Ümit Özdağ sayesinde yeniden gündeme gelen Seyyid Rıza hakkında oldukça merak edilen pek çok farklı konu vardır. Seyyid Rıza hakkında en çok merak edilen; Seyyid Rıza kimdir, Seyyid Rıza neden asıldı, Seyyid Rıza heykelini kim yaptırdı gibi soruların yanıtlarına yazımızda yer verdik.
Seyit Rıza, diğer adıyla Pir Seyit Rıza 1863, Tunceli'de doğmuştur. Alevi-Zaza, Dersim Vilayeti'ndeki Şeyh Hasanlılar aşiretine mensup olup, 1937–1938 Dersim İsyanı'nın lideridir. Hakkında devletin köylülere dağıttığı toprakları zor kullanarak üstüne geçirdiği, sıcak savaş sonrası bölgeye hizmete gelen şehir yapılanması uzmanlarına karşı yöre halkını kışkırttığı gibi pek çok iddia bulunmaktadır. 1863'te Dersim Vilayeti'ne bağlı Ovacık'a bağlı Lirtik köyünde Şeyh Hasanlılar aşiretinin Yukarı Abbasan kolundan Seyit İbrahim'in oğlu olarak dünyaya gelmiştir.
Seyyid Rıza Neden Asıldı?
Seyit Rıza 1924'te Hozat'ı işgal etmiş; çevredeki cumhuriyet yanlısı aşiretleri basarak, devlet içerisinde ayaklanma ortaya çıkarmıştır.1937 yılında devlet güçlerine karşı ayaklanan bölgedeki aşiret liderleri olarak ayaklanmaya destek çıkmıştır. Seyit Rıza'nın 30 Temmuz 1937'de İngiltere'ye yazdığı bir mektupta Anadolu toprakları için çorak, Kürdistan bereketli toprak diyerek ayaklanma için destek talep ettiği iddia edilmiştir. Seyit Rıza'nın torunu Rüstem Polat, dedesinin hiç Türkçe bilmediğini, büyüklerinden duyduklarına göre mektubun Nuri Dersimi tarafından yazılarak İngilizlere gönderildiğini iddia etti. 18 Ekim 1937 tarihinde İçişleri Bakanı Şükrü Kaya imzasıyla Cumhurbaşkanlığı'na sunulan belgede söz konusu olan mektubun Seyit Rıza tarafından değil, onun imzası kullanılarak Suriye'de Yusuf isminde bir şahıs tarafından yazıldığı açıklanmaktadır. 1937'deki Dersim İsyanı'ndaki kanlı çatışmalardan sonra barış görüşmeleri yapmak amacıyla Erzincan'a çağrılmış, bu görüşmeye giderken yolda, 5 Eylül 1937'de 72 isyancı ile birlikte tutuklanması gerçekleşmiştir. 5-13 Eylül 1937'de Elazığ'da askeri mahkemede söz konusu isyan dolayısıyla yargılanarak idam cezası verilmiştir. 15 Kasım 1937 tarihinde Elazığ Buğday Meydanı'nda idamı gerçekleşmiştir.
Seyyid Rıza Kaç Yaşında Asıldı?
Seyyid Rıza hakkında en çok araştırılan konular arasında; Seyyid Rıza’nın idamı gerçekleştiği zaman kaç yaşında olduğu da yer almaktadır. Konuya ilişkin olarak açıklama yapacak olursak; Seyyid Rıza asıldığı zaman 74 yaşındaydı.
Seyyid Rıza Heykeli Nerede?
Seyyid Rıza hakkında merak uyandıran bir başka konu ise; Seyyid Rıza heykelinin nerede olduğu olmaktadır. Seyyid Rıza heykelinin nerede olduğu hakkında şu ifadeleri kullanmak mümkün; Seyyid Rıza heykeli Tunceli’de bulunmaktadır. Seyyid Rıza heykelinin açılışı, Tunceli Kışla Meydanı’nda gerçekleştirilmiştir.
Seyyid Rıza Heykeli Ne Zaman Yapıldı?
Seyyid Rıza heykelinin yapılış tarihi konusunda bilgi verecek olursak; Seyyid Rıza heykeli büyük tarihi olayları simgelemek ile birlikte 2010 yılında Tunceli’de yapılmıştır.
Seyyid Rıza Heykelini Kim Yaptırdı?
Seyyid Rıza heykelinin Tunceli’de yapıldığından bahsetmiştik. Seyyid Rıza heykelini yapan ise; 2010 yılında Tunceli’de hizmet veren, BDP’li Tunceli Belediyesi’dir.
-
umit-ozdag-ile-yeniden-gundeme-gelen-seyyid-riza-kimdir-62d00f1e962a0.jpg
120.9 KB
· Görüntüleme: 619