Çocukluk ve gençlik çağında depresif semptomlar çoğunlukla yalnızca melankolik bir temel his ve üzüntü, ilgisizlik, umutsuzluk, derin niyetlere dalma yahut amaçsızlık olarak ortaya çıkmayıp hastalık noktasında iç huzursuzluğu yahut agresyon üzere fizikî semptomların ardına gizlenebilirler. Başkaca vakalar çoğunlukla ortaya çıkış halinde farklılık gösterip çocukluk ve gençlik çağındaki bir depresyonun semptomları yaşa ve gelişime bağlıdır.
Tıpkı vakitte "normal" gelişim çerçevesinde neyin sıra dışı olup olmadığını kıymetlendirmek de çetin - mahsusen zati duygusal dalgalanmaların sıklıkla meydana geldiği ve davranışların değişebileceği buluğ çağında.
Küçük çocuklarda depresyon belirtileri (1 - 3 yaşları arasında)
• artan ağlamalar, üzgün görünüş
• yüz sözü zayıf
• artan hırçınlık, hassaslık
• bozulan yeme alışkanlıkları
• Uyku bozuklukları (uykuya dalmakta zorlanma, gece sık uyanma yahut şiddetli uyku ihtiyacı)
• ebeveyne haddinden fazla bağlılık, yalnız kalamama
• Öz ihtarım davranışları: Vücudu sallama, haddinden fazla parmak emme, jenital manipülasyon
• İlgisizlik, oyun oynamak istememe ve oyun davaranışında dikkat cazip davranışlar (noksan hayal gücü)
Depresif küçük evlatlar başkaca birden fazla hengam bir gelişim bozukluğu gösterirler. Yürümeyi geç öğrenirler, daha az ince ve kaba motor becerileri yahut kognitif yetenekler geliştirirler ve daha yavaş gelişirler.
Mektep öncesi çağda depresyon belirtileri (3 - 6 yaşlar arası)
• üzgün yüz tabiri
• azalan jestler ve mimikler, psikomotorik tutukluluğu,
• kolay iritasyon, hisleri kolay değişebilir, dikkat çekecek aşamada korkak
• sevinç duyma yeteneğinde noksanlık
• Kayıtsızlık ve isteksizlik, içine kapanık davranış
• motorik aktivitelere karşı azalmış ilgi
• içsel huzursuzluk ve gerginlik kendini yetersiz/az iletişimli ve agresif davranışlarda gösteriyor
• Yeme ve uyku bozuklukları
Tipik "yetişkin" semptomlarının birinci ön seviyeleri görünebilir, örneğin kisenin onunla oynamak istemediğini, kimsenin onu sevmediğini ve kimsenin ona vakit ayıramadığını belirtmesi.
Küçük mektep evlatlarında depresyon belirtileri (6 - yaklaşık 12 yaşları)
• sözlü olarak üzgün olduğunu bildirmesi
• düşünmede tutukluluk, konsantrasyon zorluğu ve hafıza bozukluğu
• Okul başarılarında azalma
• Gelecek korkusu, umum korkaklık
• Ölçüsüz suçluluk hisleri ve noktasız öz eleştiri
• psikomotorik tutukluluk
• iştahsızlık
• Uyku ve uykuya dalma bozuklukları
• intihar ile ilgili düşünceler
Bu yaşlardan itibaren tipik depresyon belirtileri ön plana çıkar. Evlatlar moralsiz, ümitsiz ve kaygılı olurlar.
