İdrar Kaçırma Nedir?
İdrar kaçırma - yani mesane denetiminin kaybı - istenmeyen, devamlı yahut tertipli aralıklarla idrar tutamama durumudur. İdrar kaçırmanın şiddeti, öksürdüğünüzde yahut hapşırdığınızda orta sıra idrar kaçırmaktan, tuvalete yetişemeyeceğiniz ani ve güçlü bir idrara çıkma dürtüsüne, ve neredeyse hiç tutamama ölçüsüne kadar değişen bir yelpazeyi kapsar. Ped testine nazaran objektif olarak hafif orta ve şiddetli idrar kaçırma formunda derecelendirilebilir.
Beşerler daha sık ortaya çıksa da, idrar kaçırma yaşlanmanın kaçınılmaz bir sonucu değildir, tıpkı durum genç insanlarda da görülebilmektedir. Bayanlar, erkeklere nazaran idrar kaçırma sorunu daha fazla görülmektedir (Kadınlarda: %6-40, Erkeklerde ise: %17-40).
İdrar Kaçırma Tipleri
1-Stres inkontinans(idrar kaçırma): Gerilim tipi idrar kaçırma; öksürme, hapşırma, gülme, idman yapma yahut ağır bişey kaldırma üzere gerilim ve efor durumların oluşan idrar kaçırmayı söz eder. Bu zorlamalar sırasında mesane içindeki basınç artar, idrar tutmayı sağlayan kaslar ve sistemler bu basınca karşı koyamaz ve idrar kaçırma oluşur.
2-Sıkışma tipi idrar kaçırma: Sıkışma tipi idrar kaçırma ani-acil idrara çıkma gereksinimi ile birlikte tuvalete yetişememe yahut idrarı geciktirememe durumudur ve idrar bu esnada kaçar. İdrar kaçağı bir damla ila idrarın tamamını kaçırma derecesinde olabilir. gece idrara kalkma gereksinimi besbellidir. Bu tip idrar kaçırma, enfeksiyon üzere kolay sorundan; nörolojik bozukluk yahut diyabet üzere daha önemli durumlardan kaynaklanabilir.
3- Taşma inkontinansı: Büsbütün boşalmayan bir mesaneden kapasite dolduktan sonra damla damla daima idrar kaçırmayı söz eder.
4- İşlevsel inkontinans: Fizikî yahut zihinsel bir bozukluk nedeniyle, tuvalete vaktinde gitmeyi engelleyen durumlar kelam hususudur. Eklem hastalıkları, felç, hudut sistemi hastalıkları üzere kişinin lavaboya vaktinde yetişmesini engelleyen fizikî yahut ruhsal kısıtlılıklar nedeniyle ortaya çıkan idrar kaçırma tipidir. Örneğin, şiddetli artrit durumunda pantolonunuzun düğmelerini gereğince süratli açamamak üzere işlevsel sorunlar vardır.
5-Karışık tipte idrar kaçırma:Birden fazla idrar kaçırma tipi birlikte ise karma yahut karışık tipte idrar kaçırma terimi kullanılmaktadır. Tipik olarak hem sıkışma hem de gerilim idrar kaçırmanın birlikte olduğu bir durum; karışık tipte bir idrar kaçırmaya örnek olabilir.
6. Devamlı idrar kaçırma: İdrar yolları ile vajina ortasında oluşan olağan dışı bir açıklık üzere (fistül) nedeniyle oluşan daima idrar kaçırma durumudur. Bu fistül idrar kanalı ile rektum ortasında da olabilir.
7. Süreksiz idrar kaçırma: İdrar yolu enfeksiyonu, kimi ilaçların kullanımı üzere süreksiz bir durum nedeniyle orta sıra idrar kaçırmayı söz eder.
Doktora Ne Vakit Görünmeli ve Nasıl Hazırlanmalı?
Hastaların birden fazla idrar kaçırma durumunu belirtmekten rahatsızlık hissettikleri, utanç duydukları için tedavisiz kalmaktadır, uygulanabilir kolay hayat biçimi ve diyet değişiklikleri yaparak kendi kendine idrar kaçırma şikayetini önlemeye ve tedavi etme yoluna gitmektedir. İdrar kaçırma sıklıkla meydana geliyor yahut günlük ömür kalitesini etkileyecek boyutta ise çekinmeden doktora görünmek ve tıbbi yardım almak değerlidir.
İdrar Kaçırma durumunda tıbbi yardım almak değerlidir. Zira:
Toplumsal yaşantınızı ve etkileşimlerinizi kısıtlanmasına neden olabilir
Ömür kalitenizi olumsuz tesirler
Bilhassa yaşlı hastalarda tuvalete yetişirken kazalar olabilir, düşme riski vardır
İdrar kaçırmanın nedeni olabilecek, altta yatan çok daha önemli bir sorunun belirtisi olabilir.
Doktora gittiğinizde idrar kaçırma ile ilgili sormanız gereken sorular şunlar olmalıdır:
İdrar kaçırmanın nedeni ne olabilir?
Bu sorunun kalıcı bir tedavisi var mı?
Hangi testleri yaptırmak gerekir?
Tedavi seçenekleri nelerdir, hangisini öneriyorsunuz ve bana nasıl yararlı olacak?
Tedavi alırsam yahut almazsam sonuç ne olur, aylarda ve yıllarda sonra neler olabilir?
İlaç tedavisi idrar kaçırmamı önleyebilir mi?
İlaç tedavisinin yan tesirleri nelerdir?
Ameliyat gereksinimim varmı ve mutlak gerekli mi?
Hangi ameliyat seçenekleri var?
Tedaviden ne vakit sonra yarar görebilirim?
İdrar Kaçırmanın Sebepleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?
İdrar kaçırma, günlük alışkanlıklardan, altta yatan tıbbi şartlardan yahut fizikî problemlerden kaynaklanabilir. Buna nazaran idrar kaçırmalarını süreksiz ve kalıcı yani sebat eden idrar kaçırma olarak iki kümeye ayırabiliriz.
1- Süreksiz idrar kaçırma
Kimi içecekler, yiyecekler ve ilaçlar bağlı olarak gelişen idrar kaçırmaları geçicidir, buna neden olan ilaç, besin yahut ilaçlar değiştirildiğinde ortadan kalkabilir:
Süreksiz idrar kaçırmaya neden olan yiyecek, içecek ve ilaçlar şunlardır:
Alkol
Kafein
Gazlı içecekler ve maden suyu
Yapay tatlandırıcılar
Çikolata
Şili biberi
Baharat, şeker yahut asit içeriği yüksek besinler, bilhassa turunçgiller
Kalp ve tansiyon ilaçları, sakinleştiriciler ve kas gevşeticiler
Yüksek dozlarda C vitamini alımı
İdrar yolu enfeksiyonu: Enfeksiyonlar mesaneyi tahriş ederek güçlü idrara çıkma dürtüsüne ve bazen de idrar kaçırmaya neden olabilir.
Kabızlık:Rektum mesanenin komşuluğundadır ve çabucak hemen birebir hudutları paylaşır. Rektumdaki sert-katı dışkı, bu sonların çok etkin olmasına ve idrar sıklığının artmasına neden olarak süreksiz idrar kaçırmalarına neden olabilir.
2- Kalıcı ve Sebat Eden İdrar Kaçırmalar
Altta yatan fizikî sorunların yahut değişikliklerin neden olduğu kalıcı bir durumlara bağlı sebat eden ve kalıcı idrar kaçırma nedenleri şunlar olabilir:
Gebelik: Hormonal değişiklikler ve bebeğin(fetüsün) artan tartısı gerilim tipi idrar kaçırmaya yol açabilir.
Doğum: Vajinal yani olağan doğum, mesane denetimi için gerekli olan kasları zayıflatabilir ve mesane sonlarına ve destekleyici dokulara ziyan vererek, pelvis tabanının sarkmasına-gevşemesine (prolaps) yol açabilir. Sarkma ile mesane, rahim, rektum yahut ince bağırsak olağan olması gereken pozisyonundan daha aşağı hakikat itilebilir ve vajinaya gerçek çıkıntı yapabilir. Bu durum idrar kaçırmaya neden olabilir.
Yaşlanma: Mesane kasının yaşlanması, mesanenin idrar depolama kapasitesini azaltabilir. Ayrıyeten, yaşlandıkça istemsiz mesane kasılmaları daha sık hale gelir ve sıkışma tipi idrar kaçırmaya neden olabilir.
Menopoz: Menopozdan sonra bayanlar, mesane ve üretranın iç-astarını sağlıklı tutmaya yardımcı olan kadınlık hormonu-östrojeni daha az üretirler. Bu dokuların hormon çekilmesine bağlı vasfını kısmen kaybetmesi, kuruması idrar kaçırmaları tetikleyebilir ve şiddetlendirmeye neden olabilir.
Prostat büyümesi: Bilhassa yaşlı erkeklerde, idrar kaçırma ekseriyetle yeterli huylu prostat büyümesi olarak ortaya çıkmaktadır.
Prostat kanseri: Tedavi edilmemiş prostat kanseri ile alakalı olarak erkeklerde gerilim yahut sıkışma tipi idrar kaçırma ortaya çıkabilirken, daha sık olarakta prostat kanserinde yapılan cerrahi, fokal tedavi, Radyoterapi sonrası ve tıbbi tedavilere bağlı temel komplikasyon olarak idrar kaçırma görülmektedir.
İdrar yolu tıkanıklığı ve darlığı:İdrar yolunun rastgele bir yerindeki bir tümör, darlık üzere olağan idrar akışını engelleyen durumlar taşma tipi idrar kaçırmaya yol açabilir. Tekrar idrar yolları taşları - mesanede oluşan sert, taşa benzeri kitleler - bazen idrar sızıntısına, idrar kaçırmalarına neden olabilir.
Nörolojik bozukluklar: Multipl skleroz, Parkinson hastalığı, felç, beyin tümörü yahut omurilik yaralanması, mesane denetiminde misyon alan hudut sinyallerini engelleyerek idrar kaçırmaya neden olabilir.
İdrar Kaçırmanın Risk Faktörleri Nelerdir?
