Günümüzde pek çok kişi, hızlı ve güvenilir bir vücut kitle indeksi hesaplama aracı aramaktadır. Eğer siz de böyle bir araç arıyorsanız doğru adrestesiniz! Hesaplama aracımızı kullanarak saniyeler içinde vücut kitle indeksinizi öğrenebilir, aklınızdaki soru işaretlerini giderebilirsiniz.
Günümüzde özellikle kilo almaya ya da vermeye çalışan kişiler ve sporcular VKİ oranlarına dikkat etmeye çalışmaktadırlar. Herkes için ideal tek bir kilo olmadığını anlamak bu yüzden çok önemlidir. Bu, kişinin vücut ağırlığının boyuna göre normal olup olmadığının belirlenmesi için kullanılan bir tür parametredir. Farklı boya, cinsiyete, yaşa sahip kişilerde ideal kilo bu unsurlara bağlı olarak değişmektedir.
Her yaş grubundan bireyler için hesaplama aynı şekilde yapılır. Ancak unutulmamalıdır ki her yaş grubunun sınıflandırılması farklı şekilde olmaktadır. Çocuklar, ergenlik çağındaki gençler, yetişkinler ve yaşlılar kendi yaş grupları içinde değerlendirilir. Örneğin bir yetişkin için normal olan bir VKİ bir başka yaş grubu için uygun olmayabilir. Yani hesaplamada ortaya çıkar sonuç kişiye göre değerlendirilir.
Cinsiyet de hesaplama yapılırken unutulmaması gereken bir unsurdur. Aynı yaş grubundaki iki sağlıklı kadın ve erkeğin VKİ değerleri arasında farklılıklar olması son derece normaldir. Erkekler, anatomileri gereği kadınlara göre daha yüksek VKİ değerlerine sahiptirler. Kadınlar için normal olan bir değer de bir erkek için oldukça düşük olabilir.
VKİ hesaplanırken vücut kütlesi boyun karesine bölünür. Akabinde kg cinsinden kütle ve metre cinsinden boydan elde edilen kg/m² birimleri hesaplama için kullanılır.
Örnek bir hesaplama verilirse hesaplama şöyle yapılır:
- Ağırlık: 60 kg
- Boy: 1,70 m
- VKİ: 60 / (1,70)*(1,70) = 20,8 kg/m²
Elde edilen sonuçların değerlendirilmesi ise şöyle olacaktır:
Günümüzde pek çok web sitesinden VKİ hesaplaması yapmak mümkündür. Ancak doğru ve kişiye özel VKİ hesaplaması için bir uzmana başvurmakta fayda vardır.
İdeal kilo ölçümünün yapılabilmesi adına VKİ hesaplamasıyla birlikte başka uygulamalar da yapılır. Bunlardan biri bel çevresi ölçümüdür. Bel bölgesinde yağlanma olup olmadığını gözlemlemeye yönelik basit, ayrıntılı olmayan bir ölçümdür.
Kadınlarda eğer bel çevresi 80 cm’yi geçerse bu durum riskli olarak değerlendirilir. 88 cm’yi geçmesi durumunda ise bu yüksek riskli olarak kabul görür. Erkeklerde ise bel çevresinin 94 cm’yi geçmesi riskli olarak kabul edilirken 102 cm’yi geçmesi de yüksek risk olarak görülür.
Bel ölçümünün yanı sıra metabolizma hızı ölçümü ve detaylı vücut analizleri de bireyin kilo sorunu hakkında daha ayrıntılı bir analiz yapmaya olanak sağlar. Metabolizma hızı ölçümü özel bir cihaza bağlı maskenin 15 dakika boyunca takılmasıyla yapılır. Kişi, maske takılıyken normal bir şekilde soluk alıp verir. Bireyin ortalama oksijen tüketimi, nefes miktarı, nefes sıklığı ve ortalama oksijen yoğunluğuna hesaplanarak metabolizma hızı ölçülür.
