Evrende milyarlarca yıldız bulunur. Her biri; yaşadığı sürece büyüklüğü, sıcaklığı ve rengi değişen, akkor gazla çevrelenmiş kızgın bir toptur. Bu yazımızda yıldız nedir ve özellikleri gibi çok önemli konulardan bahsedeceğiz.
Yıldız nedir ve yıldız türleri videosu
Yıldızların büyüklük ve renkleri farklıdır. Hepsi sıcaktır, ancak; sıcaklıklarına göre de farklılıklar gösterirler. Her biri, Dünya’dan da tanıdığımız ve çekim kuvveti ile bir arada tutulan gazlardan oluşmuştur.
Yıldızlar büyüklüklerine göre çok çeşitlidir. En büyükleri, Güneş’in çapından bir kaç yüz kez büyük olabilen süperdevlerdir. Bunu, Güneş’in çapından yüz kez kadar büyük olabilen mavi ya da kızıl devler takip eder. Mavi yıldızlar en sıcak ve en parlak olanlarıdır. En küçük yıldızlar cücelerdir ve büyüklükleri Güneş’in büyüklüğünden daha küçüktür.
Hidrojen, çekirdeğin içinde helyuma dönüşür. Bu nükleer tepkime ile çok büyük miktarlarda enerji üretilir ve yayılır. Güneş enerjisinin bir bölümünü sıcaklık olarak hisseder ve onu parlarken görürüz. Ancak; diğer enerji biçimleri (kızılötesi ve X-ışınları gibi) de Güneş ve yıldızlar tarafından yayılır.
Danimarkalı gök bilimci Ejnar Hertzzprung (1873-1967) yıldızlar üzerinde çalıştı. 1906’da yıldızın sıcaklığı ile parlaklığı arasında bir bağlantı olduğunu gözlemledi. Yıldızların, kızgın parlak olanlardan soğuk sönük yıldızlara kadar bir aile içinde sıralanabileceğini buldu.
Ana Sıra Yıldızı – Bir yıldız, milyarlarca yıl boyunca enerji yakmaya ve parlamaya devam eder. Bu, yaşamının büyük bir kısmında yıldızın normal durumudur ve “ana sekans” olarak adlandırılır. Bu süre zarfında yıldızı küçültmek isteyen yerçekimi ile onu büyütmek isteyen ısı arasında bir denge sağlanır. Yıldız, hidrojeni bitene kadar bu şekilde kalır.
Kırmızı Dev – Hidrojen bittiğinde, yıldızın dışı genişler ve kırmızı bir dev haline gelir.
Çöküş – Sonunda yıldızın çekirdeği demir yapmaya başlar. Bu, yıldızın çökmesine neden olur. Bir sonraki yıldıza ne olacağı, kütlesinin ne kadar olduğuna (ne kadar büyük olduğuna) bağlıdır. Ortalama bir yıldız beyaz bir cüce yıldız olacaktır. Daha büyük yıldızlar, süpernova adı verilen devasa bir nükleer patlama yaratacaktır. Süpernovadan sonra bir kara delik veya bir nötron yıldızı olabilir.
yıldızlar nasıl oluşur [yıldız nedir]
Daha sonra, geriye yalnızca daralmış çekirdek kalana dek yavaş yavaş dış tabakasını uzaya saçacaktır. Bundan sonra yıldız ölecektir. Ufak, kızgın bedeni soğuyarak beyaz bir cüceye (soğuk ve karanlık uzay külü) dönüşecektir.
Genel olarak bir yıldızın yaşam evresi şöyledir:
Bazı yıldızlar gazlarını, diğerlerine oranla daha çabuk dönüştürür. Yıldızı oluşturan madde miktarı (yıldızın kütlesi) yıldızın yaşam süresine, gelişim aşamalarına ve ne şekilde öleceği üzerinde etkilidir. Çoğu yıldız (örneğin; Güneş) yakıtı bitmeden önce milyonlarca yıl boyunca parlar. Güneş’ten daha büyük bir kütleye sahip olanların yakıtı daha çabuk biter ve daha az yaşar. Yıldızın kütlesi, ayrıca; onun parlaklığı da etki eder. Daha büyük kütleye sahip olan yıldız daha çok parlar.
Bütün yıldızlar nebula adı verilen gaz ve toz bulutlarından doğar. Nebula içinde oluşan ve dolaylarındadır. Bazı yıldızlar gazlarını, diğerlerine oranla daha çabuk dönüştürür.