İdrar kaçırma riskini artıran faktörler şunlardır:
Cinsiyet: Bayanların gerilim tipi idrar kaçırma olma mümkünlüğü daha yüksektir. Hamilelik, doğum, menopoz ve olağan bayan anatomisi bu farktan sorumlu tutulmaktadır. Bununla birlikte, prostat problemleri olan erkeklerde, sıkışma ve taşma tipi idrar kaçırmaları açısından riski altındadır.
Yaş: Mesane kasının yaşlanması, mesanenin idrar depolama kapasitesini azaltabilir. Ayrıyeten, yaşlandıkça istemsiz mesane kasılmaları daha sık hale gelir ve sıkışma tipi idrar kaçırmaya neden olabilir.
Çok kilo-obezite: Ekstra tartı, mesane ve etrafındaki kaslar üzerindeki baskıyı artırır ve direnci zayıflatır, sonuçta öksürürken yahut hapşırırken idrarın sızmasına ve kaçmasına neden olabilir.
Sigara içmek: Tütün kullanımı idrar kaçırma riskini artırabileceği gösterilmiştir.
Aile hikayesi: Yakın bir aile üyesinde idrar kaçırma , bilhassa de sıkışma tipi idrar kaçırma varsa, bu duruma idrar kaçırma gelişme riski öbür insanlara nazaran daha yüksektir.
Kimi hastalıklar: Nörolojik hastalıklar ve diyabet üzere kronik hastalıklarda, idrar kaçırma riski daha yüksektir.
Prostat Ameliyatları:Prostat ve pelvik ameliyatlar idrar kaçırma açısından risk faktörü sayılmaktadır.
İdrar Kaçırmanın Yan Etkileri-Komplikasyonları
Kronik idrar kaçırma durumunda şu yan tesirler beklenir:
Cilt sorunları: İdrar kaçağına bağlı daima ıslaklık ciltte döküntülere, cilt enfeksiyonlara ve yaralara neden olabilir.
İdrar yolu enfeksiyonları: İdrar kaçırma, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu riskini artırmaktadır.
Günlük hayat kalitesinde bozukluk: İdrar kaçırma günlük hayat üzerinde olumsuz tesirler kaçınılmaz olabilmektedir. İdrar kaçırma; toplumsal, ibadet, iş ve ferdî ilgilerinizi etkileyebilir.
İdrar kaçırma Önlenebilir mi?
İdrar kaçırma her vakit önlenebilir değildir. Fakat, kaçırma riskini azaltmaya yönelik kimi tedbirler alınabilir. Bu önler ortasında:
Sağlıklı bir kiloyu koruyun
Pelvik taban antrenmanları yapın-Kegel antrenmanları
Kafein, alkol ve asitli yiyecekler üzere mesane tahriş edici hususlardan kaçının
İdrar kaçırma nedeni olan kabızlığı önlemek için daha fazla lifli besinler tüketin
Sigara içmeyin yahut sigara içiyorsanız bırakmak için yardım alın
İdrar Kaçırma Nasıl Teşhis Edilir?
Birinci olarak hangi tip idrar kaçırma olduğunu belirlemek kıymetlidir, ve teşhisde birinci basamaktır. Bu bilgi tedavi kararlarına ve tedavi biçimine rehberlik edecektir.
Tıbbi Özgeçmiş-Hikaye: Hangi tip idrar kaçırma olduğunu anlamak için kapsamlı bir hikaye ve fizik muayene ile başlayacaktır.Tıbbı özgeçmişinizde idrar kaçırma ile ilgili olabilecek öbür hangi rahatsızlıklarınızın olduğunu yahut hangi ilaçları aldığınızı öğrenmek isteyecektir.
Genel olarak sorulabilecek sorular şunlardır:
Şikayetin başlangıcı ve gelişim süreci, günlük idrar kaçırma sayısı ve ölçüsü
İdrara sıkışma hissinin ansızın oluşması, öksürme yahut gülme ile idrar kaçırma, İdrar yaptıktan sonra mesaneyi tam boşalıp boşalmadığı hissi, idrarda yanma hissi, sık idrara gitme yahut gece idrara çıkma muhtaçlığı ve bunların sayısı üzere idrar kaçırma tipini belirlemeye yardımcı olabilecek sorular
Şikayetin adet siklusu yahut cinsellikle ile ilgisi olup olmadığı
Şikayeti azaltan yahut şiddetlendiren durumlar
Mevcut hastalıkları(şeker hastalığı, nörolojik hastalıklar, hipertansiyon vs) ve bunlara ait kullanılan ilaçlar
Sigara içme durumu
Günlük tüketilen sıvı ölçüsü ve dağılımı
Günlük kahve ve alkol tüketimi
Geçirilen ameliyatlar
kabızlık sorgulaması
Gebelik ve doğum sayısı ve biçimi
Menopoz durumu
Fizik muayene: İdrar kaçırma yakınması olan hastalarda olmazsa olmaz olan ayrıntısı bir muayenedir. Detaylı genel fizik muayene, genital, nörolojik, erkekte rektal, bayan hasta ise jinekolojik muayene yapılır. Jinekolojik muayenede dış genital organların muayenesi dışında, vajinal muayenede hasta ıkındırılarak pelvik bölgedeki kas ve bağ dokusu zayıflamaları mesane, rahim, rektum üzere organların vajina içine yanlışsız fıtıklaşmasının olup olmadığı konrol edilir.
Ped Testi:Pet testi somut testlerden biridir. Kısa periyodik ped testinde; yükü aşikâr olan bir ped pet hastaya verilir ve ağızdan bol ölçüde sıvı alması söylenir, 1 saat mühletince hastadan öksürmesi, merdiven çıkması, oturup kalkması üzere karın içi basıncını arttıran hareketleri yapması istenilir. Mühlet bitiminde pet çıkarılır ve tartısı tekrar ölçülür; fark kaçan idrar ölçüsünü bize gösterir. Uzun müddetli Ped testinde ise hastaya verilen ped hastanın şikayetine nazaran 1 ila 24 saat tutulur ve tekrar kimi karın içi basıncını artıran hareketler yapması söylenir, bu mühlet sonunda ped yahut pedler tekrar tartılır ve idrar kaçırma şiddeti belirlenmiş olur. Buna nazaran; İdrar kaçağı 2 gr dan az ise olağan, 2-10gr ortasında ise hafif, 10-50 gr ise orta, 50 gr dan fazla ise şiddetli idrar kaçırma olarak kıymetlendirilir.
Gerilim testi: Mesane yaklaşık 300 cc dolu iken, mesane ile tercihen hastanın idrar kaçırdığını söz ettiği konumda (oturarak yahut yürürken), evvel ıkınma hareketi eşliğinde, sonra hasta öksürtülür ve idrar kaçağı olup olmadığına bakılır, idrar kaçağı izlenirse gerilim testi olumludur denilir. Bu test tek başına bir şey söz etmeyebilir, lakin hastanın hastanın idrar kaçırdığının bir delili olarak kıymetlendirilir.
Hasta sorgulama Formları: İdrar kaçırmanın günlük ömür kalitesini ne kadar etkilediğini ve yakınmaların objektif bir tabana oturtmak için hastaya bir form doldurması istenir. Bu formlar tedavi sürecinde ve tedavi denetimlerinde tekrar ettirilir, şikayetlerin ne ölçüde düzeldiliği konusunda yardımcı olacaktır.
İşeme günlüğü: Makul bir vakit aralığında işeme vakti, işeme hacmi, aldığı sıvı ölçüsü, idrar kaçırma sayısı ve ölçüsü, ve fizikî aktivitelerini kaydetmesi istenilir. Böylelikle hastanın işeme nizamı, tuvalet alışkanlıkları belirlenir. İşeme günlüğü 7 güne kadar tutulabilir fakat 3 günlük bir kayıt ekseriyetle kâfi olur.
İdrar Tahlili:Kolay bir idrar tetkiki, idrar yolu enfeksiyonu, kanama ve öteki metabolik anormallikleri hakkında bize ipuçları verebilir. İdrar kaçırma şikayeti olan hastalarda istenmesi gereken temel tetkiktir.
Kalıntı İdrar Ölçüsü:İdrar yaptıktan sonra idrar torbasında kalan idrar, artık idrar ölçüsüdür. İşeme sonrası kalıntı idrar olarak da isimlendirilir. Bir kateter yardımı ile yahut ultrasonografi ile ölçülebilir. Kalıntı, idrar kaçırmayı kötüleştirebilir yahut idrar yolu enfeksiyonu olmasını körükleyebilir. Mesanede çok ölçüde artık idrar olması, idrar yolunda bir tıkanıklık yahut mesane sonları ve kasları ile ilgili bir sorun olduğu manasına gelebilir.
Ürodinamik Kıymetlendirme: Ürodinamik inceleme idrar yapma döngünüz hakkında ve mesanenin nasıl kasıldığı hakkında daha fazla bilgi elde etmek için yapılan bir testtir. Bilhassa nörolojik sorunu olanlarda ve ameliyat düşünülen hastalarda yapılması tavsiye edilmektedir, idrar kaçıran hastalarda rutin yapılan bir süreç değildir. Bu süreç kolay üroflowmetri denen işeme testi ve kompleks girişimsel ürodinamik inceleme halinde olabilir.
1-Üroflowmetri:Üroflowmetri elektronik olarak idrar akım suratını ölçen kolay bir incelemedir. Hastane polikliniklerinde yahut muayenehanelerde çarçabuk uygulanabilen bir testtir. Dolu bir mesane ile hastaya elektronik aygıta işemesi istenir; azami idrar akış suratı, işenen ölçü ve işeme konfigürasyonu hakkında bilgi verir.
2-İnvaziv-girişimsel ürodinamik testler: Cerrahi tedavi düşünülen, nörolojik sorun düşünülen yahut öbür testlerle teşhis konulamıyorsa yapılması uygun görülür. İnvaziv-girişimsel ürodinamik inceleme sırasında tabip yahut hemşire, idrar yoluna ve makata(rektuma), karın içi ve mesane basıncını ölçmek için birer kateter yerleştirirler. Yerleştirilen kateterden yavaşça sıvı gönderilerek idrar torbasının olarak dolmasına benzeri bir durum oluşturulur ve tüm basınçlar dolum ve boşaltım sırasında ölçülür ve kaydedilir.
