Demir eksikliği vucudun bir cok belirti ile tepki vermesine neden olmaktadır Gunluk tukettiğimiz bir cok besin iceriğinde, yeterli miktarda demir bulunmamaktadır Ozellikle sıklıkla ac kalma, gebelik gibi donemlerde vucutta demir
Demir eksikliği vucudun bir cok belirti ile tepki vermesine neden olmaktadır Gunluk tukettiğimiz bir cok besin iceriğinde, yeterli miktarda demir bulunmamaktadır Ozellikle sıklıkla ac kalma, gebelik gibi donemlerde vucutta demir eksikliği fazlaca hissedilmektedir Bu gibi donemlerde, dışarıdan takviye almak onemlidir Demir eksikliği vucutta bir cok rahatsızlığa neden olduğu gibi en cok, halsizlik, baş ağrısı ve baş donmesi gibi belirtiler ile kendini gostermektedir Bu belirtileri hissettiğiniz ilk anda mutlaka doktorunuza gorunmelisiniz
Demir İceren Besinler
Aşağıdaki listede yer alan gıdalar demir bakımından zengindir ve gunluk demir ihtiyacının tamamı bu gıdaların duzenli olarak tuketildiği bir beslenme programıyla sağlanabilir Ancak demir eksikliği anemisi ya da demirin vucut tarafından emilmesi noktasında rahatsızlığı bulunanlar demir takviyesine ihtiyac duyabilir Yazının devamında okuyabileceğiniz demir eksikliği belirtilerini yaşıyorsanız doktora giderek demir seviyesini olcturebilir ve yine doktorunuzun onereceği oranlarda demir takviyesi kullanabilirsiniz Ayrıca listede bulunan gıdaların bazıları kolesterol, şeker, yuksek tansiyon, kalp ve damar hastalıkları gibi rahatsızlığı bulunanlara onerilmemektedir Eğer boyle bir sağlık sorununuz varsa aşağıdaki besinleri tuketmeye başlamadan once doktorunuza danışmalısınız
Tavuk ciğeri
İstiridye
Sığır ciğeri
Sığır eti
Kuzu eti
Ton balığı
Sardalye
Ordek eti
Organ etleri (sakatat)
Yengec
Karides
Ton balığı
Zenginleştirilmiş tahıl
Yulaf
Haşlanmış soya fasulyesi
Barbunya
Fasulye
Bezelye
Patates
Tofu
Ispanak
Cekirdeksiz kuru uzum
İrmik
Pekmez
Kepekli ekmek
Kabak
Kabak cekirdeği
Mercimek
Nohut
Kuru erik
Domates puresi
Kuru fasulye
Domates salcası
Borulce
Kaju
Gunluk Demir İhtiyacı
Demir hem hayvansal gıdalarda hem de sebzelerde bulunur Institute of Medicine of the National Academy of Sciences’ın gore gunluk demir tuketimi icin tavsiye ettiği miktarlar (anemi veya demir eksikliğine yol acan bir diğer rahatsızlığı bulunmayan kişilerde) şu şekildedir;
712 ay arası bebeklerde gunluk 11 mg, 13 yaş arası cocuklarda 7 mg, 48 yaş arası cocuklarda 10 mg, 913 yaş arası cocuklarda 8 mg, 1418 yaş arası erkek cocuklarda 11 mg, 1418 yaş arası kız cocuklarda 15 mg, 1950 yaş arası kadınlarda 18 mg, 1950 yaş arası erkeklerde 8 mg, 51 yaş ustu erkek ve kadınlarda 8 mg, Hamilelik doneminde 27 mg, Emzirme doneminde 910 mg (Yaşa bağlı olarak)
Demir Eksikliği Belirtileri
Aşağıda yer alan demir eksikliği belirtileri, pek cok diğer rahatsızlığın belirtileri arasında yer aldığı icin oncelikle bir kan testi yaptırmalısınız Kan testi sonucunda demir eksikliği yaşadığınız tespit edilirse doktorunuz sizi, doğru beslenme programının oluşturulması icin bir beslenme uzmanına yonlendirebilir Beslenme uzmanı ise doktordan aldığı bilgiler ve diğer sağlık koşullarınıza uygun olarak demir bakımından zengin gıdaların bulunduğu bir program hazırlayacaktır Doktorunuz test sonuclarına bağlı olarak demirin gıdalar yoluyla ya da demir takviyesi şeklinde alınmasına karar verilebilir
Enerji eksikliği
Surekli yorgunluk hali
Baş ağrısı
Baş donmesi ve sersemlik hissi
Halsizlik hissi
Ağız icinde yaralar
Soluk cilt
Kırılgan, beyazlaşan ve deformasyona uğrayan tırnaklar
Dilde ağrı ve kızarıklık
Sağlıksız ve donuk saclar
İştah kaybı
Gucsuz bağışıklık sistemi
Nefes darlığı
Uyku bozuklukları
Karın ağrıları
Demir Eksikliği Nasıl Tespit Edilir?