Yıldızı oluşturan madde miktarı (yıldızın kütlesi) yıldızın yaşam süresine, gelişim aşamalarına ve ne şekilde öleceği üzerinde etkilidir. Çoğu yıldız (örneğin; Güneş) yakıtı bitmeden önce milyonlarca yıl boyunca parlar.
Güneş’ten daha büyük bir kütleye sahip olanların yakıtı daha çabuk biter ve daha az yaşar. Yıldızın kütlesi, ayrıca; onun parlaklığı da etki eder. Daha büyük kütleye sahip olan yıldız daha çok parlar.
Bütün yıldızlar nebula adı verilen gaz ve toz bulutlarından doğar. Nebula içinde oluşan ve yoğunlaşan ufak bulut materyali çekim kuvveti ile döne döne merkeze çekilir. Merkezdeki madde sıkıştırılmaya başlayınca sıcaklığı artar. Yaklaşık 10 milyon santigrat derecede bir nükleer tepkime başlar ve yıldız doğar.
Yıldızların çoğunluğu, ikizler gibi çift olarak doğar. Bu çiftler ve diğer yıldızlar küme adı verilen yıldız grubu içinde doğar. Bazı yıldızlar geri kalan yaşamlarını kümenin bir parçası olarak geçirir.
Diğer kümelerdeki yıldızlar ileriye doğru sürüklenir. Güneş ve onunla birlikte doğan erkek ve dişi kardeş yıldızlar bu durumla karşılaşmıştır. Gece gökyüzünde iki çeşit yıldız kümesi vardır.
Açık kümeler, eninde sonunda dağılacak olan gevşek genç yıldızlar topluluğudur. Küresel kümeler, birbirlerine sıkı sıkıya bağlı eski yıldız gruplarıdır. Bu yıldızlar beraber doğar, yaşamlarını kümenin bir parçası olarak sürdürür ve küme içinde ölürler.
Parlamaya başlayan yıldız ana sıra yıldızı olarak adlandırılır. Güneş bir ana sıra yıldızıdır ve milyarlarca yıl boyunca böyle kalacaktır. Güneş helyumunu tükettiğinde kızıl bir dev olarak yaşlanacak ve ölümden önce yaşam çevriminin son aşaması başlayacaktır.
yıldızların yaşam evresi [yıldız nedir]
Süpernova ismi, yıldızın görünüşündeki ani değişimden gelir. Patlama, gökyüzünde oluşan süper, yeni (Latincede nova yeni anlamına gelir), parlak bir yıldıza benzer. Geride kalan çekirdeğin geleceği kütlesine bağlıdır. Güneş’ten yaklaşık üç kat daha büyük bir kütleye sahip olan yıldızlar, bir kara delik oluşturana dek çökmeye devam ederler.
Daha küçük kütleye sahip olanlar ise geride minik bir nötron yıldızı bırakırlar. O kadar yoğun bir biçimde sıkışmışlardır ki; bir avuç dolusunun ağırlığı milyarlarca tondur. Hızla dönen bir nötron yıldızı pulsar olarak adlandırılır ve deniz fenerinin dönen ışınları gibi enerji ışınları gönderirler. Bir saniye içinde çok sayıda dönüş yaparlar ve Dünya, ışın yolu üzerinde olursa yıldızın enerji atımları tespit edilebilir.
Cüceler – Daha küçük yıldızlara cüce yıldızlar denir. Kırmızı ve sarı yıldızlara genellikle cüce denir. Kahverengi bir cüce, nükleer füzyonun oluşması için asla yeterince büyük olmamıştır. Beyaz cüce, kırmızı dev bir yıldızın çöküşünün kalıntılarıdır.
Devler – Dev yıldızlar, mavi bir dev gibi ana dizi yıldızları veya kırmızı devler gibi genişleyen yıldızlar olabilir. Bazı süperdev yıldızlar, tüm Güneş Sistemi kadar büyüktür!
Nötronlar – Dev bir yıldızın çöküşünden bir nötron yıldızı meydana gelir. Çok küçük ama çok yoğundurlar.
gökyüzündeki yıldızlar [yıldız nedir]
Benzer aramalar: yıldız nedir kısaca, yıldız nedir pdf, yıldız nedir özet, yıldız nedir konu anlatımı, yıldız ne demek, Yıldızlar ve özellikleri, Galaksi nedir, Yıldız isimleri, Yıldız Nedir ve özellikleri, kuyruklu yıldız nedir, en parlak yıldız nedir, en büyük yıldız nedir, Kara delik nedir, Takım yıldızları, Takım Yıldızı Nedir, Yıldızlar Nedir..
Yıldız nedir?