Sistoskopi:Sistoskopi, sistoskop ismi verilen ışıklı-kameralı endoskop kullanılarak mesanenin ve idrar kanalının(üretra) incelenmesine imkan sağlayan temel tanı/teşhis usulüdür. Sistoskopi idrar kaçırmanın başlangıç testleri ortasında yer almamaktadır. Bu test idrarda kanama üzere öteki şikayetler olduğu vakit gereklidir. Ürodinamik incelemeye benzeri biçimde teşhisten kuşku edilmesi halinde yapılabilir.
Görüntüleme usulleri: Ultrasonografi teşhis emeliyle kullanılan en sık görüntüleme metodudur. Ayrıyeten gerektiğinde ürografi, tomografi ve MR üzere daha ileri görüntüleme teknikleri devreye girer. İdrar yollarının görüntülenmesi; sistoskopi ve ürodinamik inceleme metotları üzere idrar kaçırmanın başlangıç testleri ortasında yer almamaktadır.
İdrar Kaçırmanın Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?
İdrar kaçırmanın tedavisi, kaçırmanın tipine, şiddetine ve altta yatan nedene bağlı olarak değişkenlik göstermektedir ve birçok tedavi metodu vardır. Tedavilerin bir kombinasyonu gerekebilir. Hayat biçimi değişiklikleri, mesane ve pelvik taban kas antrenmanları üzere birtakım önlemler birinci başlarda işe yarayabilir. Ameliyat ve ilaç tedavileri üzere prosedürler, bu prosedürler işe yaramadığında uygulanabilir. İlaç tedavisi çoklukla birtakım hayat usulü değişiklikleri, mesane ve pelvik taban antrenmanları üzere birtakım kendi başına sorunun üstesinden gelme tedavileri ile birleştirilebilir. İdrar kaçırma rehabilitasyonu, pelvik taban kas antrenmanlarının öğretilmesi, biofeedback ve elektrik stimülasyonu uygulamalarını kapsar, fizyoterapist ya da daha spesifik ismiyle üro-terapistler tarafından uygulanır. Gerçek kasları belirlemenize, kasılmayı ve gevşetmeyi öğrenmek için bir pelvik taban fizyoterapisti ile çalışmanızı yahut biofeedback tekniklerini denemenizi önerilebilir.
1-İdrar Kaçırmanın Şahsî İdaresi ve İlaçsız tedavisi
Hayat Şekli Değişiklikleri: Günlük diyette ne vakit, neyi, ne kadar içtiğinize yahut yediğine bakarak idrar kaçırmayı etkileyen yiyecek ve içecekleri hastalar varsayım edebilir. Bunu anlamanın en yeterli yolu, farklı yiyecek ve içecekleri denemek ve tesirlerini görmektir. Diyetteki birtakım değişiklikler idrar kaçırma meselesini bir kesim düzeltebilir. Günlük alınması gereken sıvı ölçüsünü tabibe daşırak ayarlamak kolay bir tahlil olabilir. Kafein, alkol ve başka vasıflı içecekler içecekler idrar kaçırmaya neden olmayabilir, lakin kimi bireylerde sıkışma hissini ve sık idrara gitmeyi artırabilmektedir. Bu yüzden içeceklerden kaçınmak idrar kaçırmayı bir ölçü düzeltebilir. Acı-baharatlı yiyecekler, limon ve ağır kokulu peynirler üzere mesanede tahriş yapan besinlerden uzak durmak yahut faydalı olabilir. Kabızlık ve çok kilo alımının idrar kaçırma ile bağlı bulunmuştur. Sağlıklı bir kiloya inmek ve bunu korumak, nizamlı barsak alışkanlıklarına sahip olmak için, diyetle aldığınız yiyeceklerin istikrarlı olması, meyve, zerzevat ve lifli besinler içermesi hayli kıymetlidir. Bilhassa sağlıklı kiloya inmek şikayetlerde düzelme olduğunu görebilirsiniz.
İdrar kaçağı ile ilgili meseleleri, cilt tahrişini en aza indirgemek için yapılabilecek tedbirler şunlardır:
Paklık için bez kullanın
Cildinizi havayla kurumasına müsaade verin
Sık sık yıkama ve duştan kaçının zira bunlar bedeninizin mesane enfeksiyonlarına karşı doğal savunmasını azaltabilir
Cildinizi idrarın yaptığı tahrişten korumak için vazelin yahut kakao yağı üzere bir bariyer krem kullanabilirsiniz
Özel emici ped ve iç çamaşırı kullanabilirsiniz.
Özeklile işlevsel tip idrar kaçırma ve/veya gece idrar kaçırma şikayetiniz varsa, kullandığınız tuvaleti tuvalete giden yolu daha uygun hale getirebilirsiniz:
Tuvalete giderken takılıp düşebileceğiniz yahut çarpabileceğiniz tüm halıları yahut mobilyaları taşıyın.
Yolunuzu aydınlatmak ve düşme riskini azaltmak için bir gece lambası kullanın.
Mevcut bir banyo kapısını genişletin
Yükseltilmiş bir klozet oturağı takın
Mesane Eğitimi: Mesane eğitiminin birinci etabı 3-7 günlük bir işeme günlüğü-kaydı tutulmasıdır. Bu günlükte ne kadar sıvı içtiğiniz, ne sıklıkta idrar yaptığınız ve ne kadar idrar ölçünüz olduğu kaydedilir. Bu bilgiler ışığında doktor günlük idrar yapma sıklığı konusunda tekliflerde bulunacak ve sizden bunları yapmanızı isteyecektir. Şayet mesane eğitimi başarılı olmuşsa mesane kapasitesi artar ve daha fazla idrarı depolayabilecektir: Mesane eğitiminde, idrara gitme dürtüsünü başladıktan sonra idrara çıkmayı geciktirmek ve ertelemek işin birinci adımı olabilir. Her idrara çıkma dürtüsü hissettiğinizde 10 dakika geciktirmeye çalışarak başlayabilirsiniz. Gaye, yalnızca her 3-4 saatte bir idrar yapana dek tuvalete gitme gitmeyi ertelemek geciktirmektir.
Mesane kapasitesini artırmak, taşma tipi idrar kaçırması olan hastalar için uygun değildir, tam aykırısı olumsuz tesir yapabilir. Taşma tipi idrar kaçırmada oburlarının tersine, mesaneyi büsbütün boşaltmak için çaba sarf etmek gereklidir. Çift işeme; birinci işemede idrar bittikten sonra, akabinde birkaç dakika beklemek ve tekrar ikinci olarak işemek manasına gelir, yani tekrar tekrar idrar yaparak mesanenin büsbütün boşalmasını temin etmek amaçlanır. Ayrıyeten idrar hissini beklemeden 3-4 saatte bir idrara gitmek önerilir.
Pelvik Taban Kas Egzersizler(Kegel):Pelvik taban kasları mesaneyi ve karın içi organları dayanaklar ve sarkmasını önleyici misyonları vardır, birebir vakitte idrarı tutan kaslarıda(kapak-sfinkter) ihtiva eder- kapsar. Bu kaslar yaşlanma, kimi hastalıklar yahut menopoz üzere hormonal değişiklikler ile birlikte tonusunu kaybeder ve zayıflar. Buda idrarı yeterine tutmaya muktedir olmayabilir, efor ve gerilim durumlarında (hapşırma ve öksürme gibi) hasta idrar kaçırır. Yaşlanma dışında, bayanlarda, gebelik ve doğumlar pelvik taban kaslarını zayıflatmaktadır. Erkeklerde ise prostat ameliyatları bilhassa prostat kanseri ameliyatları ve özellikle radikal prostatektomi pelvik taban kaslarını zayıflatabilir. Pelvik taban kas idmanları ve bu idmanlar için dizayn edilmiş programlar; idrar kaçırmayı kısmen düzeltebilir. Pelvik taban kas idmanları ve bu idmanlar için dizayn edilmiş programlar Kegel idmanları olarak bilinir. Kegel idmanları olarak da bilinen bu teknikler bilhassa gerilim inkontinansı için tesirlidir lakin birebir vakitte sıkışma tipi idrar kaçırmada tesirli olabilir.
Bu idmanlar idrar yaptıktan sonra, öncelikle idrar akışını durdurmaya çalıştığınızı hayal edin, rahat çömelmiş, oturur yahut ayakta bir konumda idrarınızı fiyat üzere kendinizi sıkın ve gevşetin ve bunu idmanı on sefer tekrarlayın. Bir sonraki evrede tıpkı antrenmanı yapın ama gevşetmeden evvel 5 saniye kendinizi kasılı tutun. Bu formda 5 saniye tutmanıza ahenk sağlamanız birkaç haftanızı alabilir. Ön pelvik taban kaslarınız bu halde daha da kuvvetlenecektir. Sonraki antrenman art pelvik kas tabanını maksat alır. Büyük tuvaletinizi fiyat üzere kendinizi sıkın ve gevşetin. Bu antrenmanı on keze kadar tekrarlayın. Bir sonraki kademede birebir idmanı yapın lakin gevşetmeden evvel 5 saniye kendinizi kasılı tutun. Bu antrenmanı on sefere kadar tekrarlayın. Bu antrenmanlar size, her gün tekrarlandığında yararlı olacaktır. Bu antrenmanlar kasların güçlenmesi için en az üç ay yapılmalıdır. Unutmayalım ki bu idmanları çok fazla yapmak size ziyan verebilir. Her idman serisini bir kerede 10 tekrardan fazla ve hergün üç seriden fazla antrenman yapmamak gerekiyor.
Biofeedback(biyogeribildirim) Tedavi: Sıkışma tipi ve/veya gerilim tipi idrar kaçırma şikayeti olan bayanlarda pelvik kaslara yerleştirilen elektromiyogram elektrodlarıyla hastaya ilgili beden bölgesini denetim ederek elektronik sinyallerin nasıl değiştirilip, monitorize edileceğini öğretir. Bu metotta kas kontrolünün(motor kontrolün) takibi, bir ekran ve ses nizamı aracılığıyla görsel ve işitsel sinyaller halinde hastaya yansıtılır.