Kişinin kilosu değerlendirilirken tüm bu unsurlar göz önüne alınmalıdır. Bireyin ideal kilosu altında veya üstünde olup olmadığı, tüm bu etmenler göz önüne alınarak bir hekim tarafından değerlendirilmelidir. Kiloya bağlı mevcut sağlık sorunlarını iyileştirmek ya da ileride karşılaşılabilecek sağlık sorunlarını önlemek için de yine uzman bir hekimle çalışılmalıdır.
İdeal olarak tanımlanan vücut kitle indeksi ise 18.5 ila 24.9 BMI arasındadır. Bu değer aralığında elde edilen sonuçlar normal olarak tanımlanır. Bu değere sahip kişiler düzenli beslenmeye ve egzersiz yapmaya devam etmeyi ihmal etmemelidir. Bu değer aralığındakiler her ihtimale karşılık ayrıca detaylı bir vücut analizine de girmeli ve yağ, kas oranlarını da ölçtürmelidirler. VKi’nin normal aralıkta olması, kişinin vücudunda fazla yağ olmadığı anlamına gelmez.
Vücudun hangi noktasında yağ dokusunun toplandığını bilmek obezite tanısı yapılırken ve tedavisinde son derece önemlidir. Yağ dokusu vücutta iki tip olarak toplanabilir. Bunlar elma tip ve armut tip olmak üzere ikiye ayrılabilmektedir.
Armut tip obeziteden söz konusu olduğunda yağ dokusunun kalça ve basenlerde biriktiği görülür. Elma tip obezitede ise yağ dokusu göbek çevresinde birikmektedir. Bir karşılaştırma yapıldığında göbek çevresinde biriken yağın daha büyük tehlike oluşturduğunu söylemek mümkündür. Bunun nedeni bu bölgede biriken yağın kalp hastalıklarına yakalanma riskinin daha da arttırmasıdır.
Çocuklarla birlikte gençlerde de VKİ, yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişiklik gösterir. Çocukların vücudundaki yağ oranının kontrolü oldukça önemlidir. Bunun nedeni normalden fazla olduğu gözlemlenen yağ oranının, çocuğun gelişimini etkileyecek ve ileriki yıllarda daha ciddi sorunlarla karşılaşmasına neden olabilecek olmasıdır.
Ancak çocuklarda sadece aşırı kilo değil aşırı zayıflık da dikkatle gözlemlenmelidir. Çocuğunuzun zayıf olduğu için sağlıklı olduğu varsayımında bulunmamalısınız. Normal kilosunun altında olan bir çocuk da gelişimini etkileyecek sorunlarla karşılaşabilir. Aşırı zayıflığa bağlı olarak ileriki yıllarda farklı sağlık sorunlarıyla baş etmek zorunda kalabilir.
Çocuklar için boy kilo endeksi hesaplaması ve takibi pediatri uzmanları (Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları) tarafından persantil eğri kullanılmasıyla yapılır. Halk arasında büyüme eğrisi olarak bilinen pertansil eğrisi, bebeklerin ve küçük çocukların gelişiminin normal bir şekilde ilerleyip ilerlemediğini değerlendirmede kullanılır. Bebeklerin ve çocukların zaman içinde değişen boy ve kilo gelişimine bakılır ve orantılı, tutarlı bir şekilde gelişip gelişmediği gözlemlenir.
Kişinin bir sağlık sorunu olup olmadığına bakılırken VKİ hesaplaması bir başlangıç noktası olabilir. Ancak ideal kilo hesaplamalarında beden kitle indeksi ve bel ölçümü dışında metabolizma hızının ölçümü ve detaylı vücut analizlerinin de yapılmasıyla ancak kesin bir sonuca ulaşılabilir.
Normal VKİ değerine sahip birinin vücudunda tehlikeli derecede yağlanma gözlemlenebilecekken; yüksek VKİ değerine sahip ancak spor yapan bir bireyde yaptığı spora bağlı olarak yüksek kas dokusu gözlemlenebilir. Bu yüzden kilonuza bağlı olarak bir sağlık sorununuz olup olmadığını anlamak için en yakın sağlık kuruluşuna giderek detaylı bir vücut analizi yaptırmalısınız.
Vücut Kitle İndeksi (VKİ) Nedir?