Doktorunuz, kandaki demir seviyesini gormek icin oncelikle bir kan testi isteyecektir Ancak demir eksikliği teşhisinin tam olarak konabilmesi icin kan testi tek başına yeterli olmayabilir Demir eksiliği icin istenebilecek testlerden bazıları şunlardır;
Hemoglobin testi ile kanda oksijeni taşıyan protein olan hemoglobin sayısı olculur
Hematokrit testi ile kandaki kırmızı kan hucrelerinin hacmi olculur
Tam kan sayımı kırmızı kan hucrelerinin sayısı olculur
Transferrin reseptor ile artan kırmızı kan hucresi uretimi olcusune bakılır
Fazla Demirin Yan Etkileri
ABD’de 6 yaş altındaki cocuklarda gorulen zehirlenmelerin başlıca nedeni demir iceren urunlerin yanlışlıkla fazla tuketimidir Kilogram başına tek seferde 2060 mg arası demir alınması (48 yaş arası cocuklarda tavsiye edilen gunluk demir toplamda 10 mg’dır) akut zehirlenmeye yol acabilir Bu gibi aşırı demir tuketimi ciddi bir durumdur ve acilen hastaneye gidilmesi gerekebilir Demir zehirlenmesinin belirtileri 16 saat arasında gorulmeye başlar ve bu belirtiler arasında; mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, zayıf veya hızlı nabız, kabızlık, uyuşukluk, duşuk kan basıncı, ateş, nefes darlığı yer almaktadır Demir zehirlenmesi bobrek, ciğer, merkezi sinir sistemi, kalp ve damarları etkileyebilir Zehirlenmenin yarattığı etki, alınan demir oranına bağlı olarak karaciğer, sinir sistemi ve mide de 26 hafta arası devam edebilir
Demir Eksikliği Tedavisi
Demir eksikliği vucudun bir cok belirti ile tepki vermesine neden olmaktadır Gunluk tukettiğimiz bir cok besin iceriğinde, yeterli miktarda demir bulunmamaktadır Ozellikle sıklıkla ac kalma, gebelik gibi donemlerde vucutta demir eksikliği fazlaca hissedilmektedir Bu gibi donemlerde, dışarıdan takviye almak onemlidir Demir eksikliği vucutta bir cok rahatsızlığa neden olduğu gibi en cok, halsizlik, baş ağrısı ve baş donmesi gibi belirtiler ile kendini gostermektedir Bu belirtileri hissettiğiniz ilk anda mutlaka doktorunuza gorunmelisiniz
Demir İceren Besinler
Aşağıdaki listede yer alan gıdalar demir bakımından zengindir ve gunluk demir ihtiyacının tamamı bu gıdaların duzenli olarak tuketildiği bir beslenme programıyla sağlanabilir Ancak demir eksikliği anemisi ya da demirin vucut tarafından emilmesi noktasında rahatsızlığı bulunanlar demir takviyesine ihtiyac duyabilir Yazının devamında okuyabileceğiniz demir eksikliği belirtilerini yaşıyorsanız doktora giderek demir seviyesini olcturebilir ve yine doktorunuzun onereceği oranlarda demir takviyesi kullanabilirsiniz Ayrıca listede bulunan gıdaların bazıları kolesterol, şeker, yuksek tansiyon, kalp ve damar hastalıkları gibi rahatsızlığı bulunanlara onerilmemektedir Eğer boyle bir sağlık sorununuz varsa aşağıdaki besinleri tuketmeye başlamadan once doktorunuza danışmalısınız
Tavuk ciğeri
İstiridye
Sığır ciğeri
Sığır eti
Kuzu eti
Ton balığı
Sardalye
Ordek eti
Organ etleri (sakatat)
Yengec
Karides
Ton balığı
Zenginleştirilmiş tahıl
Yulaf
Haşlanmış soya fasulyesi
Barbunya
Fasulye
Bezelye
Patates
Tofu
Ispanak
Cekirdeksiz kuru uzum
İrmik
Pekmez
Kepekli ekmek
Kabak
Kabak cekirdeği
Mercimek
Nohut
Kuru erik
Domates puresi
Kuru fasulye