EMG biofeedback, çizgili kas kasılması sırasında ölçülen elektromiyografik aktiviteyi gösteren, en sık kullanılan biofeedback tipidir. Bu formülle hasta yalnızca pelvik taban kaslarını kasmayı ya da gevşetmeyi, pelvik taban kaslarını ayırt edebilmeyi ve karın kaslarını kasmadan pelvik taban kaslarını seçici olarak kasmayı, gevşetmeyi ve kullanabilmeyi öğrenir. Böylelikle kas gücü ve denetim kabiliyeti artar. Şayet hastada artmış bir pelvik taban kas aktivitesi varsa, bu usulle tesirli ve seçici bir gevşeme de sağlanabilir.
Biofeedback tedavisinin müddeti ve sıklığı açısında bir standart olmamasına rağmen ekseriyetle, haftada 2-3 seans olmak üzere toplam 6-8 hafta ortasında değişen müddetlerde yapılmaktadır, hastanın durumuna nazaran bu müddet 6 aya kadar uzatılabilir.
EMG biofeedback uygulaması, birtakım uygun hastalarda pelvik taban kaslarının yüzeyel ya da vajinal elektrotlarla uyarıldığı elektriksel ikaz tedavisi ile kombine edilebilir. Bu teknikle, pelvik taban kas kasılma gücünde artış, idrarı tutan sfinkterin yani kapağın güçlenmesi ve mesanenin istenmeyen çok ve vakitsiz kasılmalarının azaltılması amaçlanır. Biofeedback ile elektriksel ihtar tedavisi birlikte kullanıldığı hastalarda, pelvik taban kas gücünde artış ve idrar kaçırma şiddetinde azalma olduğu kanıtlanmıştır. İdrar kaçırma tedavisinde kullanılan elektriksel ihtar tedavisi çoklukla haftada 3 defa, 20-30 dk'lık seanslar halinde, 6-8 hafta mühletince yapılmaktadır.
İdrar kaçırmada akupunktur tedavisi:Akupunktur; acus-iğne, puncture-batırma sözlerinden türetilen, çok çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan, beden üzerinde bulunan belli noktalara iğne batırmak suretiyle uygulanan, bilimsel bir tedavi sistemi olarak kabul görmektedir. Bu tedavinin temel mantığı; kainattaki canlı cansız her yerde var olan güç akışları ortasındaki birliktelik, istikrar ve ahenge dayanır, yani bir istikrar ve ahenk tedavisidir.
2- İdrar Kaçırmanın İlaçlarla Tedavisi
Antimuskarinik İlaçlar: Antimuskarinik ilaçlar sıklıkla sıkışma tipindeki idrar kaçırmayı tedavi etmek için kullanılan bir küme ilaçtır. Bu ilaçlar, mesane duvarındaki kası gevşeterek sıkışma tipindeki idrar kaçırmayı denetim etmeye yardımcı olur. Mesane duvarını kasarak mesanenin boşalmasına neden olan vakitsiz kasılmaları mahzurlar yahut azaltır. Kas gevşemesi nedeniyle mesanenin idrar depolama kapasitesi de artar ve hasta daha az işeme gereksinimi duyar. Antimuskarinik ilaçlar, noktüri olarak bilinen geceleri sık sık idrara çıkma durumunu tedavi etmek için de kullanılabilir. Antimuskarinik ilaçlar gerilim tipte idrar kaçırma için çoklukla tesirli değildir, zira bu durum çoklukla detrusor kasının çok aktivitesinden çok, idrar kanalının dirençsizliğinden ve çok hareketliliğinden kaynaklanmaktadır..
3- İdrar Kanalına ve Vajinaya Uygulanan Ped ve Aygıtlar
Bu kategorideki uygulamalar mekanik olarak idrar yolunu baskı altında tutmaya yarayan mekanik medikal eserlerdir.
İdrar kanalına uygulanan ve idrar kanalında tıkaç vazifesi gören yumuşak tampon gibisi, tek kullanımlık, medikal gereçtir. Bunlar süreksiz mühlet, spor yaparken yahut bir aktivite mühletince kullanılmaktadır. İşeme sırasında takılır, aktivite sırasında takılır
Pezer, vajina içine konulan ilaç, ovül, fitil, alet ve aygıtları söz eder. İdrar kaçırması olan bayanlarda vajinaya yerleştirilen ve tüm gün boyunca kalan esnek bir silikon halkalardır, idrar kanalına mekanik dayanak yaparak idrar kaçağını engellerler. Aygıt bilhassa vajinal sarkması olan bayanlarda da kullanılmaktadır. Çok çeşitli form ve boyutta olan pezerler vardır, aygıt vajinaya yerleştirilir, pelvik organ sarkması nedeniyle yer değiştiren dokulara takviye sağlar.
4- İdrar Kanalına Yapılan Enjeksiyonlar ve Girişimsel Süreçler
İdrar kanalında yer kaplayan ve hacim yapan unsur enjeksiyonları:İdrar kanalını çevreleyen dokuya sentetik, hacim yapan ve yer kaplayan bir materyal enjekte edilir, böylelikle idrar kanalının kapalı kalmasına ve idrar sızıntısının azaltılmasına yardımcı olur. Bu prosedür daha çok gerilim tipi idrar kaçırma tedavisine kullanılmaktadır ve ekseriyetle ameliyat üzere daha invaziv tedavilerden daha az tesirlidir ve bir defadan fazla tekrarlanması gerekebilir.
Botoks (OnabotulinumA) enjeksiyonu: Botolinum toksini, Clostridium botulinum bakterisinin ve ilgili cinslerin oluşturduğu toksik bir unsurdur ve kaslarda kısmi felç yapmaktadır. Botox, mesane kasına endoskop yardımı ile 20-30 farklı alana enjekte edilir, mesane kasında kısmi felç yapar, tesiri 6 ay ila 1 yıl boyunca tesiri devam eder.
Elektriksel hudut uyarıcı yerleştirilmesi: Nöromodülasyon olarak da bilinen hudut uyarımı, elektriksel titreşimleri kullanarak mesaneyi denetim eden sakral sonları uyarmak suretiyle tedavi yapılan bir sistemdir. 2 çeşit hudut uyarımı vardır: Ayak bileği düzeyinde iğne kullanılarak kaval kemiği sinirinin(tibial sinir) uyarımı yapılır, yada kalçaya yerleştirilen bir çip yardımı ile sakral hudut demeti uyarımı yapılır. Sakral hudutları uyarmak suretiyle çok etkin mesane denetim edebilir. Bu tedavi metodu öbür tedavilerin işe yaramadığı durumlarda tercih edilmektedir.
Bahsedilen iki tip hudut uyarımı şu haldedir:
Tibial-kaval kemiği Hudut Uyarımı:Ayak bileği bölgesinde kaval kemiği hududunu bir iğne uçlu elektrod ile elektriksel olarak uyarmayı tabir eder. Uyarılan hudut gerisin geriye kasık bölgesindeki sakral hudut yumağını(plexus) uyarır. Bu süreç haftada bir, yarım saat boyunca, 12 seans uygulanır. Tesiri geçince tekrarlanabilir.
Sakral hudut uyarımı:Mesane denetimini sağlayan derin kasık bölgesinde yer alan sonları (sakral sinirler) uyarmak için ağrısız elektriksel ihtar veren implantlar kullanılmasını tabir eder. Bu maksatla kullanan iki çeşit aygıt vardır. Bunlardan biri kalça cildi altına bir çip(chip) yerleştirilir ve uzantısı olan ve çip ile sakral bölge ortasında ilişki kuran ince bir elektrod bel bölgesindeki sakral hudut yumağını uyaracak halde yerleştirilir, evvel ihtar verilerek test edilir, şayet mesane karşılık veriyorsa süreç sonlandırılır. Öteki tip ise vajinaya yerleştirilen istenildiğinde çıkarılabilen, yeniden sakral hudutlara ikaz veren aygıttır. Aygıt, mesaneye ulaşan hudutların elektriksel uyarımını denetim eder. İkaz değiştiğinde, mesane çok aktivitesini baskılar, işeme isteğini tesirli bir halde baskılar, hastanın şikayetlerini tesirli bir biçimde geriletir. Cip’in yerleştirildiği alanda ağrılar olabilir, çip yer değiştirebilir, pili bitebilir yahut enfeksiyon nedeni olabilir.
5- İdrar Kaçırmanın Ameliyatla Tedavisi
Öteki tedaviler işe yaramadığı durumlarda hastaya cerrahi tedavi seçenekleri sunulabilir, ameliyatla tedavi seçenekler erkekte ve bayanlarda az da olsa farklılıklar arz etmektedir.
Bayanlarda İdrar Kaçırmanın Cerrahi Tedavisi
Şayet gerilim tipi idrar kaçırma şikayeti var ve öbür prosedürler işe yaramazsa cerrahi tedavi önerebilir. Cerrahi bir yola başvururken, hastanın idrar kaçırma tipi ve şiddeti, yaşı, beklenen hayat mühleti, cinsel etkin olup olmaması, genel sıhhat durumu dikkate alınır.
Askı yerleştirilmesi: Askı yerleştirilmesi, gerilim tipi idrar kaçırması olan bayanlarda standart, en çok önerilen cerrahi tedavi tekniğidir. Karışık tipte idrar kaçırması olanlarda da vakit zaman başvurulan bir sistemdir, lakin aktifliği gerilim tip idrar kaçırmada alınan sonuçlara nazaran daha düşüktür. Askı ameliyatında idrar kanalının ortasından silikon bant ile kemiğe yahut karın duvarına asılır. Askılar pelvik taban kaslarına takviye sağlar ve idrar kanalı dolu bir mesaneye karşı daha yeterli bir direnç gösterir. Değişik askı çeşitleri vardır, cerrahın bilgi, marifet ve deneyimine , ve hastanın muhtaçlığına nazaran seçim yapılmaktadır. Askı çeşitlerinden; sentetik, insan yahut hayvan dokusundan elde edilmiş olanlar, değişik uzunluk ve kalınlıkta olanlar , dokuya tutunma biçimleri farklı farklı olanlar vardır. Asıldığı dokuya nazaran pubise(retropubik) ve obturator-TOT (transobturator-TOT) alandaki dokuya olmak üzere iki tipi vardır.
