Cocukluk doneminde gorulen depresyon, normal “bunalımdan ve cocuğun gelişimi sırasında karşılaşılan gunluk ruh halinden farklıdır Bir cocuğun depresif ya da uzgun gorunmesi her zaman icin depresyon rahatsızlığı olduğu anlamına gelmez Ancak eğer bu semptomlar kalıcı, rahatsız edici hale gelir ve sosyal aktiviteler, ilgi alanları, okul ve aile yaşamını etkileyecek olursa, bu durum cocuğun tıbbi olarak depresyondan muzdarip olduğunun bir gostergesi olabilir
Cocuğumun Depresyonda Olduğunu Nasıl Anlarım?
Cocuklarda depresyon belirtileri değişkenlik gosterir Yapılan ilk tıbbi calışmalar, cocuğun depresif ruh halinin yaramazlık yapması veya asabi davranışlarda bulunmasıyla ortaya cıktığı “maskeli depresyon uzerine olmuştur Bu durum, ozellikle daha kucuk cocuklarda gorulebilirken, pek cok cocuk depresyonda olan yetişkinlere benzer bir şekilde uzuntulu ya da keyifsiz olur Depresyonun başlıca belirtileri huzunlu olma, umutsuzluk hissi ve ruh hali değişiklikleri etrafında şekillenir ve aşağıdaki unsurları icerebilir:
• Asabiyet ve ofke
• Surekli olarak huzun ve umutsuzluk hissi
• Sosyal olarak geri cekilme
• Reddedilmeye karşı artan hassasiyet
• İştahta değişiklik – artış ya da azalma
• Uyku duzeninde değişiklik – uykusuzluk veya aşırı uyuma
• Bağırma ya da ağlama
• Konsantre olmada gucluk
• Bitkinlik ve duşuk enerji
• Tedaviye yanıt vermeyen fiziksel şikayetler (karın ağrısı, baş ağrısı gibi)
• Evde veya arkadaşlarla yapılan aktivitelerde, okulda, ders dışı faaliyetlerde ve diğer hobi veya ilgi alanlarında azalan beceri seviyesi
• Kendini değersiz ya da suclu hissetme
• Duşunme ya da konsantrasyon bozukluğu
• Olum veya intihar duşunceleri
Butun cocuklarda bu belirtilerin hepsi gorulmez Aslında, pek coğu farklı zamanlarda, farklı belirtileri, farklı ortamlarda gosterirler Bazı cocukların makul duzeyde normal işlev gosterebilmesine karşın, ciddi anlamda depresyonda olan cocukların coğu, sosyal aktivitelerde fark edilir bir değişiklik, okula olan ilgisini yitirme ve derslerdeki performansında duşuş veya dış gorunuşunde değişiklik gosterecektir Ozellikle 12 yaşın uzerindeki cocuklarda, uyuşturucu ya da alkol kullanımı soz konusu olabilir
İntihar
12 yaşın altındaki genclerde nispeten nadir olarak gorulse de, kucuk cocuklar intihar girişiminde bulunuyorlar ve bunu uzgun ya da ofkeli oldukları anlarda tepkisel bir şekilde, duşunmeden yapabiliyorlar
İntihar 1319 yaş arasındaki genc nufusun ciddi bir sorunudur Ergenlik yaşında intihar, ABD’de gencler ve genc yetişkinlerde en başta gelen olum nedenlerinden birisidir Her yıl 500000 ergenin intihara teşebbus ettiği ve bunlardan 5000’inin başarılı olduğu tahmin edilmektedir Bu rakamlar soz konusu olgunun ne kadar yaygın olduğunu gostermektedir
Ailesinde şiddet, alkol kullanımı ya da fiziksel veya cinsel istismar oykusu olan cocuklar, depresyon belirtileri olan cocuklarda olduğu gibi, daha fazla intihar riski altındadır
İntiharın Uyarı İşaretleri Ebeveynler ozellikle cocuklarının intihar riski altında olduklarını gosterebilecek işaretlere karşı uyanık olmalıdırlar Cocuklarda intihara meyilli davranışın işaretleri şunlardır:
• Cok sayıda depresyon belirtisi (yeme, uyku, aktivitelerde değişiklik)
• Sosyal tecrit
• İntihar, umutsuzluk ya da caresizlik hakkında konuşma
• İstenmeyen davranışların daha cok dışa vurulması (cinseldavranışsal)
• Daha fazla risk iceren davranışlarda bulunma