Yıldızlar, çoğunlukla hidrojen ve helyumdan oluşan devasa aşırı sıcak gaz küreleridir . Yıldızlar, nükleer füzyon adı verilen bir süreçte hidrojeni helyuma dönüştürerek çok ısınırlar. Onları bu kadar sıcak ve parlak yapan da budur. Güneşimiz de bir yıldızdır.Yıldız nedir ve yıldız türleri videosu
Yıldızların Özellikleri
Evrende, her şeyden daha çok yıldız bulunur. Güneşimiz en yakın yıldızdır, diğerleri, geceleyin gökyüzünde parlak ışık noktaları gibi görünür. Gök bilimciler yapıları, büyüklükleri ve sıcaklıklarını öğrenmek için yıldız ışıklarını incelerler.Yıldızların büyüklük ve renkleri farklıdır. Hepsi sıcaktır, ancak; sıcaklıklarına göre de farklılıklar gösterirler. Her biri, Dünya’dan da tanıdığımız ve çekim kuvveti ile bir arada tutulan gazlardan oluşmuştur.
Yıldızlar büyüklüklerine göre çok çeşitlidir. En büyükleri, Güneş’in çapından bir kaç yüz kez büyük olabilen süperdevlerdir. Bunu, Güneş’in çapından yüz kez kadar büyük olabilen mavi ya da kızıl devler takip eder. Mavi yıldızlar en sıcak ve en parlak olanlarıdır. En küçük yıldızlar cücelerdir ve büyüklükleri Güneş’in büyüklüğünden daha küçüktür.
Hidrojen, çekirdeğin içinde helyuma dönüşür. Bu nükleer tepkime ile çok büyük miktarlarda enerji üretilir ve yayılır. Güneş enerjisinin bir bölümünü sıcaklık olarak hisseder ve onu parlarken görürüz. Ancak; diğer enerji biçimleri (kızılötesi ve X-ışınları gibi) de Güneş ve yıldızlar tarafından yayılır.
Danimarkalı gök bilimci Ejnar Hertzzprung (1873-1967) yıldızlar üzerinde çalıştı. 1906’da yıldızın sıcaklığı ile parlaklığı arasında bir bağlantı olduğunu gözlemledi. Yıldızların, kızgın parlak olanlardan soğuk sönük yıldızlara kadar bir aile içinde sıralanabileceğini buldu.
Bir Yıldızın Yaşam Döngüsü
Doğum – Yıldızlar, bulutsu adı verilen dev toz bulutlarında yaşamına başlar. Yerçekimi ile tozlar bir araya toplanmaya zorlanır. Daha fazla toz toplandıkça, yerçekimi güçlenir ve ısınmaya başlar ve bir ön yıldız haline gelir. Merkez yeterince ısındığında, nükleer füzyon başlar ve genç bir yıldız doğar.Ana Sıra Yıldızı – Bir yıldız, milyarlarca yıl boyunca enerji yakmaya ve parlamaya devam eder. Bu, yaşamının büyük bir kısmında yıldızın normal durumudur ve “ana sekans” olarak adlandırılır. Bu süre zarfında yıldızı küçültmek isteyen yerçekimi ile onu büyütmek isteyen ısı arasında bir denge sağlanır. Yıldız, hidrojeni bitene kadar bu şekilde kalır.
Kırmızı Dev – Hidrojen bittiğinde, yıldızın dışı genişler ve kırmızı bir dev haline gelir.
Çöküş – Sonunda yıldızın çekirdeği demir yapmaya başlar. Bu, yıldızın çökmesine neden olur. Bir sonraki yıldıza ne olacağı, kütlesinin ne kadar olduğuna (ne kadar büyük olduğuna) bağlıdır. Ortalama bir yıldız beyaz bir cüce yıldız olacaktır. Daha büyük yıldızlar, süpernova adı verilen devasa bir nükleer patlama yaratacaktır. Süpernovadan sonra bir kara delik veya bir nötron yıldızı olabilir.
yıldızlar nasıl oluşur [yıldız nedir]
Yıldızlar Nasıl Oluşur?
Güneş gibi yıldızlar bir yaşam çevrimi takip eder, Diğer bütün yıldızlar gibi onlar da bir gaz ve toz nebulasında doğar. Nükleer tepkimenin başlamasıyla yıldız parlar. Güneş bir ana sıra yıldızıdır ve hidrojen tükenene ve kızıl bir dev olarak yaşlanana dek birkaç milyar yıl boyunca aralıksız parlayacaktır.Daha sonra, geriye yalnızca daralmış çekirdek kalana dek yavaş yavaş dış tabakasını uzaya saçacaktır. Bundan sonra yıldız ölecektir. Ufak, kızgın bedeni soğuyarak beyaz bir cüceye (soğuk ve karanlık uzay külü) dönüşecektir.