Burch Ameliyatı(Kolposüspansiyon): Burch Ameliyatı yeniden gerilim tip idrar kaçırmanın tedavisinde uygulanan temel bir cerrahi sistemdir, kimi karışık tipte idrar kaçırması olan bayanlarda da uygulanmaktadır. Emel mesane çıkışını-boynunu tekrar konumlandırarak dolu bir mesaneye karşı daha güzel direnç göstermesini sağlamaktır.
Ameliyat komplikasyonu olarak; düşük oranlarda da olsa ameliyat sırasında mesane ya da idrar kanalında, ve barsak yaralanması, kanama olabilir.
Bayanlarda idrar yoluna artifisyel(Yapay sfinkter yerleştirilmesi:Artifisyel-yapay üriner sfinkter yerleştirilmesi gerilim tipi idrar kaçırma için ikinci basamak tedavi seçeneklerinden birisidir. Yapay idrar yolu sfinkter yerleştirilmesinde, elle denetim edilebilir pompası yardımıyla idrar yolu etrafına sarılmış kafın-manşonun sıkıştırılıp gevşetilmesi ile mesaneyi denetim etmemizi sağlar, böylelikle idrar kaçırma engellenir, istediğimiz vakit pompayı gevşetip idrar rahatça yapılabilir. Emel, hapşırma, öksürme, gülme, koşma üzere gerilim aktiviteleri sırasında idrar kaçırmayı azaltmaktır. Yapay idrar yolu sfinkteri, üretranın etrafına yerleştirilen şişirilebilir-tansiyon aleti manşonu üzere bir kaf, rezervuar ve kafı denetim eden bir pompadan oluşur.
Artifisyel-yapay üriner sfinkter yerleştirilmesi ameliyatında; cerrah, evvel karın alt bölgesinde bir kesi yapar, daha sonra idrar kanalı etrafına aygıtın kaf-manşonunu yerleştirir ve uygun alana rezervuarı konumlandırır, son olarak pompa vajina dudaklarına(labia’ya) yerleştirilir ve aygıtın iki kesimi ortasındaki temas tamamlanır. Aygıt tam güzelleşmenin olabildiği 4-6 hafta sonra kullanmaya başlanır, bu mühlet zarfında hekim tarafından aktive edilinceye kadar kaf açık halde bırakılır.
Bayanda yer kaplayan unsurlarla enjeksiyon tedavisi:Gerilim tipi idrar kaçırması olan bayanlarda idrar kanalı duvarına hacim yapabilecek ve hasebiyle direnci kesmen artırıcı unsur enjeksiyonları yapılabilir. Enjeksiyon yapılan hususlar sıvı-jel kıvamındadır, uygulama yapıldıktan sonra idrar kanalının süngerimsi yapısı içinde katılaşır ve yer kaplayan bir yapıya dönüşür, böylelikle idrar kanalında kısmi de olsa mesaneye karşı daha dirençli hale gelir, fakat tesiri enjeksiyonun tesiri vakitle azalabilmektedir. Yer kaplayıcı casuslar sentetik hususlardan üretilmekte ya da sığır kollajeninden elde edilmektedir.
Erkeklerde İdrar Kaçırmanın Cerrahi Tedavisi
Şayet gerilim tipi idrar kaçırma şikayeti var ve öteki tekniklerle sonuç alınamaz ise cerrahi tedavi önerebilir. Cerrahi bir tekniğe başvururken, bayanlarda olduğu üzere, hastanın idrar kaçırma tipi ve şiddeti, yaşı, beklenen hayat mühleti, cinsel etkin olup olmaması, genel sıhhat durumu dikkate alınır.
Erkeklerde askı yerleştirme:Askı yerleştirilmesi, gerilim tipi idrar kaçırması olan erkerlerde bayanlarda olduğu üzere çok tercih edilen standart cerrahi tedavi usulüdür. Askılar, prostatektomi sonrası orta ve şiddetli idrar kaçırmanın varlığında önerilebilir. Ayrıyeten başka cerrahi tedavilerinin mümkün olmadığı ya da hastanın bir cerrahi sistemi benimsememesi durumunda askı sistemi düşünülebilir.
Askı ameliyatı pelvik taban kaslarına takviye sağlar ve idrar kanalının dolu bir mesane basıncına karşı daha düzgün direnç göstermesini sağlar. Emel, askı ile idrar kanalını yahut mesane boynunu tekrar konumlandırarak gerilim tip idrar kaçırmayı önlemeye yöneliktir. halihazırda kullanılan İki kollu, dört kollu ve ayarlanabilir, sentetik yahut hayvan dokusundan elde edilen, çeşitli askı tipleri mevcuttur. Seçim tabibin bilgi, maharet ve deneyimine yada hastanın kişisel durumuna ve gereksinimine nazaran belirlenir. Askıyı yerleştirmek için, anestezi altında, testis-anüs ortası bölgeye-perineye bir kesi yapılır, idrar kanalı etrafına hamak üzere serilen iki kollu askının uçları pubik kemiğin çabucak üstündeki ya da çabucak komşuluğundaki dokuya tutturulur. Dört kollu askılarda ise iki uç kasık etrafındaki dokuya tutturulurken, başka iki ucu pubik kemik etrafındaki dokuya tutturulur. Ayarlanabilir(bir kaç tipi vardır) askılar için, ayarlama yapan cihaz-rezervuar karından alt bölgesine yapılan kesiden pelvik bölgeye yerleştirilir.
Ameliyattan bir gün sonra sondası alındıktan sonra hasta taburcu edilebilir. Yaranın büsbütün uygunlaşması 6 haftaya kadar sürebilir, bu periyotta pelvik bölgede ağrı, idrar yaparken yanma olabilir. İşedikten sonra mesanede kalan idrar ölçüsü fazla olursa hastanede kalma mühleti uzayabilir.
Erkekte Yapay-suni kompresyon araç (Balon) yerleştirilmesi: Balon olarak da bilinen yapay kompresyon araçları, erkekte orta ve şiddetli gerilim tipinde idrar kaçırmada esas tedavi prosedürü olarak kabul edilmektedir. Ayrıyeten öteki cerrahi tedavilerinin mümkün olmadığı ya da hastanın bir cerrahi metodu benimsememesi durumunda bu formül düşünülebilir. Mesane boynunun çabucak altına yerleştirilen balonlar idrar yolunun sıkıştırarak dolu bir mesaneye karşı daha güzel direnç oluşmasını sağlarlar. Balonların temel maksadı hapşırma, öksürme, koşma yahut ağır yük kaldırma üzere gerilim aktiviteleri sırasında idrar kaçırmayı engellemektir.
Bu yapay kompresyon aygıtları, su tutan bir balon, küçük bir titanyum port ve balon ile portu birbirine bağlayan tüpten oluşur. Port, balon içindeki sıvının tabip tarafından ayarlanmasına müsaade verir. Ameliyatta perineye bir kesi uygulanır, röntgen ışını kılavuzluğunda (floroskopi), birinci balon prostatın altında idrar kanalının bir yanına yerleştirir, şayet hasta daha evvel radikal prostatektomi geçirdi ise balon mesane boynunun çabucak altına yerleştirilir, tıpkı süreç daha sonra idrar kanalının başka tarafına uygulanır. Son olarak titanyum portları skrotuma yerleştirir ve balonlarla temasları yapılır. Bu yolla, balonların hacmi çarçabuk ayarlanabilir. Çoklukla operasyondan sonra bir gün sonra idrar dası çekilir, birkaç gün sonra da hastaneden taburcu edilir, işemeyle ilgili düşünce olursa ya da işedikten sonra mesanede kalan idrar ölçüsü fazla olursa hastanede kalma mühleti biraz uzayabilir. Yaranın büsbütün güzelleşmesi 6 hafta kadar sürebilir. Bu mühlet içinde pelvik bölgede ağrı ya da işeme sırasında yanma olabilir.
Erkeklerde idrar yoluna artifisyel(Yapay) sfinkter yerleştirilmesi: İdrar yoluna artifisyel sfinkter uygulaması bayanlarda olduğu üzere, gerilim tip idrar kaçırmada uygulanan cerrahi yolla protez yerleştirilmesini tabir eder. Yapay idrar yolu sfinkter yerleştirilmesi ile, elle denetim edilebilir pompası yardımıyla idrar yolu etrafına sarılmış kafın-manşonun sıkıştırılıp gevşetilmesi ile mesaneyi denetim etmemizi sağlar, böylelikle idrar kaçırma engellenir. Emel hapşırma, öksürme, koşma yahut ağır kaldırma üzere aktiviteler sırasında idrar kaçırmayı azaltmak yahut engellemektir. Yapay idrar yolu sfinkter yerleştirmesi, önemli ölçüde idrar kaçırması olan yahut askı yerleştirilmesi sonrasında tam ya da kısmi düzgünleşme sağlanamadığı hastalarda önerilir. Yapay idrar yolu sfinkter yerleştirilmesi uzun müddetli tesire sahiptir ve hayat kalitesini kıymetli ölçüde güzelleştirir. Cerrahi planlanmadan evvel aygıtın nasıl çalıştığını ve nasıl rahatlıkla kullanabileceğini hastaya anlatılır, çeşitli testler yapılır, ve sfinkter protezi gereksinimi belirlenir.
Yol için çoklukla spinal anestezi uygulanmakla birlikte, kimi hastalarda genel anestezi önerilebilir. Ameliyatta, idrar kanalı etrafına çepeçevre kaf-manşon yerleştirmek üzere perineye bölgesine kesi yapılarak bölgeye ulaşılır, kaf yerleştirildikten sonra alt karın bölgesine yapılan ikinci bir kesiden aygıtın rezervuarı pelvik bölgeye yerleştirilir. Son olarak pompa testis torbasına yerleştirilir ve aygıtın iki modülü ortasındaki ilişki tamamlanır. 4-6 hafta sonra aktive edilinceye kadar kaf açık halde bırakılır ve kullanıma müsaade edilmez.
Ameliyat komplikasyonları ortasında; ameliyat sırasında rektum, bağırsak, idrar kanalı ve mesanede yaralanma, kanama ve enfeksiyonlar sayılabilir. Ameliyat sonrasında idrar yapamama ve/veya sıkışma tipinde idrar kaçırma riski az da olsa vardır. Aygıtın vakit içinde idrar kanalında erozyon-tahriş, darlık oluşmasına neden olabilir, ayrıyeten mekanik olarak bozulma riski az bir mümkünlük olsa bile vardır.