Buluğ ve gençlik çağında depresyon belirtileri (13 - 18 yaşları)
Fizikî semptomlar:
• psikosomatik şikayetler (örneğin başağrıları)
• kilo kaybı
• Uyku ve uykuya dalma bozuklukları (çoğu hengam da ölçüsüz uyku ihtiyacı)
Ön planda ruhsal semptomlar bulunuyor:
• azalmış özgüven (kendinden kuşku etme)
• Apati, dehşet, isteksizlik, konsantrasyon bozukluğu
• Duygu dalgalanmaları
• günün devrine bağlı his dalgalanmaları
• verim bozuklukları
• sosyal ve duygusal beklentilere yetememe duygusu
• İzolasyon, çevre geri çekilme tehlikesi
• İntihar ile ilgili kanıların, velev denemelerin artışı
Çocukluk çağından kız ve erkek evlatlarının depresyon geçirme orantısı aşağı yukarı birebir. Gençlik çağından itibaren genç hatunlar genç erkeklere kıyasla iki kat daha ziyade olasılıkla depresyon geçirirler. Resmi olarak yetişkinlerle tıpkı tanı kriterleri makbuldür (ICD-10), gelgelelim depresyon semptomu olarak sayılan birçok belirti olağan gençlik gelişmesinin kesimi üzere görünüyor: ziyadesiyle üzgün, gergin, içine kapanık, sıkılmış yahut fikirli olmak, çoğunlukla kendisinden ve tüm yerküreden mutlu olmamak. Olağan gelişim ile depresif semptomatiği arasındaki sonlar akıcı - ve kesin tanının zorluğu da burada yatıyor. Depresyonun bu farklı görünüşleri çoğunlukla depresyonun gençlik çağında tespit edilememesine yahut geç tespit edilmesine yol açabilir.
Depresyona ek olarak çocukluk ve gençlik çağında çoğunlukla ikincil (ruhsal yahut davranışsal) marazlar (eşzamanlı hastalıklar) ortaya çıkıyor ve bunlar kesin bir tanıyı zorlaştırabilirler. Aşağıdaki eşzamanlı illetler çocukluk ve gençlik çağında sıkça görülebilir:
- Anksiyete bozuklukları
- Somatoform rahatsızlıklar (Belirsiz bedensel rahatsızlıklar)
- Hiperkinetik bozukluklar (DEHB)
Depresyonu tespit etmek
Depresyonlarla başetmenin kıymetli bir adımı illeti tespit etmektir. Lakin hangi noktada sıradan davranışlar "olağandışı" davranışlara dönüşür?
Yaşa bağlı semptolar birkaç hafta yahut ay boyunca değişme olmadan görülüyorsa, bir olasılıkla artık bunlar "normal" yaşa bağlı değişiklikler yahut dıştan gelen bir zorluluğa (örneğin bir kayıp durumu) gösterilen muvakkat ve anlaşılır reaksiyonlar olmayabilir ve depresyon sözkonusu olabilir.
Dikkat cazip bir davranış sergileyen evlatlar ve gençlerle münkünse itimat çerçevesinde sakin bir konuşma yapılmalı. Bu türlü bir konuşmadan sonra hala depresyon kuşkusu varsa profesyonel yardım aramak gerekir. Tanıya depresiv semptomların sebebi olarak fizikî rahatsızlıkların hariç bırakılması (örneğin guatr fonksiyon rahatsızlıkları) ve eşzamanlı psikyatrik rahatsızlıkların (örneğin anksiyete bozuklukları) araştırılması da dahil. Tecrübeli teşhis bilirkişileri başkaca gençlerde sıkça görülen inkar eğilimi ve sahip olabilecekleri haddinden fazla utanma duygusu ile ilgili de gerçek yaklaşımı gösterme konusunda eğitimliler.
Akrabalar yahut tanıdıklar aşağıdaki işaretleri gözlemlediklerinde profesyonel yardım gerekli olabilir:
• Hobiler ve yaşlarına nazaran tipik aktivitelerle ilgilenmemeye başlama
• Okuldaki muvaffakiyetlerinin şiddetli gerilemesi
• Davranış ve görünümdeki çok değişimler
• Evden kaçma
• Alkol ve uyuşturucu istismarı
• Kendini aileden ve/veya yaşıtlarından uzaklaştırma
Çocuklarda ve gençlerde depresyonun erken teşhisinin önemi
Bir depresyonun erken teşhisi evlatların ve gençlerin çektikleri acıları dindirmek açısından değerli. Depresif gençler kendilerini sevilmeyen insanlar olarak görürler ve daha az arkadaşları olur. Tıpkı vakitte illete bağlı ve yaşa nazaran gelişimi yavaşlatan olumsuz tesirler (önceki gelişim aşamalarına geri düşme yahut gelişim bozukluğu) de önlenebilir.