Genel olarak bir yıldızın yaşam evresi şöyledir:
- İlk önce; hidrojeni helyuma dönüştüren yıldız sürekli olarak parlar.
- Çekirdekteki hidrojen tükenmek üzeredir. Çekirdek çöker ve ısınır.
- Helyum, karbona dönüşmeye başlar. Yıldızın dış kısmı dışa doğru hareketlenir.
- Yıldız gittikçe büyür. Dış tabaka soğur ve turuncudan kırmızıya dönüşür.
- Yıldız, kızıl bir cücedir. Orijinal yıldızın 100 katı kadar bir büyüklüğe sahiptir.
- Çekirdekteki yakıt tükenir ve nükleer tepkime durur. Çekirdek çöker.
- Dış tabaka uzaya saçılır. Çekirdek, küçük bir gezegen büyüklüğüne ulaşana dek büzülür.
Bir Yıldızın Yaşamı
Gördüğümüz yıldızlar farklı yaşam aşamalarındadır. Bütün yıldızları çekirdeklerinde hidrojenin helyuma dönüştürülmesiyle başlar. Hidrojen tükendikten sonra helyum, karbon ve oksijen gibi yeni elementlere dönüştürülür. Bu işlem sırasında yıldızın büyüklüğü, sıcaklığı, rengi değişir ve madde atar. En sıcakları mavi, sarı ve kırmızı daha soğuktur, ancak; kızıl cücelerin yüzey sıcaklığı halen 3.000 santigrat derece dolaylarındadır.Bazı yıldızlar gazlarını, diğerlerine oranla daha çabuk dönüştürür. Yıldızı oluşturan madde miktarı (yıldızın kütlesi) yıldızın yaşam süresine, gelişim aşamalarına ve ne şekilde öleceği üzerinde etkilidir. Çoğu yıldız (örneğin; Güneş) yakıtı bitmeden önce milyonlarca yıl boyunca parlar. Güneş’ten daha büyük bir kütleye sahip olanların yakıtı daha çabuk biter ve daha az yaşar. Yıldızın kütlesi, ayrıca; onun parlaklığı da etki eder. Daha büyük kütleye sahip olan yıldız daha çok parlar.
Bütün yıldızlar nebula adı verilen gaz ve toz bulutlarından doğar. Nebula içinde oluşan ve dolaylarındadır. Bazı yıldızlar gazlarını, diğerlerine oranla daha çabuk dönüştürür.
Yıldızı oluşturan madde miktarı (yıldızın kütlesi) yıldızın yaşam süresine, gelişim aşamalarına ve ne şekilde öleceği üzerinde etkilidir. Çoğu yıldız (örneğin; Güneş) yakıtı bitmeden önce milyonlarca yıl boyunca parlar.
Güneş’ten daha büyük bir kütleye sahip olanların yakıtı daha çabuk biter ve daha az yaşar. Yıldızın kütlesi, ayrıca; onun parlaklığı da etki eder. Daha büyük kütleye sahip olan yıldız daha çok parlar.
Bütün yıldızlar nebula adı verilen gaz ve toz bulutlarından doğar. Nebula içinde oluşan ve yoğunlaşan ufak bulut materyali çekim kuvveti ile döne döne merkeze çekilir. Merkezdeki madde sıkıştırılmaya başlayınca sıcaklığı artar. Yaklaşık 10 milyon santigrat derecede bir nükleer tepkime başlar ve yıldız doğar.
Yıldızların çoğunluğu, ikizler gibi çift olarak doğar. Bu çiftler ve diğer yıldızlar küme adı verilen yıldız grubu içinde doğar. Bazı yıldızlar geri kalan yaşamlarını kümenin bir parçası olarak geçirir.
Diğer kümelerdeki yıldızlar ileriye doğru sürüklenir. Güneş ve onunla birlikte doğan erkek ve dişi kardeş yıldızlar bu durumla karşılaşmıştır. Gece gökyüzünde iki çeşit yıldız kümesi vardır.
Açık kümeler, eninde sonunda dağılacak olan gevşek genç yıldızlar topluluğudur. Küresel kümeler, birbirlerine sıkı sıkıya bağlı eski yıldız gruplarıdır. Bu yıldızlar beraber doğar, yaşamlarını kümenin bir parçası olarak sürdürür ve küme içinde ölürler.