Erkekte yer kaplayan unsurlarla enjeksiyon tedavisi:Gerilim tipi idrar kaçırması olan erkeklerde bayanlarda olduğu üzere idrar kanalı duvarına hacim yapabilecek ve münasebetiyle idrar kanalının direnci kesmen artırıcı husus enjeksiyonları yapılabilir. Enjeksiyon yapılan hususlar sıvı-jel kıvamındadır, uygulama yapıldıktan sonra idrar kanalının süngerimsi yapısı içinde katılaşır ve yer kaplayan bir yapıya dönüşür, böylelikle idrar kanalında kısmi de olsa mesaneye karşı daha dirençli hale gelir, lakin tesiri enjeksiyonun tesiri vakitle azalabilmektedir. Yer kaplayıcı casuslar sentetik unsurlardan üretilmekte ya da sığır kollajeninden elde edilmektedir. Enjeksiyon tedavisi başka tedaviler için uygun olmadığı ya da öteki tedavileri reddeden hastalarda bir seçenek olarak hastaya sunulmaktadır. Süreç, kapalı endoskopik ve günübirlik olarak, idrar kanalına yönlendirilen iğne ile direkt görüş altında yapılmaktadır. Bir gün sonra sonda alınır, hafif kanama, süreksiz idrar tıkanmaları gelişebilir. Düşük bir mümkünlük da olasa enfeksiyon ve idrar kanalında tahriş ve erezyon gelişebilmektedir.
6- İdrar Kaçırmalarında kullanılan Emici Pedler ve Kateterler
Tıbbi ve cerrahi tedaviler idrar kaçırmayı ortadan kaldıramıyorsa, idrar kaçırmanın verdiği rahatsızlığı ortadan kaldırmaya yahut hafifletmeye yardımcı olan birtakım endüstriyel eserleri kullanılabilir:
Pedler ve kollayıcı giysiler:Bu emelle üretilen eserler birden fazla aslında olağan iç çamaşırlarından daha hacimli değildir ve günlük kıyafetlerin altına kolay kolay giyilebilir ve gizlenebilir. İdrar damlaları bir damla toplayıcıda toplanır, hasta altını ıslatmadan muhakkak bir müddet toplumsal yaşantısını sürdürebilir. Penisin üzerine giyilen ve sıkı bir halde oturan ucunda damla emici dolgu cebi olan iç çamaşırlar bulunmaktadır.
Pak aralıklı kateterizasyon(TAK): Pak aralıklı kateterizasyon mesanennin düzgün ve tam boşalmadığı için idrarını tutamayan taşma tipi idrar kaçıran hastalarda, mesaneyi tam boşatmayı temin etmek, hastanın kendi kendine tek kullanımlık idrar sondası ile boşaltmasını söz eder. Hastanın muhtaçlığına nazaran günde bir ile 6 sefere kadar bu süreci tekrarlaması gerekebilir. Bu formülle hastanın idrar kaçırması engellenmekte, idrarı tam olarak boşaltmak suretiyle böbreklere olan baskıyı azaltmakta, böylelikle böbrek işlevleri korunmaktadır.
7- İdrar Kaçırmada Mesane Büyütme Ameliyatları (Augmentasyon)
İdrar kaçırma ilaçlarla ve öteki tedavilerle düzelmemişse, mesane kapasitesinin yetersiz ve küçük olmasına bağlı ise mesane büyütme-augmentasyon ameliyatı seçeneği hastaya sunulabilir. Sürecin emeli mesane kapasitenizi arttırmaktır. Bu ameliyatla mesane dolduğunda oluşan basınç azalır ve daha fazla idrarı depolayabilecek hale gelir. Ameliyat karnınızın alt kısmına bir kesiden, karın içine girilir, ince barsaklardan alınan bir modül mesaneyi büyütmede kullanılır. Bu süreç, mesane büyütmesi yahut augmentasyon sistoplastisi olarak bilinir, günümüzde nadiren gerek duyulur.
İdrar kaçırma - yani mesane denetiminin kaybı - istenmeyen, devamlı yahut tertipli aralıklarla idrar tutamama durumudur. İdrar kaçırmanın şiddeti, öksürdüğünüzde yahut hapşırdığınızda orta sıra idrar kaçırmaktan, tuvalete yetişemeyeceğiniz ani ve güçlü bir idrara çıkma dürtüsüne, ve neredeyse hiç tutamama ölçüsüne kadar değişen bir yelpazeyi kapsar. Ped testine nazaran objektif olarak hafif orta ve şiddetli idrar kaçırma formunda derecelendirilebilir.
Beşerler daha sık ortaya çıksa da, idrar kaçırma yaşlanmanın kaçınılmaz bir sonucu değildir, tıpkı durum genç insanlarda da görülebilmektedir. Bayanlar, erkeklere nazaran idrar kaçırma sorunu daha fazla görülmektedir (Kadınlarda: %6-40, Erkeklerde ise: %17-40).
İdrar Kaçırma Tipleri
1-Stres inkontinans(idrar kaçırma): Gerilim tipi idrar kaçırma; öksürme, hapşırma, gülme, idman yapma yahut ağır bişey kaldırma üzere gerilim ve efor durumların oluşan idrar kaçırmayı söz eder. Bu zorlamalar sırasında mesane içindeki basınç artar, idrar tutmayı sağlayan kaslar ve sistemler bu basınca karşı koyamaz ve idrar kaçırma oluşur.
2-Sıkışma tipi idrar kaçırma: Sıkışma tipi idrar kaçırma ani-acil idrara çıkma gereksinimi ile birlikte tuvalete yetişememe yahut idrarı geciktirememe durumudur ve idrar bu esnada kaçar. İdrar kaçağı bir damla ila idrarın tamamını kaçırma derecesinde olabilir. gece idrara kalkma gereksinimi besbellidir. Bu tip idrar kaçırma, enfeksiyon üzere kolay sorundan; nörolojik bozukluk yahut diyabet üzere daha önemli durumlardan kaynaklanabilir.
3- Taşma inkontinansı: Büsbütün boşalmayan bir mesaneden kapasite dolduktan sonra damla damla daima idrar kaçırmayı söz eder.
4- İşlevsel inkontinans: Fizikî yahut zihinsel bir bozukluk nedeniyle, tuvalete vaktinde gitmeyi engelleyen durumlar kelam hususudur. Eklem hastalıkları, felç, hudut sistemi hastalıkları üzere kişinin lavaboya vaktinde yetişmesini engelleyen fizikî yahut ruhsal kısıtlılıklar nedeniyle ortaya çıkan idrar kaçırma tipidir. Örneğin, şiddetli artrit durumunda pantolonunuzun düğmelerini gereğince süratli açamamak üzere işlevsel sorunlar vardır.
5-Karışık tipte idrar kaçırma:Birden fazla idrar kaçırma tipi birlikte ise karma yahut karışık tipte idrar kaçırma terimi kullanılmaktadır. Tipik olarak hem sıkışma hem de gerilim idrar kaçırmanın birlikte olduğu bir durum; karışık tipte bir idrar kaçırmaya örnek olabilir.
6. Devamlı idrar kaçırma: İdrar yolları ile vajina ortasında oluşan olağan dışı bir açıklık üzere (fistül) nedeniyle oluşan daima idrar kaçırma durumudur. Bu fistül idrar kanalı ile rektum ortasında da olabilir.
7. Süreksiz idrar kaçırma: İdrar yolu enfeksiyonu, kimi ilaçların kullanımı üzere süreksiz bir durum nedeniyle orta sıra idrar kaçırmayı söz eder.
Doktora Ne Vakit Görünmeli ve Nasıl Hazırlanmalı?
Hastaların birden fazla idrar kaçırma durumunu belirtmekten rahatsızlık hissettikleri, utanç duydukları için tedavisiz kalmaktadır, uygulanabilir kolay hayat biçimi ve diyet değişiklikleri yaparak kendi kendine idrar kaçırma şikayetini önlemeye ve tedavi etme yoluna gitmektedir. İdrar kaçırma sıklıkla meydana geliyor yahut günlük ömür kalitesini etkileyecek boyutta ise çekinmeden doktora görünmek ve tıbbi yardım almak değerlidir.
İdrar Kaçırma durumunda tıbbi yardım almak değerlidir. Zira:
Toplumsal yaşantınızı ve etkileşimlerinizi kısıtlanmasına neden olabilir
Ömür kalitenizi olumsuz tesirler
Bilhassa yaşlı hastalarda tuvalete yetişirken kazalar olabilir, düşme riski vardır
İdrar kaçırmanın nedeni olabilecek, altta yatan çok daha önemli bir sorunun belirtisi olabilir.
Doktora gittiğinizde idrar kaçırma ile ilgili sormanız gereken sorular şunlar olmalıdır:
İdrar kaçırmanın nedeni ne olabilir?
Bu sorunun kalıcı bir tedavisi var mı?
Hangi testleri yaptırmak gerekir?
Tedavi seçenekleri nelerdir, hangisini öneriyorsunuz ve bana nasıl yararlı olacak?
Tedavi alırsam yahut almazsam sonuç ne olur, aylarda ve yıllarda sonra neler olabilir?
İlaç tedavisi idrar kaçırmamı önleyebilir mi?
İlaç tedavisinin yan tesirleri nelerdir?
Ameliyat gereksinimim varmı ve mutlak gerekli mi?
Hangi ameliyat seçenekleri var?
Tedaviden ne vakit sonra yarar görebilirim?
İdrar Kaçırmanın Sebepleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?
İdrar kaçırma, günlük alışkanlıklardan, altta yatan tıbbi şartlardan yahut fizikî problemlerden kaynaklanabilir. Buna nazaran idrar kaçırmalarını süreksiz ve kalıcı yani sebat eden idrar kaçırma olarak iki kümeye ayırabiliriz.