Bireyin vücudunda bulunan tahmini yağ oranını gösteren hesaplama yöntemi vücut kitle indeksi (VKİ) veya boy kilo indeksi olarak adlandırılır. VKİ hesaplaması yapılırken kişinin boyu ve kilosu esas alınır. Elde edilen sonuca bakılarak kişinin mevcut kilosunun ideal kilosuna olan yakınlığı veya uzaklığı gözlemlenir.Günümüzde özellikle kilo almaya ya da vermeye çalışan kişiler ve sporcular VKİ oranlarına dikkat etmeye çalışmaktadırlar. Herkes için ideal tek bir kilo olmadığını anlamak bu yüzden çok önemlidir. Bu, kişinin vücut ağırlığının boyuna göre normal olup olmadığının belirlenmesi için kullanılan bir tür parametredir. Farklı boya, cinsiyete, yaşa sahip kişilerde ideal kilo bu unsurlara bağlı olarak değişmektedir.
Vücut Kitle İndeksi Kısaltması Nedir?
Vücut kitle indeksinin Türkçedeki kısaltması VKİ olarak geçer. Bununla birlikte VKİ yerine BMI kısaltmasıyla karşılaşmak da mümkündür. İngilizce açılımı “Body mass index” olan BMI de gerek Türkçe gerek uluslararası kaynaklarda sıklıkla kullanılır.Vücut Kitle İndeksi Nasıl Hesaplanır?
Vücut kitle endeksi hesaplanırken bireyin kilosu ve boyu esas alınır. Bu yüzden öncelikle boy ve kilonun doğru bir şekilde hesaplanması gerekir. Kilo hesaplaması yapılırken doğru sonuç verdiğine emin olunan bir tartı ile hesaplama yapılmalıdır. En doğru kilo tartımı sabah kişi açken ve tuvalete çıktıktan sonra yapılır.Her yaş grubundan bireyler için hesaplama aynı şekilde yapılır. Ancak unutulmamalıdır ki her yaş grubunun sınıflandırılması farklı şekilde olmaktadır. Çocuklar, ergenlik çağındaki gençler, yetişkinler ve yaşlılar kendi yaş grupları içinde değerlendirilir. Örneğin bir yetişkin için normal olan bir VKİ bir başka yaş grubu için uygun olmayabilir. Yani hesaplamada ortaya çıkar sonuç kişiye göre değerlendirilir.
Cinsiyet de hesaplama yapılırken unutulmaması gereken bir unsurdur. Aynı yaş grubundaki iki sağlıklı kadın ve erkeğin VKİ değerleri arasında farklılıklar olması son derece normaldir. Erkekler, anatomileri gereği kadınlara göre daha yüksek VKİ değerlerine sahiptirler. Kadınlar için normal olan bir değer de bir erkek için oldukça düşük olabilir.
VKİ hesaplanırken vücut kütlesi boyun karesine bölünür. Akabinde kg cinsinden kütle ve metre cinsinden boydan elde edilen kg/m² birimleri hesaplama için kullanılır.
Örnek bir hesaplama verilirse hesaplama şöyle yapılır:
- Ağırlık: 60 kg
- Boy: 1,70 m
- VKİ: 60 / (1,70)*(1,70) = 20,8 kg/m²
Elde edilen sonuçların değerlendirilmesi ise şöyle olacaktır:
- 18, 5 kg/m² değerinin altındaki sonuçlar için: İdeal kilo altında
- 18, 5 kg/m² ila 24, 9 kg/m² değerleri arasındaki sonuçlar için: İdeal kiloda
- 25 kg/m² ila 29, 9 kg/m² arasındaki sonuçlar için: İdeal kilonun üstü
- 30 kg/m² ila 39, 9 kg/m² arasındaki sonuçlar için: İdeal kilonun aşırı üstü (Obez)
Günümüzde pek çok web sitesinden VKİ hesaplaması yapmak mümkündür. Ancak doğru ve kişiye özel VKİ hesaplaması için bir uzmana başvurmakta fayda vardır.
Vücut Kitle İndeksi Sonuçları Ne Anlama Gelir?