Başkaca depresif evlatların ve gençlerin yetişkin olarak da depresyona yahut öteki bir ruhsal illete yakalanma ve çevre ve armoni sıkıntıları yaşamaları riskleri daha büyüktür. Bu yüzden depresyona mümkün olduğu kadar erken teşhis konulması ve tedavi edilmesi değerlidir - ayrıyeten depresif evlatların asker ya da geç intihar teşebbüsünde bulunmaları riski de daha yüksek. Bu durumda erken teşhis hayat kurtarır.
Tıpkı vakitte "normal" gelişim çerçevesinde neyin sıra dışı olup olmadığını kıymetlendirmek de çetin - mahsusen zati duygusal dalgalanmaların sıklıkla meydana geldiği ve davranışların değişebileceği buluğ çağında.
Küçük çocuklarda depresyon belirtileri (1 - 3 yaşları arasında)
• artan ağlamalar, üzgün görünüş
• yüz sözü zayıf
• artan hırçınlık, hassaslık
• bozulan yeme alışkanlıkları
• Uyku bozuklukları (uykuya dalmakta zorlanma, gece sık uyanma yahut şiddetli uyku ihtiyacı)
• ebeveyne haddinden fazla bağlılık, yalnız kalamama
• Öz ihtarım davranışları: Vücudu sallama, haddinden fazla parmak emme, jenital manipülasyon
• İlgisizlik, oyun oynamak istememe ve oyun davaranışında dikkat cazip davranışlar (noksan hayal gücü)
Depresif küçük evlatlar başkaca birden fazla hengam bir gelişim bozukluğu gösterirler. Yürümeyi geç öğrenirler, daha az ince ve kaba motor becerileri yahut kognitif yetenekler geliştirirler ve daha yavaş gelişirler.
Mektep öncesi çağda depresyon belirtileri (3 - 6 yaşlar arası)
• üzgün yüz tabiri
• azalan jestler ve mimikler, psikomotorik tutukluluğu,
• kolay iritasyon, hisleri kolay değişebilir, dikkat çekecek aşamada korkak
• sevinç duyma yeteneğinde noksanlık
• Kayıtsızlık ve isteksizlik, içine kapanık davranış
• motorik aktivitelere karşı azalmış ilgi
• içsel huzursuzluk ve gerginlik kendini yetersiz/az iletişimli ve agresif davranışlarda gösteriyor
• Yeme ve uyku bozuklukları
Tipik "yetişkin" semptomlarının birinci ön seviyeleri görünebilir, örneğin kisenin onunla oynamak istemediğini, kimsenin onu sevmediğini ve kimsenin ona vakit ayıramadığını belirtmesi.
Küçük mektep evlatlarında depresyon belirtileri (6 - yaklaşık 12 yaşları)
• sözlü olarak üzgün olduğunu bildirmesi
• düşünmede tutukluluk, konsantrasyon zorluğu ve hafıza bozukluğu
• Okul başarılarında azalma
• Gelecek korkusu, umum korkaklık
• Ölçüsüz suçluluk hisleri ve noktasız öz eleştiri
• psikomotorik tutukluluk
• iştahsızlık
• Uyku ve uykuya dalma bozuklukları
• intihar ile ilgili düşünceler
Bu yaşlardan itibaren tipik depresyon belirtileri ön plana çıkar. Evlatlar moralsiz, ümitsiz ve kaygılı olurlar.
Buluğ ve gençlik çağında depresyon belirtileri (13 - 18 yaşları)
Fizikî semptomlar:
• psikosomatik şikayetler (örneğin başağrıları)
• kilo kaybı
• Uyku ve uykuya dalma bozuklukları (çoğu hengam da ölçüsüz uyku ihtiyacı)
Ön planda ruhsal semptomlar bulunuyor:
• azalmış özgüven (kendinden kuşku etme)
• Apati, dehşet, isteksizlik, konsantrasyon bozukluğu
• Duygu dalgalanmaları
• günün devrine bağlı his dalgalanmaları
• verim bozuklukları
• sosyal ve duygusal beklentilere yetememe duygusu
• İzolasyon, çevre geri çekilme tehlikesi
• İntihar ile ilgili kanıların, velev denemelerin artışı
Çocukluk çağından kız ve erkek evlatlarının depresyon geçirme orantısı aşağı yukarı birebir. Gençlik çağından itibaren genç hatunlar genç erkeklere kıyasla iki kat daha ziyade olasılıkla depresyon geçirirler. Resmi olarak yetişkinlerle tıpkı tanı kriterleri makbuldür (ICD-10), gelgelelim depresyon semptomu olarak sayılan birçok belirti olağan gençlik gelişmesinin kesimi üzere görünüyor: ziyadesiyle üzgün, gergin, içine kapanık, sıkılmış yahut fikirli olmak, çoğunlukla kendisinden ve tüm yerküreden mutlu olmamak. Olağan gelişim ile depresif semptomatiği arasındaki sonlar akıcı - ve kesin tanının zorluğu da burada yatıyor. Depresyonun bu farklı görünüşleri çoğunlukla depresyonun gençlik çağında tespit edilememesine yahut geç tespit edilmesine yol açabilir.