• Sıklıkla gorulen kazalar
• Madde kullanımı
• Marazi ve olumsuz konulara odaklanma
• Olum ve olmekle ilgili konuşma
• Daha cok ağlama veya duygularını daha az ifade etme
• Kendine ait eşyaları verme
Cocuklarda Depresyona Sebebi Nedir?Tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi cocuklarda deprseyon, fiziksel sağlık, hayatta karşılaştığı olaylar, aile oykusu, cevre, genetik yatkınlık ve biyokimyasal rahatsızlıklarla ilgili faktorlerin her turlu kombinasyonundan kaynaklanabilir
Cocuklarda Depresyon: Kimler Risk Altındadır?Ailesinde depresyon oykusu olan cocukların kendilerinin de depresyon deneyimi yaşama riski daha fazladır Ebeveynleri depresyondan muzdarip olan cocuklar, olmayanlara kıyasla, ilk depresyonlarını daha erken bir yaşta gecirme eğilimindedirler Ayrıca, kaos ya da catışma icinde olan ailelerin cocukları veya alkol ve uyuşturucu gibi madde kullanan cocuk ve ergenler de daha fazla depresyon riski altındadır
Depresyon Nasıl Teşhis Edilir?Eğer cocuğunuzda depresyon belirtileri en az iki hafta boyunca surerse, bu belirtilerin herhangi bir fiziksel nedeni olmadığından emin olmak ve cocuğunuzun duzgun bir tedavi gormesini temin etmek icin doktorunuzdan bir randevu almalısınız Eğer doktorunuz depresyondan şuphelenirse, size cocuğunuzu bir akıl sağlığı uzmanına, psikiyatrist ya da psikologa, goturmenizi tavsiye edecektir
Tıbbi veya psikolojik olsun, net bir şekilde depresyonu gosteren spesifik bir tetkik mevcut değildir, ancak anketler (hem cocuk hem ebeveynler icin) gibi araclar kişisel bilgilerle bir araya getirildiğinde cok faydalı olabilmektedir Oğretmenler, arkadaşlar ve sınıf arkadaşlarından alınan bilgiler, soz konusu belirtilerin cocuğun ceşitli faaliyetlerinde tutarlı olduğunun ve onceki davranışlarından belirgin bir şekilde farklı olduğunun gosterilmesinde yardımcı olabilir
Tedavi Secenekleri Nelerdir?Depresyonda olan cocuklar icin tedavi secenekleri, psikoterapi (danışmanlık) ve ilac dahil olmak uzere, yetişkinler icin mevcut bulunan tedavi secenekleriyle benzerdir Tedavi surecinde aile ile cocuğun cevresinin oynadığı rol, yetişkinlerinkinden farklıdır Cocuğunuzun doktoru once psikoterapiyi onerebilir ve antidepresan ilac kullanımını, eğer anlamlı bir iyileşme sağlanamazsa, ilave bir secenek olarak duşunebilir Gunumuzde, cocuklarda ilac kullanımının etkinliğinin psikoterapiden daha iyi olduğunu belgeleyen iyi calışmalar yoktur
Ancak yapılan calışmalar, bir antidepresan olan Prozac’ın cocuklarda ve onlu yaşlarındaki ergenlerde depresyon tedavisinde etkili olduğunu gostermektedir Soz konusu ilac 818 yaş arasındaki cocukların depresyon tedavisinde kullanılmak uzere FDA (Amerikan Gıda ve İlac İdaresi) tarafından resmi olarak onaylanmıştır
Uzun Vadede Durum Nedir?Yapılan calışmalar, cocuklarda depresyonun ilk gorulme yaşının eskiye gore daha erken olduğunu gostermiştir Yetişkinlerde olduğu gibi, bu durum kişinin yaşamında daha sonra da tekrar ortaya cıkabilir Depresyon genellikle diğer fiziksel hastalıklarla aynı zamanda gorulur Calışmalar, depresyonun kişinin yaşamında sonradan gorulebilecek daha ciddi zihinsel rahatsızlıkların oncusu olabildiğini ortaya koyduğu icin teşhis, erken tedavi ve yakından takip hayati onem taşımaktadır