1- Süreksiz idrar kaçırma
Kimi içecekler, yiyecekler ve ilaçlar bağlı olarak gelişen idrar kaçırmaları geçicidir, buna neden olan ilaç, besin yahut ilaçlar değiştirildiğinde ortadan kalkabilir:
Süreksiz idrar kaçırmaya neden olan yiyecek, içecek ve ilaçlar şunlardır:
Alkol
Kafein
Gazlı içecekler ve maden suyu
Yapay tatlandırıcılar
Çikolata
Şili biberi
Baharat, şeker yahut asit içeriği yüksek besinler, bilhassa turunçgiller
Kalp ve tansiyon ilaçları, sakinleştiriciler ve kas gevşeticiler
Yüksek dozlarda C vitamini alımı
İdrar yolu enfeksiyonu: Enfeksiyonlar mesaneyi tahriş ederek güçlü idrara çıkma dürtüsüne ve bazen de idrar kaçırmaya neden olabilir.
Kabızlık:Rektum mesanenin komşuluğundadır ve çabucak hemen birebir hudutları paylaşır. Rektumdaki sert-katı dışkı, bu sonların çok etkin olmasına ve idrar sıklığının artmasına neden olarak süreksiz idrar kaçırmalarına neden olabilir.
2- Kalıcı ve Sebat Eden İdrar Kaçırmalar
Altta yatan fizikî sorunların yahut değişikliklerin neden olduğu kalıcı bir durumlara bağlı sebat eden ve kalıcı idrar kaçırma nedenleri şunlar olabilir:
Gebelik: Hormonal değişiklikler ve bebeğin(fetüsün) artan tartısı gerilim tipi idrar kaçırmaya yol açabilir.
Doğum: Vajinal yani olağan doğum, mesane denetimi için gerekli olan kasları zayıflatabilir ve mesane sonlarına ve destekleyici dokulara ziyan vererek, pelvis tabanının sarkmasına-gevşemesine (prolaps) yol açabilir. Sarkma ile mesane, rahim, rektum yahut ince bağırsak olağan olması gereken pozisyonundan daha aşağı hakikat itilebilir ve vajinaya gerçek çıkıntı yapabilir. Bu durum idrar kaçırmaya neden olabilir.
Yaşlanma: Mesane kasının yaşlanması, mesanenin idrar depolama kapasitesini azaltabilir. Ayrıyeten, yaşlandıkça istemsiz mesane kasılmaları daha sık hale gelir ve sıkışma tipi idrar kaçırmaya neden olabilir.
Menopoz: Menopozdan sonra bayanlar, mesane ve üretranın iç-astarını sağlıklı tutmaya yardımcı olan kadınlık hormonu-östrojeni daha az üretirler. Bu dokuların hormon çekilmesine bağlı vasfını kısmen kaybetmesi, kuruması idrar kaçırmaları tetikleyebilir ve şiddetlendirmeye neden olabilir.
Prostat büyümesi: Bilhassa yaşlı erkeklerde, idrar kaçırma ekseriyetle yeterli huylu prostat büyümesi olarak ortaya çıkmaktadır.
Prostat kanseri: Tedavi edilmemiş prostat kanseri ile alakalı olarak erkeklerde gerilim yahut sıkışma tipi idrar kaçırma ortaya çıkabilirken, daha sık olarakta prostat kanserinde yapılan cerrahi, fokal tedavi, Radyoterapi sonrası ve tıbbi tedavilere bağlı temel komplikasyon olarak idrar kaçırma görülmektedir.
İdrar yolu tıkanıklığı ve darlığı:İdrar yolunun rastgele bir yerindeki bir tümör, darlık üzere olağan idrar akışını engelleyen durumlar taşma tipi idrar kaçırmaya yol açabilir. Tekrar idrar yolları taşları - mesanede oluşan sert, taşa benzeri kitleler - bazen idrar sızıntısına, idrar kaçırmalarına neden olabilir.
Nörolojik bozukluklar: Multipl skleroz, Parkinson hastalığı, felç, beyin tümörü yahut omurilik yaralanması, mesane denetiminde misyon alan hudut sinyallerini engelleyerek idrar kaçırmaya neden olabilir.
İdrar Kaçırmanın Risk Faktörleri Nelerdir?
İdrar kaçırma riskini artıran faktörler şunlardır:
Cinsiyet: Bayanların gerilim tipi idrar kaçırma olma mümkünlüğü daha yüksektir. Hamilelik, doğum, menopoz ve olağan bayan anatomisi bu farktan sorumlu tutulmaktadır. Bununla birlikte, prostat problemleri olan erkeklerde, sıkışma ve taşma tipi idrar kaçırmaları açısından riski altındadır.
Yaş: Mesane kasının yaşlanması, mesanenin idrar depolama kapasitesini azaltabilir. Ayrıyeten, yaşlandıkça istemsiz mesane kasılmaları daha sık hale gelir ve sıkışma tipi idrar kaçırmaya neden olabilir.
Çok kilo-obezite: Ekstra tartı, mesane ve etrafındaki kaslar üzerindeki baskıyı artırır ve direnci zayıflatır, sonuçta öksürürken yahut hapşırırken idrarın sızmasına ve kaçmasına neden olabilir.
Sigara içmek: Tütün kullanımı idrar kaçırma riskini artırabileceği gösterilmiştir.
Aile hikayesi: Yakın bir aile üyesinde idrar kaçırma , bilhassa de sıkışma tipi idrar kaçırma varsa, bu duruma idrar kaçırma gelişme riski öbür insanlara nazaran daha yüksektir.
Kimi hastalıklar: Nörolojik hastalıklar ve diyabet üzere kronik hastalıklarda, idrar kaçırma riski daha yüksektir.
Prostat Ameliyatları:Prostat ve pelvik ameliyatlar idrar kaçırma açısından risk faktörü sayılmaktadır.
İdrar Kaçırmanın Yan Etkileri-Komplikasyonları
Kronik idrar kaçırma durumunda şu yan tesirler beklenir:
Cilt sorunları: İdrar kaçağına bağlı daima ıslaklık ciltte döküntülere, cilt enfeksiyonlara ve yaralara neden olabilir.
İdrar yolu enfeksiyonları: İdrar kaçırma, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu riskini artırmaktadır.
Günlük hayat kalitesinde bozukluk: İdrar kaçırma günlük hayat üzerinde olumsuz tesirler kaçınılmaz olabilmektedir. İdrar kaçırma; toplumsal, ibadet, iş ve ferdî ilgilerinizi etkileyebilir.
İdrar kaçırma Önlenebilir mi?
İdrar kaçırma her vakit önlenebilir değildir. Fakat, kaçırma riskini azaltmaya yönelik kimi tedbirler alınabilir. Bu önler ortasında:
Sağlıklı bir kiloyu koruyun
Pelvik taban antrenmanları yapın-Kegel antrenmanları
Kafein, alkol ve asitli yiyecekler üzere mesane tahriş edici hususlardan kaçının
İdrar kaçırma nedeni olan kabızlığı önlemek için daha fazla lifli besinler tüketin
Sigara içmeyin yahut sigara içiyorsanız bırakmak için yardım alın
İdrar Kaçırma Nasıl Teşhis Edilir?
Birinci olarak hangi tip idrar kaçırma olduğunu belirlemek kıymetlidir, ve teşhisde birinci basamaktır. Bu bilgi tedavi kararlarına ve tedavi biçimine rehberlik edecektir.
Tıbbi Özgeçmiş-Hikaye: Hangi tip idrar kaçırma olduğunu anlamak için kapsamlı bir hikaye ve fizik muayene ile başlayacaktır.Tıbbı özgeçmişinizde idrar kaçırma ile ilgili olabilecek öbür hangi rahatsızlıklarınızın olduğunu yahut hangi ilaçları aldığınızı öğrenmek isteyecektir.
Genel olarak sorulabilecek sorular şunlardır:
Şikayetin başlangıcı ve gelişim süreci, günlük idrar kaçırma sayısı ve ölçüsü
İdrara sıkışma hissinin ansızın oluşması, öksürme yahut gülme ile idrar kaçırma, İdrar yaptıktan sonra mesaneyi tam boşalıp boşalmadığı hissi, idrarda yanma hissi, sık idrara gitme yahut gece idrara çıkma muhtaçlığı ve bunların sayısı üzere idrar kaçırma tipini belirlemeye yardımcı olabilecek sorular
Şikayetin adet siklusu yahut cinsellikle ile ilgisi olup olmadığı
Şikayeti azaltan yahut şiddetlendiren durumlar
Mevcut hastalıkları(şeker hastalığı, nörolojik hastalıklar, hipertansiyon vs) ve bunlara ait kullanılan ilaçlar
Sigara içme durumu
Günlük tüketilen sıvı ölçüsü ve dağılımı
Günlük kahve ve alkol tüketimi
Geçirilen ameliyatlar
kabızlık sorgulaması
Gebelik ve doğum sayısı ve biçimi
Menopoz durumu
Fizik muayene: İdrar kaçırma yakınması olan hastalarda olmazsa olmaz olan ayrıntısı bir muayenedir. Detaylı genel fizik muayene, genital, nörolojik, erkekte rektal, bayan hasta ise jinekolojik muayene yapılır. Jinekolojik muayenede dış genital organların muayenesi dışında, vajinal muayenede hasta ıkındırılarak pelvik bölgedeki kas ve bağ dokusu zayıflamaları mesane, rahim, rektum üzere organların vajina içine yanlışsız fıtıklaşmasının olup olmadığı konrol edilir.
Ped Testi:Pet testi somut testlerden biridir. Kısa periyodik ped testinde; yükü aşikâr olan bir ped pet hastaya verilir ve ağızdan bol ölçüde sıvı alması söylenir, 1 saat mühletince hastadan öksürmesi, merdiven çıkması, oturup kalkması üzere karın içi basıncını arttıran hareketleri yapması istenilir. Mühlet bitiminde pet çıkarılır ve tartısı tekrar ölçülür; fark kaçan idrar ölçüsünü bize gösterir. Uzun müddetli Ped testinde ise hastaya verilen ped hastanın şikayetine nazaran 1 ila 24 saat tutulur ve tekrar kimi karın içi basıncını artıran hareketler yapması söylenir, bu mühlet sonunda ped yahut pedler tekrar tartılır ve idrar kaçırma şiddeti belirlenmiş olur. Buna nazaran; İdrar kaçağı 2 gr dan az ise olağan, 2-10gr ortasında ise hafif, 10-50 gr ise orta, 50 gr dan fazla ise şiddetli idrar kaçırma olarak kıymetlendirilir.