Domates salcası
Borulce
Kaju
Gunluk Demir İhtiyacı
Demir hem hayvansal gıdalarda hem de sebzelerde bulunur Institute of Medicine of the National Academy of Sciences’ın gore gunluk demir tuketimi icin tavsiye ettiği miktarlar (anemi veya demir eksikliğine yol acan bir diğer rahatsızlığı bulunmayan kişilerde) şu şekildedir;
712 ay arası bebeklerde gunluk 11 mg, 13 yaş arası cocuklarda 7 mg, 48 yaş arası cocuklarda 10 mg, 913 yaş arası cocuklarda 8 mg, 1418 yaş arası erkek cocuklarda 11 mg, 1418 yaş arası kız cocuklarda 15 mg, 1950 yaş arası kadınlarda 18 mg, 1950 yaş arası erkeklerde 8 mg, 51 yaş ustu erkek ve kadınlarda 8 mg, Hamilelik doneminde 27 mg, Emzirme doneminde 910 mg (Yaşa bağlı olarak)
Demir Eksikliği Belirtileri
Aşağıda yer alan demir eksikliği belirtileri, pek cok diğer rahatsızlığın belirtileri arasında yer aldığı icin oncelikle bir kan testi yaptırmalısınız Kan testi sonucunda demir eksikliği yaşadığınız tespit edilirse doktorunuz sizi, doğru beslenme programının oluşturulması icin bir beslenme uzmanına yonlendirebilir Beslenme uzmanı ise doktordan aldığı bilgiler ve diğer sağlık koşullarınıza uygun olarak demir bakımından zengin gıdaların bulunduğu bir program hazırlayacaktır Doktorunuz test sonuclarına bağlı olarak demirin gıdalar yoluyla ya da demir takviyesi şeklinde alınmasına karar verilebilir
Enerji eksikliği
Surekli yorgunluk hali
Baş ağrısı
Baş donmesi ve sersemlik hissi
Halsizlik hissi
Ağız icinde yaralar
Soluk cilt
Kırılgan, beyazlaşan ve deformasyona uğrayan tırnaklar
Dilde ağrı ve kızarıklık
Sağlıksız ve donuk saclar
İştah kaybı
Gucsuz bağışıklık sistemi
Nefes darlığı
Uyku bozuklukları
Karın ağrıları
Demir Eksikliği Nasıl Tespit Edilir?
Doktorunuz, kandaki demir seviyesini gormek icin oncelikle bir kan testi isteyecektir Ancak demir eksikliği teşhisinin tam olarak konabilmesi icin kan testi tek başına yeterli olmayabilir Demir eksiliği icin istenebilecek testlerden bazıları şunlardır;
Hemoglobin testi ile kanda oksijeni taşıyan protein olan hemoglobin sayısı olculur
Hematokrit testi ile kandaki kırmızı kan hucrelerinin hacmi olculur
Tam kan sayımı kırmızı kan hucrelerinin sayısı olculur
Transferrin reseptor ile artan kırmızı kan hucresi uretimi olcusune bakılır
Fazla Demirin Yan Etkileri
ABD’de 6 yaş altındaki cocuklarda gorulen zehirlenmelerin başlıca nedeni demir iceren urunlerin yanlışlıkla fazla tuketimidir Kilogram başına tek seferde 2060 mg arası demir alınması (48 yaş arası cocuklarda tavsiye edilen gunluk demir toplamda 10 mg’dır) akut zehirlenmeye yol acabilir Bu gibi aşırı demir tuketimi ciddi bir durumdur ve acilen hastaneye gidilmesi gerekebilir Demir zehirlenmesinin belirtileri 16 saat arasında gorulmeye başlar ve bu belirtiler arasında; mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, zayıf veya hızlı nabız, kabızlık, uyuşukluk, duşuk kan basıncı, ateş, nefes darlığı yer almaktadır Demir zehirlenmesi bobrek, ciğer, merkezi sinir sistemi, kalp ve damarları etkileyebilir Zehirlenmenin yarattığı etki, alınan demir oranına bağlı olarak karaciğer, sinir sistemi ve mide de 26 hafta arası devam edebilir
Demir Eksikliği Tedavisi