Ebeveyn olarak bazen cocuğunuzun depresyonda olmasını inkar etmek daha kolay gelir Akıl hastalıkları ile ilişkilendirilen toplumsal damgalardan dolayı, bir akıl sağlığı uzmanından yardım istemeyi erteleyebilirsiniz Cocuğunuzun fiziksel ve duygusal olarak sağlıklı bir şekilde buyumesi icin ebeveyn olarak sizin depresyonu anlamanız ve tedavinin onemini kavramanız son derece onemlidir Ayrıca gelecekte de depresyonun ergenlik ve yetişkin donemi boyunca cocuğunuz uzerinde oluşturabileceği etkileri hakkında bilgi almanız da onemlidir
Cocuğunuzla İletişim Onlu yaşlarında bir cocuğunuz varsa, ozellikle iletişim kurmada ne kadar gucluk cekebileceğinizin bilincindesinizdir İşte size cocuğunuzla iletişiminizi kolaylaştıracak bazı tavsiyeler:
• Cocuğunuzu disipline ederken ayıplamak ve ceza yerine, iyi davranışı olumlu yonde pekiştirmeyi tercih edin Ayıplamak ve cezalandırmak bir ergenin kendini değersiz ve yetersiz hissetmesine yol acabilir
• Cocuğunuzun hata yapmasına izin verin Aşırı koruma ya da onun yerine karar alma, cocuğunuzun yeteneklerine olan guvensizlik gibi algılanabilir Bu da kendilerine olan guvenlerini azaltabilir
• Cocuğunuzun nefes almasına izin verin Cocuğunuzdan her zaman dediklerinizi yapmasını beklemeyin
• Cocuğunuzu sizin gitmek istediğiniz yola zorlamayın Cocuğunuzun aktiviteleri ve deneyimleri ile kendi gencliğinizi yaşatmaya calışmaktan kacının
Cocuğunuzun ya da ergen yaştaki cocuğunuzun depresyonda olmasından şupheleniyorsanız, onun endişelerini dinlemeye zaman ayırın Bahsettiği sorunun gercek bir endişe olmadığını duşunseniz bile, bunun onun icin ne kadar gercek olabileceğini unutmayın Cocuğunuz geri cekilmek istiyormuş gibi gorunse dahi, iletişim kanallarının acık tutulması onemlidir Cocuğunuza ne yapması gerektiğini soylemekten kacınmaya calışın Bunun yerine dikkatle dinleyin, boylece sorunlara sebep olan mevzular hakkında daha fazla bilgi elde edebilirsiniz
Kendinizi bunalmış ya da cocuğunuza ulaşamadığınızı hissediyorsanız veya endişelenmeye devam ediyorsanız, yetkin bir sağlık uzmanından yardım isteyin
Cocuğumun Depresyonda Olduğunu Nasıl Anlarım?
Cocuklarda depresyon belirtileri değişkenlik gosterir Yapılan ilk tıbbi calışmalar, cocuğun depresif ruh halinin yaramazlık yapması veya asabi davranışlarda bulunmasıyla ortaya cıktığı “maskeli depresyon uzerine olmuştur Bu durum, ozellikle daha kucuk cocuklarda gorulebilirken, pek cok cocuk depresyonda olan yetişkinlere benzer bir şekilde uzuntulu ya da keyifsiz olur Depresyonun başlıca belirtileri huzunlu olma, umutsuzluk hissi ve ruh hali değişiklikleri etrafında şekillenir ve aşağıdaki unsurları icerebilir:
• Asabiyet ve ofke
• Surekli olarak huzun ve umutsuzluk hissi
• Sosyal olarak geri cekilme
• Reddedilmeye karşı artan hassasiyet
• İştahta değişiklik – artış ya da azalma
• Uyku duzeninde değişiklik – uykusuzluk veya aşırı uyuma
• Bağırma ya da ağlama
• Konsantre olmada gucluk
• Bitkinlik ve duşuk enerji
• Tedaviye yanıt vermeyen fiziksel şikayetler (karın ağrısı, baş ağrısı gibi)
• Evde veya arkadaşlarla yapılan aktivitelerde, okulda, ders dışı faaliyetlerde ve diğer hobi veya ilgi alanlarında azalan beceri seviyesi
• Kendini değersiz ya da suclu hissetme
• Duşunme ya da konsantrasyon bozukluğu
• Olum veya intihar duşunceleri
Butun cocuklarda bu belirtilerin hepsi gorulmez Aslında, pek coğu farklı zamanlarda, farklı belirtileri, farklı ortamlarda gosterirler Bazı cocukların makul duzeyde normal işlev gosterebilmesine karşın, ciddi anlamda depresyonda olan cocukların coğu, sosyal aktivitelerde fark edilir bir değişiklik, okula olan ilgisini yitirme ve derslerdeki performansında duşuş veya dış gorunuşunde değişiklik gosterecektir Ozellikle 12 yaşın uzerindeki cocuklarda, uyuşturucu ya da alkol kullanımı soz konusu olabilir