VKİ hesaplamasında elde edilen sonuç vücudunuzdaki yağ oranı, vücut tipi, yağ ve kas dokusu ile alakalı değildir. Bu yüzden bir değerlendirme yapılırken sadece VKİ hesaba katılmamalıdır. Sadece VKİ’yi baz alıp diğer etmenleri göz ardı etmek kişinin sağlığıyla ilgili pek çok unsuru görmezden gelmek olacaktır.İdeal kilo ölçümünün yapılabilmesi adına VKİ hesaplamasıyla birlikte başka uygulamalar da yapılır. Bunlardan biri bel çevresi ölçümüdür. Bel bölgesinde yağlanma olup olmadığını gözlemlemeye yönelik basit, ayrıntılı olmayan bir ölçümdür.
Kadınlarda eğer bel çevresi 80 cm’yi geçerse bu durum riskli olarak değerlendirilir. 88 cm’yi geçmesi durumunda ise bu yüksek riskli olarak kabul görür. Erkeklerde ise bel çevresinin 94 cm’yi geçmesi riskli olarak kabul edilirken 102 cm’yi geçmesi de yüksek risk olarak görülür.
Bel ölçümünün yanı sıra metabolizma hızı ölçümü ve detaylı vücut analizleri de bireyin kilo sorunu hakkında daha ayrıntılı bir analiz yapmaya olanak sağlar. Metabolizma hızı ölçümü özel bir cihaza bağlı maskenin 15 dakika boyunca takılmasıyla yapılır. Kişi, maske takılıyken normal bir şekilde soluk alıp verir. Bireyin ortalama oksijen tüketimi, nefes miktarı, nefes sıklığı ve ortalama oksijen yoğunluğuna hesaplanarak metabolizma hızı ölçülür.
Kişinin kilosu değerlendirilirken tüm bu unsurlar göz önüne alınmalıdır. Bireyin ideal kilosu altında veya üstünde olup olmadığı, tüm bu etmenler göz önüne alınarak bir hekim tarafından değerlendirilmelidir. Kiloya bağlı mevcut sağlık sorunlarını iyileştirmek ya da ileride karşılaşılabilecek sağlık sorunlarını önlemek için de yine uzman bir hekimle çalışılmalıdır.
Normal Vücut Kitle İndeksi Kaç Olmalı?
Her bireyin ideal kilosunun farklı olduğu unutulmamalıdır. Bir başkası için ideal olan bir kilo, bir başkası için riskli olabilir. Bu durum kişinin vücut yapısı, boyu, cinsiyeti gibi pek çok unsurdan etkilenir. Bu yüzden kişinin rastgele bir rakamı belirleyerek kendine hedef haline getirmemesi, sağlığını bozacak beslenme ve egzersiz düzenlerine geçmemesi gerekir.İdeal olarak tanımlanan vücut kitle indeksi ise 18.5 ila 24.9 BMI arasındadır. Bu değer aralığında elde edilen sonuçlar normal olarak tanımlanır. Bu değere sahip kişiler düzenli beslenmeye ve egzersiz yapmaya devam etmeyi ihmal etmemelidir. Bu değer aralığındakiler her ihtimale karşılık ayrıca detaylı bir vücut analizine de girmeli ve yağ, kas oranlarını da ölçtürmelidirler. VKi’nin normal aralıkta olması, kişinin vücudunda fazla yağ olmadığı anlamına gelmez.
Vücut Kitle İndeksi ile Obezite Hesaplama
Günümüzdeki en büyük sağlık sorunlarından biri haline gelen obezite hastalığının tespit edilmesinde VKİ değerine başvurulur. Obezite hesaplanırken hastanın yaşı, cinsiyeti gibi unsurlar göz önünde bulundurularak vücuttaki yağ yüzdesinin ve bel çevresinin ölçüsünün normal değerlerde olup olmadığı gözlemlenmelidir. Yani Detaylı vücut kitle indeksi bu hesaplamayı yapmaya yardımcı olacaktır.Vücudun hangi noktasında yağ dokusunun toplandığını bilmek obezite tanısı yapılırken ve tedavisinde son derece önemlidir. Yağ dokusu vücutta iki tip olarak toplanabilir. Bunlar elma tip ve armut tip olmak üzere ikiye ayrılabilmektedir.