Depresyona ek olarak çocukluk ve gençlik çağında çoğunlukla ikincil (ruhsal yahut davranışsal) marazlar (eşzamanlı hastalıklar) ortaya çıkıyor ve bunlar kesin bir tanıyı zorlaştırabilirler. Aşağıdaki eşzamanlı illetler çocukluk ve gençlik çağında sıkça görülebilir:
- Anksiyete bozuklukları
- Somatoform rahatsızlıklar (Belirsiz bedensel rahatsızlıklar)
- Hiperkinetik bozukluklar (DEHB)
Depresyonu tespit etmek
Depresyonlarla başetmenin kıymetli bir adımı illeti tespit etmektir. Lakin hangi noktada sıradan davranışlar "olağandışı" davranışlara dönüşür?
Yaşa bağlı semptolar birkaç hafta yahut ay boyunca değişme olmadan görülüyorsa, bir olasılıkla artık bunlar "normal" yaşa bağlı değişiklikler yahut dıştan gelen bir zorluluğa (örneğin bir kayıp durumu) gösterilen muvakkat ve anlaşılır reaksiyonlar olmayabilir ve depresyon sözkonusu olabilir.
Dikkat cazip bir davranış sergileyen evlatlar ve gençlerle münkünse itimat çerçevesinde sakin bir konuşma yapılmalı. Bu türlü bir konuşmadan sonra hala depresyon kuşkusu varsa profesyonel yardım aramak gerekir. Tanıya depresiv semptomların sebebi olarak fizikî rahatsızlıkların hariç bırakılması (örneğin guatr fonksiyon rahatsızlıkları) ve eşzamanlı psikyatrik rahatsızlıkların (örneğin anksiyete bozuklukları) araştırılması da dahil. Tecrübeli teşhis bilirkişileri başkaca gençlerde sıkça görülen inkar eğilimi ve sahip olabilecekleri haddinden fazla utanma duygusu ile ilgili de gerçek yaklaşımı gösterme konusunda eğitimliler.
Akrabalar yahut tanıdıklar aşağıdaki işaretleri gözlemlediklerinde profesyonel yardım gerekli olabilir:
• Hobiler ve yaşlarına nazaran tipik aktivitelerle ilgilenmemeye başlama
• Okuldaki muvaffakiyetlerinin şiddetli gerilemesi
• Davranış ve görünümdeki çok değişimler
• Evden kaçma
• Alkol ve uyuşturucu istismarı
• Kendini aileden ve/veya yaşıtlarından uzaklaştırma
Çocuklarda ve gençlerde depresyonun erken teşhisinin önemi
Bir depresyonun erken teşhisi evlatların ve gençlerin çektikleri acıları dindirmek açısından değerli. Depresif gençler kendilerini sevilmeyen insanlar olarak görürler ve daha az arkadaşları olur. Tıpkı vakitte illete bağlı ve yaşa nazaran gelişimi yavaşlatan olumsuz tesirler (önceki gelişim aşamalarına geri düşme yahut gelişim bozukluğu) de önlenebilir.
Başkaca depresif evlatların ve gençlerin yetişkin olarak da depresyona yahut öteki bir ruhsal illete yakalanma ve çevre ve armoni sıkıntıları yaşamaları riskleri daha büyüktür. Bu yüzden depresyona mümkün olduğu kadar erken teşhis konulması ve tedavi edilmesi değerlidir - ayrıyeten depresif evlatların asker ya da geç intihar teşebbüsünde bulunmaları riski de daha yüksek. Bu durumda erken teşhis hayat kurtarır.