İntihar
12 yaşın altındaki genclerde nispeten nadir olarak gorulse de, kucuk cocuklar intihar girişiminde bulunuyorlar ve bunu uzgun ya da ofkeli oldukları anlarda tepkisel bir şekilde, duşunmeden yapabiliyorlar
İntihar 1319 yaş arasındaki genc nufusun ciddi bir sorunudur Ergenlik yaşında intihar, ABD’de gencler ve genc yetişkinlerde en başta gelen olum nedenlerinden birisidir Her yıl 500000 ergenin intihara teşebbus ettiği ve bunlardan 5000’inin başarılı olduğu tahmin edilmektedir Bu rakamlar soz konusu olgunun ne kadar yaygın olduğunu gostermektedir
Ailesinde şiddet, alkol kullanımı ya da fiziksel veya cinsel istismar oykusu olan cocuklar, depresyon belirtileri olan cocuklarda olduğu gibi, daha fazla intihar riski altındadır
İntiharın Uyarı İşaretleri Ebeveynler ozellikle cocuklarının intihar riski altında olduklarını gosterebilecek işaretlere karşı uyanık olmalıdırlar Cocuklarda intihara meyilli davranışın işaretleri şunlardır:
• Cok sayıda depresyon belirtisi (yeme, uyku, aktivitelerde değişiklik)
• Sosyal tecrit
• İntihar, umutsuzluk ya da caresizlik hakkında konuşma
• İstenmeyen davranışların daha cok dışa vurulması (cinseldavranışsal)
• Daha fazla risk iceren davranışlarda bulunma
• Sıklıkla gorulen kazalar
• Madde kullanımı
• Marazi ve olumsuz konulara odaklanma
• Olum ve olmekle ilgili konuşma
• Daha cok ağlama veya duygularını daha az ifade etme
• Kendine ait eşyaları verme
Cocuklarda Depresyona Sebebi Nedir?Tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi cocuklarda deprseyon, fiziksel sağlık, hayatta karşılaştığı olaylar, aile oykusu, cevre, genetik yatkınlık ve biyokimyasal rahatsızlıklarla ilgili faktorlerin her turlu kombinasyonundan kaynaklanabilir
Cocuklarda Depresyon: Kimler Risk Altındadır?Ailesinde depresyon oykusu olan cocukların kendilerinin de depresyon deneyimi yaşama riski daha fazladır Ebeveynleri depresyondan muzdarip olan cocuklar, olmayanlara kıyasla, ilk depresyonlarını daha erken bir yaşta gecirme eğilimindedirler Ayrıca, kaos ya da catışma icinde olan ailelerin cocukları veya alkol ve uyuşturucu gibi madde kullanan cocuk ve ergenler de daha fazla depresyon riski altındadır
Depresyon Nasıl Teşhis Edilir?Eğer cocuğunuzda depresyon belirtileri en az iki hafta boyunca surerse, bu belirtilerin herhangi bir fiziksel nedeni olmadığından emin olmak ve cocuğunuzun duzgun bir tedavi gormesini temin etmek icin doktorunuzdan bir randevu almalısınız Eğer doktorunuz depresyondan şuphelenirse, size cocuğunuzu bir akıl sağlığı uzmanına, psikiyatrist ya da psikologa, goturmenizi tavsiye edecektir
Tıbbi veya psikolojik olsun, net bir şekilde depresyonu gosteren spesifik bir tetkik mevcut değildir, ancak anketler (hem cocuk hem ebeveynler icin) gibi araclar kişisel bilgilerle bir araya getirildiğinde cok faydalı olabilmektedir Oğretmenler, arkadaşlar ve sınıf arkadaşlarından alınan bilgiler, soz konusu belirtilerin cocuğun ceşitli faaliyetlerinde tutarlı olduğunun ve onceki davranışlarından belirgin bir şekilde farklı olduğunun gosterilmesinde yardımcı olabilir
