çoğu, boyutları ne olursa olsun, dev bir yıldızın enerjisi tükendiğinde doğar . Yıldız patlar ve merkezi kendi ağırlığı altında çöker. Bu çökme, süpernova adı verilen bir patlamaya neden olur. Bu dev yıldızlar, sonunda göremeyeceğiniz süper küçük bir noktaya sıkıştırılır.

Bir kara deliğin yerçekimi veya çekici kuvveti o kadar güçlüdür ki kendisine çok yaklaşan her şeyi çeker. Hatta bütün yıldızları bile yutabilir. Hiçbir şey bir kara deliğin yerçekiminden kaçacak kadar hızlı hareket edemez. Buna evrendeki en hızlı şey olan ışık da dahildir. Bu yüzden uzayda kara delikleri göremiyoruz çünkü tüm ışığı yutmuşlardır.

İki tür kara delik vardır. Süper kütleli kara delikler, en büyük kara delik türüdür. Güneşimizden bir milyon kat daha büyükler. Bu tür kara delikler, galaksimiz Samanyolu’nun merkezinde bulunan türden bir kara deliktir ; buna Sagittarius A* denir. (A*, “A-yıldızı” için bilimsel koddur). En yaygın kara delik türü olan yıldız kara delikleri ise, ortalama güneşimizden yalnızca 20 kat daha büyük kütlelidir.

Bir kara deliğin yakınındaki yoğun yerçekimi, zamanın tuhaf şekillerde davranmasına neden olur. Bir astronot yakınlardaki bir kara deliği keşfetmek için uzay gemisinden ayrılırsa, saatindeki ibrenin normal hızda tik takladığını görürdü.

Ancak uzay gemisine geri dönen biri astronot saati uzaktan gözlemleyebilseydi, uzay yürüyüşçüsü kara deliğe yaklaştıkça ellerinin yavaşladığını görecekdi. Uzay yürüyüşü bir saat süren uzay yürüyüşünden sonra uzay gemisine geri döndüğünde, uzay aracında olanlar için yıllar geçmiş olacaktı.

İnsanlar bir gün ileriye doğru zamanda yolculuk yapmak için kara delikleri kullanabilirler. Bir astronot, bir kara deliğin yakınında kısa bir yolculuğa çıkabilir ve oradan yıllar, on yıllar ve hatta yüzyıllar geçtikten sonra Dünya’ya geri dönebilirdi.

Bir kara delik zaman makinesi, bir astronotun gelecekte dünyanın nasıl bir yer olacağını keşfetmesine olanak sağlayabilir. Ama zamanda geri mi dönebilir miyiz? Bu tamamen farklı bir zorluk!

kara delik örnek

Kara Delikleri Görebilir Miyiz?​

Kara delikler gerçekten görünmezdir. Kara delikleri göremememizin sebebi ışığı yansıtmamalarından dolayıdır. Bilim adamları, kara deliklerin etrafındaki ışığı ve nesneleri gözlemleyerek var olduklarını bilirler. Kuantum fiziği ve uzay zamanı ile ilgili olarak kara deliklerin etrafında garip şeyler oluyor. Bu, onları çok gerçek olsalar bile popüler bir bilim kurgu hikayesi konusu yapar.

Kara Delikleri Nasıl Oluşurlar?​

Kara delikler, yaşam döngülerinin sonundaki dev yıldızlar patladığında oluşurlar. Bu patlamaya süpernova denir. Yıldız yeterli kütleye sahipse, çok küçük bir boyuta kadar kendi üzerine çökecektir. Küçük boyutu ve muazzam kütlesi nedeniyle, karadeliklerde yerçekimi o kadar güçlü olacak ki ışığı emen bir kara delik haline gelirler.

Kara delikler, etraflarındaki ışığı ve kütleyi emmeye devam ettikçe inanılmaz derecede büyüyebilirler. Diğer yıldızları bile emebilirler. Pek çok bilim adamı, galaksilerin merkezinde süper kütleli kara delikler olduğunu düşünüyor.

kara delik en gerçekçi resim

Kara Delik’te Olay Ufku​

Olay ufku denen kara deliğin etrafında özel bir sınır vardır. İşte tam bu noktada ışık bile olsa her şeyin kara deliğe doğru gitmesi gerekir. Olay ufkunu geçtikten sonra kaçış yoktur.

Kara Deliği Kim Keşfetti?​

Kara delik fikri ilk olarak 18. yüzyılda şu iki farklı bilim adamı tarafından keşfedildi: John Michell ve Pierre-Simon Laplace. 1967’de John Archibald Wheeler adında bir fizikçi ise “kara delik” terimini buldu.

Kara delik resim

Kara Delikler Hakkında Eğlenceli Gerçekler​

  • Kara delikler, birkaç milyon güneş kütlesine sahip olabilir.
  • Kara delikler sonsuza kadar yaşamazlar, ancak yavaş yavaş buharlaşarak enerjilerini evrene geri döndürürler.
  • Tüm kütlesinin bulunduğu bir kara deliğin merkezi, tekillik adı verilen bir noktadır.
  • Kara delikler kütle ve dönüşleri bakımından birbirinden farklıdır. Bunun dışında hepsi birbirine çok benzer.
  • Bildiğimiz kara delikler iki boyut kategorisine girme eğilimindedir: “yıldız” boyutu bir yıldızın kütlesi civarındayken “süper kütleli” birkaç milyon yıldızın kütlesidir. Büyük olanlar, büyük galaksilerin merkezlerinde bulunur.
  • Binlerce potansiyel kara delik keşfedildi, ancak NASA uzayda bir milyardan fazla kara delik olabileceğini düşünüyor.
  • 2015 yılında, iki kara delik Dünya’dan bir milyar ışıkyılı uzaklıkta birbirine çarptı. (Bir ışık yılı, ışığın bir yılda kat ettiği mesafedir.) Yine de yok olmadılar ve daha büyük bir kara delik oluşturmak için birleştiler.
Kaynak: wikipedia, nasa, nationalgeographic, esa

Benzer Aramalar: Kara delik nedir kısaca, Kara delik nedir kısaca eodev, Kara delik nedir NASA, Kara delik nedir, nasıl oluşur, kara delik nedir 7.sınıf kısaca, Kara delik fotoğrafı, Beyinde kara delik nedir, İlk kara delik fotoğrafı.