Parlamaya başlayan yıldız ana sıra yıldızı olarak adlandırılır. Güneş bir ana sıra yıldızıdır ve milyarlarca yıl boyunca böyle kalacaktır. Güneş helyumunu tükettiğinde kızıl bir dev olarak yaşlanacak ve ölümden önce yaşam çevriminin son aşaması başlayacaktır.
yıldızların yaşam evresi [yıldız nedir]
Bir Yıldızın Ölümü
Güneş gibi yıldızların ölümü milyarlarca yıl alır. Ağır ağır materyal kaybeder ve solar, yaşamları cüce bir yıldız olarak sona erer. Güneş’ten yaklaşık sekiz kat daha büyük bir kütleye sahip olan yıldızların yaşamları daha dramatik bir biçimde son bulur. Nükleer tepkime kesilince yıldız çöker ve bir süpernova patlaması ile kendini ötelere fırlatır; geride yalnızca bir çekirdek kalır.Süpernova ismi, yıldızın görünüşündeki ani değişimden gelir. Patlama, gökyüzünde oluşan süper, yeni (Latincede nova yeni anlamına gelir), parlak bir yıldıza benzer. Geride kalan çekirdeğin geleceği kütlesine bağlıdır. Güneş’ten yaklaşık üç kat daha büyük bir kütleye sahip olan yıldızlar, bir kara delik oluşturana dek çökmeye devam ederler.
Daha küçük kütleye sahip olanlar ise geride minik bir nötron yıldızı bırakırlar. O kadar yoğun bir biçimde sıkışmışlardır ki; bir avuç dolusunun ağırlığı milyarlarca tondur. Hızla dönen bir nötron yıldızı pulsar olarak adlandırılır ve deniz fenerinin dönen ışınları gibi enerji ışınları gönderirler. Bir saniye içinde çok sayıda dönüş yaparlar ve Dünya, ışın yolu üzerinde olursa yıldızın enerji atımları tespit edilebilir.
Yıldız Türleri Nelerdir?
Birçok farklı yıldız türü vardır. Ana sıradaki yıldızlar (normal yıldızlar) renklerine göre kategorize edilir. En küçük yıldızlar kırmızıdır ve fazla bir parıltı yaymazlar. Orta büyüklükteki yıldızlar Güneş gibi sarıdır. En büyük yıldızlar mavidir ve oldukça parlaktır. Ana dizi yıldızı ne kadar büyükse, o kadar sıcak ve parlaktır.Cüceler – Daha küçük yıldızlara cüce yıldızlar denir. Kırmızı ve sarı yıldızlara genellikle cüce denir. Kahverengi bir cüce, nükleer füzyonun oluşması için asla yeterince büyük olmamıştır. Beyaz cüce, kırmızı dev bir yıldızın çöküşünün kalıntılarıdır.
Devler – Dev yıldızlar, mavi bir dev gibi ana dizi yıldızları veya kırmızı devler gibi genişleyen yıldızlar olabilir. Bazı süperdev yıldızlar, tüm Güneş Sistemi kadar büyüktür!
Nötronlar – Dev bir yıldızın çöküşünden bir nötron yıldızı meydana gelir. Çok küçük ama çok yoğundurlar.
gökyüzündeki yıldızlar [yıldız nedir]
Yıldızlarla İlgili Eğlenceli Gerçekler
- Evrendeki yıldızların çoğu kırmızı cücedir.
- Dünya atmosferindeki hareket nedeniyle parıldıyor.
- Birçok yıldız, ikili yıldızlar adı verilen çiftler halinde oluşur.
- 4 yıldıza kadar olan bazı gruplamalar var.
- Yıldızlar ne kadar küçüklerse o kadar uzun yaşarlar. Dev yıldızlar parlaktır, ancak hızla sönme eğilimindedir.
- Dünya’ya en yakın yıldız (Güneş Sistemi dışında) Proxima Centauri‘dir. Bu yıldız 4,2 ışıkyılı uzaklıktadır, yani oraya ulaşmak için 4,2 yıl ışık hızında seyahat etmeniz gerekecektır.
- Güneş yaklaşık 4,5 milyar yaşındadır.
Benzer aramalar: yıldız nedir kısaca, yıldız nedir pdf, yıldız nedir özet, yıldız nedir konu anlatımı, yıldız ne demek, Yıldızlar ve özellikleri, Galaksi nedir, Yıldız isimleri, Yıldız Nedir ve özellikleri, kuyruklu yıldız nedir, en parlak yıldız nedir, en büyük yıldız nedir, Kara delik nedir, Takım yıldızları, Takım Yıldızı Nedir, Yıldızlar Nedir..