Tedavi Secenekleri Nelerdir?Depresyonda olan cocuklar icin tedavi secenekleri, psikoterapi (danışmanlık) ve ilac dahil olmak uzere, yetişkinler icin mevcut bulunan tedavi secenekleriyle benzerdir Tedavi surecinde aile ile cocuğun cevresinin oynadığı rol, yetişkinlerinkinden farklıdır Cocuğunuzun doktoru once psikoterapiyi onerebilir ve antidepresan ilac kullanımını, eğer anlamlı bir iyileşme sağlanamazsa, ilave bir secenek olarak duşunebilir Gunumuzde, cocuklarda ilac kullanımının etkinliğinin psikoterapiden daha iyi olduğunu belgeleyen iyi calışmalar yoktur
Ancak yapılan calışmalar, bir antidepresan olan Prozac’ın cocuklarda ve onlu yaşlarındaki ergenlerde depresyon tedavisinde etkili olduğunu gostermektedir Soz konusu ilac 818 yaş arasındaki cocukların depresyon tedavisinde kullanılmak uzere FDA (Amerikan Gıda ve İlac İdaresi) tarafından resmi olarak onaylanmıştır
Uzun Vadede Durum Nedir?Yapılan calışmalar, cocuklarda depresyonun ilk gorulme yaşının eskiye gore daha erken olduğunu gostermiştir Yetişkinlerde olduğu gibi, bu durum kişinin yaşamında daha sonra da tekrar ortaya cıkabilir Depresyon genellikle diğer fiziksel hastalıklarla aynı zamanda gorulur Calışmalar, depresyonun kişinin yaşamında sonradan gorulebilecek daha ciddi zihinsel rahatsızlıkların oncusu olabildiğini ortaya koyduğu icin teşhis, erken tedavi ve yakından takip hayati onem taşımaktadır
Ebeveyn olarak bazen cocuğunuzun depresyonda olmasını inkar etmek daha kolay gelir Akıl hastalıkları ile ilişkilendirilen toplumsal damgalardan dolayı, bir akıl sağlığı uzmanından yardım istemeyi erteleyebilirsiniz Cocuğunuzun fiziksel ve duygusal olarak sağlıklı bir şekilde buyumesi icin ebeveyn olarak sizin depresyonu anlamanız ve tedavinin onemini kavramanız son derece onemlidir Ayrıca gelecekte de depresyonun ergenlik ve yetişkin donemi boyunca cocuğunuz uzerinde oluşturabileceği etkileri hakkında bilgi almanız da onemlidir
Cocuğunuzla İletişim Onlu yaşlarında bir cocuğunuz varsa, ozellikle iletişim kurmada ne kadar gucluk cekebileceğinizin bilincindesinizdir İşte size cocuğunuzla iletişiminizi kolaylaştıracak bazı tavsiyeler:
• Cocuğunuzu disipline ederken ayıplamak ve ceza yerine, iyi davranışı olumlu yonde pekiştirmeyi tercih edin Ayıplamak ve cezalandırmak bir ergenin kendini değersiz ve yetersiz hissetmesine yol acabilir
• Cocuğunuzun hata yapmasına izin verin Aşırı koruma ya da onun yerine karar alma, cocuğunuzun yeteneklerine olan guvensizlik gibi algılanabilir Bu da kendilerine olan guvenlerini azaltabilir
• Cocuğunuzun nefes almasına izin verin Cocuğunuzdan her zaman dediklerinizi yapmasını beklemeyin
• Cocuğunuzu sizin gitmek istediğiniz yola zorlamayın Cocuğunuzun aktiviteleri ve deneyimleri ile kendi gencliğinizi yaşatmaya calışmaktan kacının
Cocuğunuzun ya da ergen yaştaki cocuğunuzun depresyonda olmasından şupheleniyorsanız, onun endişelerini dinlemeye zaman ayırın Bahsettiği sorunun gercek bir endişe olmadığını duşunseniz bile, bunun onun icin ne kadar gercek olabileceğini unutmayın Cocuğunuz geri cekilmek istiyormuş gibi gorunse dahi, iletişim kanallarının acık tutulması onemlidir Cocuğunuza ne yapması gerektiğini soylemekten kacınmaya calışın Bunun yerine dikkatle dinleyin, boylece sorunlara sebep olan mevzular hakkında daha fazla bilgi elde edebilirsiniz
Kendinizi bunalmış ya da cocuğunuza ulaşamadığınızı hissediyorsanız veya endişelenmeye devam ediyorsanız, yetkin bir sağlık uzmanından yardım isteyin