Armut tip obeziteden söz konusu olduğunda yağ dokusunun kalça ve basenlerde biriktiği görülür. Elma tip obezitede ise yağ dokusu göbek çevresinde birikmektedir. Bir karşılaştırma yapıldığında göbek çevresinde biriken yağın daha büyük tehlike oluşturduğunu söylemek mümkündür. Bunun nedeni bu bölgede biriken yağın kalp hastalıklarına yakalanma riskinin daha da arttırmasıdır.
Çocuklarda Boy Kilo İndeksi Hesaplama
Çocuklarda boy kilo indeksi hesaplaması yetişkinlere göre oldukça farklıdır. Çocukların vücutlarının yetişkinlerden farklı olduğu ve ele alınan değerlerin de farklı olacağı unutulmamalıdır. Bir çocuğun VKİ’si hesaplanırken yetişkin değerleriyle değerlendirilmemeli, bu değerlere göre karşılaştırma yapılmamalıdır. Çocuklar için farklı normal ve anormal değerler bulunur.Çocuklarla birlikte gençlerde de VKİ, yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişiklik gösterir. Çocukların vücudundaki yağ oranının kontrolü oldukça önemlidir. Bunun nedeni normalden fazla olduğu gözlemlenen yağ oranının, çocuğun gelişimini etkileyecek ve ileriki yıllarda daha ciddi sorunlarla karşılaşmasına neden olabilecek olmasıdır.
Ancak çocuklarda sadece aşırı kilo değil aşırı zayıflık da dikkatle gözlemlenmelidir. Çocuğunuzun zayıf olduğu için sağlıklı olduğu varsayımında bulunmamalısınız. Normal kilosunun altında olan bir çocuk da gelişimini etkileyecek sorunlarla karşılaşabilir. Aşırı zayıflığa bağlı olarak ileriki yıllarda farklı sağlık sorunlarıyla baş etmek zorunda kalabilir.
Çocuklar için boy kilo endeksi hesaplaması ve takibi pediatri uzmanları (Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları) tarafından persantil eğri kullanılmasıyla yapılır. Halk arasında büyüme eğrisi olarak bilinen pertansil eğrisi, bebeklerin ve küçük çocukların gelişiminin normal bir şekilde ilerleyip ilerlemediğini değerlendirmede kullanılır. Bebeklerin ve çocukların zaman içinde değişen boy ve kilo gelişimine bakılır ve orantılı, tutarlı bir şekilde gelişip gelişmediği gözlemlenir.
Vücut Kitle İndeksi Dışında Neler Dikkate Alınır?
Daha önce de belirtildiği gibi kişinin ideal kilosu değerlendirilirken sadece vücut kitle endeksi ele alınmamalıdır. Kişinin sağlıklı olup olmadığını belirlemek için daha çok detaylı gözlemler de yapılmalıdır. Vücut kitle indeksiniz hesaplanırken sadece mevcut kilonuz ve boyunuz ele alınır. Yağ oranı, vücut tipi, yağ ve kas dokusu gibi unsurların ölçümü VKİ hesaplaması ile elde edilemez.Kişinin bir sağlık sorunu olup olmadığına bakılırken VKİ hesaplaması bir başlangıç noktası olabilir. Ancak ideal kilo hesaplamalarında beden kitle indeksi ve bel ölçümü dışında metabolizma hızının ölçümü ve detaylı vücut analizlerinin de yapılmasıyla ancak kesin bir sonuca ulaşılabilir.
Normal VKİ değerine sahip birinin vücudunda tehlikeli derecede yağlanma gözlemlenebilecekken; yüksek VKİ değerine sahip ancak spor yapan bir bireyde yaptığı spora bağlı olarak yüksek kas dokusu gözlemlenebilir. Bu yüzden kilonuza bağlı olarak bir sağlık sorununuz olup olmadığını anlamak için en yakın sağlık kuruluşuna giderek detaylı bir vücut analizi yaptırmalısınız.