Gerilim testi: Mesane yaklaşık 300 cc dolu iken, mesane ile tercihen hastanın idrar kaçırdığını söz ettiği konumda (oturarak yahut yürürken), evvel ıkınma hareketi eşliğinde, sonra hasta öksürtülür ve idrar kaçağı olup olmadığına bakılır, idrar kaçağı izlenirse gerilim testi olumludur denilir. Bu test tek başına bir şey söz etmeyebilir, lakin hastanın hastanın idrar kaçırdığının bir delili olarak kıymetlendirilir.
Hasta sorgulama Formları: İdrar kaçırmanın günlük ömür kalitesini ne kadar etkilediğini ve yakınmaların objektif bir tabana oturtmak için hastaya bir form doldurması istenir. Bu formlar tedavi sürecinde ve tedavi denetimlerinde tekrar ettirilir, şikayetlerin ne ölçüde düzeldiliği konusunda yardımcı olacaktır.
İşeme günlüğü: Makul bir vakit aralığında işeme vakti, işeme hacmi, aldığı sıvı ölçüsü, idrar kaçırma sayısı ve ölçüsü, ve fizikî aktivitelerini kaydetmesi istenilir. Böylelikle hastanın işeme nizamı, tuvalet alışkanlıkları belirlenir. İşeme günlüğü 7 güne kadar tutulabilir fakat 3 günlük bir kayıt ekseriyetle kâfi olur.
İdrar Tahlili:Kolay bir idrar tetkiki, idrar yolu enfeksiyonu, kanama ve öteki metabolik anormallikleri hakkında bize ipuçları verebilir. İdrar kaçırma şikayeti olan hastalarda istenmesi gereken temel tetkiktir.
Kalıntı İdrar Ölçüsü:İdrar yaptıktan sonra idrar torbasında kalan idrar, artık idrar ölçüsüdür. İşeme sonrası kalıntı idrar olarak da isimlendirilir. Bir kateter yardımı ile yahut ultrasonografi ile ölçülebilir. Kalıntı, idrar kaçırmayı kötüleştirebilir yahut idrar yolu enfeksiyonu olmasını körükleyebilir. Mesanede çok ölçüde artık idrar olması, idrar yolunda bir tıkanıklık yahut mesane sonları ve kasları ile ilgili bir sorun olduğu manasına gelebilir.
Ürodinamik Kıymetlendirme: Ürodinamik inceleme idrar yapma döngünüz hakkında ve mesanenin nasıl kasıldığı hakkında daha fazla bilgi elde etmek için yapılan bir testtir. Bilhassa nörolojik sorunu olanlarda ve ameliyat düşünülen hastalarda yapılması tavsiye edilmektedir, idrar kaçıran hastalarda rutin yapılan bir süreç değildir. Bu süreç kolay üroflowmetri denen işeme testi ve kompleks girişimsel ürodinamik inceleme halinde olabilir.
1-Üroflowmetri:Üroflowmetri elektronik olarak idrar akım suratını ölçen kolay bir incelemedir. Hastane polikliniklerinde yahut muayenehanelerde çarçabuk uygulanabilen bir testtir. Dolu bir mesane ile hastaya elektronik aygıta işemesi istenir; azami idrar akış suratı, işenen ölçü ve işeme konfigürasyonu hakkında bilgi verir.
2-İnvaziv-girişimsel ürodinamik testler: Cerrahi tedavi düşünülen, nörolojik sorun düşünülen yahut öbür testlerle teşhis konulamıyorsa yapılması uygun görülür. İnvaziv-girişimsel ürodinamik inceleme sırasında tabip yahut hemşire, idrar yoluna ve makata(rektuma), karın içi ve mesane basıncını ölçmek için birer kateter yerleştirirler. Yerleştirilen kateterden yavaşça sıvı gönderilerek idrar torbasının olarak dolmasına benzeri bir durum oluşturulur ve tüm basınçlar dolum ve boşaltım sırasında ölçülür ve kaydedilir.
Sistoskopi:Sistoskopi, sistoskop ismi verilen ışıklı-kameralı endoskop kullanılarak mesanenin ve idrar kanalının(üretra) incelenmesine imkan sağlayan temel tanı/teşhis usulüdür. Sistoskopi idrar kaçırmanın başlangıç testleri ortasında yer almamaktadır. Bu test idrarda kanama üzere öteki şikayetler olduğu vakit gereklidir. Ürodinamik incelemeye benzeri biçimde teşhisten kuşku edilmesi halinde yapılabilir.
Görüntüleme usulleri: Ultrasonografi teşhis emeliyle kullanılan en sık görüntüleme metodudur. Ayrıyeten gerektiğinde ürografi, tomografi ve MR üzere daha ileri görüntüleme teknikleri devreye girer. İdrar yollarının görüntülenmesi; sistoskopi ve ürodinamik inceleme metotları üzere idrar kaçırmanın başlangıç testleri ortasında yer almamaktadır.
İdrar Kaçırmanın Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?
İdrar kaçırmanın tedavisi, kaçırmanın tipine, şiddetine ve altta yatan nedene bağlı olarak değişkenlik göstermektedir ve birçok tedavi metodu vardır. Tedavilerin bir kombinasyonu gerekebilir. Hayat biçimi değişiklikleri, mesane ve pelvik taban kas antrenmanları üzere birtakım önlemler birinci başlarda işe yarayabilir. Ameliyat ve ilaç tedavileri üzere prosedürler, bu prosedürler işe yaramadığında uygulanabilir. İlaç tedavisi çoklukla birtakım hayat usulü değişiklikleri, mesane ve pelvik taban antrenmanları üzere birtakım kendi başına sorunun üstesinden gelme tedavileri ile birleştirilebilir. İdrar kaçırma rehabilitasyonu, pelvik taban kas antrenmanlarının öğretilmesi, biofeedback ve elektrik stimülasyonu uygulamalarını kapsar, fizyoterapist ya da daha spesifik ismiyle üro-terapistler tarafından uygulanır. Gerçek kasları belirlemenize, kasılmayı ve gevşetmeyi öğrenmek için bir pelvik taban fizyoterapisti ile çalışmanızı yahut biofeedback tekniklerini denemenizi önerilebilir.
1-İdrar Kaçırmanın Şahsî İdaresi ve İlaçsız tedavisi
Hayat Şekli Değişiklikleri: Günlük diyette ne vakit, neyi, ne kadar içtiğinize yahut yediğine bakarak idrar kaçırmayı etkileyen yiyecek ve içecekleri hastalar varsayım edebilir. Bunu anlamanın en yeterli yolu, farklı yiyecek ve içecekleri denemek ve tesirlerini görmektir. Diyetteki birtakım değişiklikler idrar kaçırma meselesini bir kesim düzeltebilir. Günlük alınması gereken sıvı ölçüsünü tabibe daşırak ayarlamak kolay bir tahlil olabilir. Kafein, alkol ve başka vasıflı içecekler içecekler idrar kaçırmaya neden olmayabilir, lakin kimi bireylerde sıkışma hissini ve sık idrara gitmeyi artırabilmektedir. Bu yüzden içeceklerden kaçınmak idrar kaçırmayı bir ölçü düzeltebilir. Acı-baharatlı yiyecekler, limon ve ağır kokulu peynirler üzere mesanede tahriş yapan besinlerden uzak durmak yahut faydalı olabilir. Kabızlık ve çok kilo alımının idrar kaçırma ile bağlı bulunmuştur. Sağlıklı bir kiloya inmek ve bunu korumak, nizamlı barsak alışkanlıklarına sahip olmak için, diyetle aldığınız yiyeceklerin istikrarlı olması, meyve, zerzevat ve lifli besinler içermesi hayli kıymetlidir. Bilhassa sağlıklı kiloya inmek şikayetlerde düzelme olduğunu görebilirsiniz.
İdrar kaçağı ile ilgili meseleleri, cilt tahrişini en aza indirgemek için yapılabilecek tedbirler şunlardır:
Paklık için bez kullanın
Cildinizi havayla kurumasına müsaade verin
Sık sık yıkama ve duştan kaçının zira bunlar bedeninizin mesane enfeksiyonlarına karşı doğal savunmasını azaltabilir
Cildinizi idrarın yaptığı tahrişten korumak için vazelin yahut kakao yağı üzere bir bariyer krem kullanabilirsiniz
Özel emici ped ve iç çamaşırı kullanabilirsiniz.
Özeklile işlevsel tip idrar kaçırma ve/veya gece idrar kaçırma şikayetiniz varsa, kullandığınız tuvaleti tuvalete giden yolu daha uygun hale getirebilirsiniz:
Tuvalete giderken takılıp düşebileceğiniz yahut çarpabileceğiniz tüm halıları yahut mobilyaları taşıyın.
Yolunuzu aydınlatmak ve düşme riskini azaltmak için bir gece lambası kullanın.
Mevcut bir banyo kapısını genişletin
Yükseltilmiş bir klozet oturağı takın
Mesane Eğitimi: Mesane eğitiminin birinci etabı 3-7 günlük bir işeme günlüğü-kaydı tutulmasıdır. Bu günlükte ne kadar sıvı içtiğiniz, ne sıklıkta idrar yaptığınız ve ne kadar idrar ölçünüz olduğu kaydedilir. Bu bilgiler ışığında doktor günlük idrar yapma sıklığı konusunda tekliflerde bulunacak ve sizden bunları yapmanızı isteyecektir. Şayet mesane eğitimi başarılı olmuşsa mesane kapasitesi artar ve daha fazla idrarı depolayabilecektir: Mesane eğitiminde, idrara gitme dürtüsünü başladıktan sonra idrara çıkmayı geciktirmek ve ertelemek işin birinci adımı olabilir. Her idrara çıkma dürtüsü hissettiğinizde 10 dakika geciktirmeye çalışarak başlayabilirsiniz. Gaye, yalnızca her 3-4 saatte bir idrar yapana dek tuvalete gitme gitmeyi ertelemek geciktirmektir.
Mesane kapasitesini artırmak, taşma tipi idrar kaçırması olan hastalar için uygun değildir, tam aykırısı olumsuz tesir yapabilir. Taşma tipi idrar kaçırmada oburlarının tersine, mesaneyi büsbütün boşaltmak için çaba sarf etmek gereklidir. Çift işeme; birinci işemede idrar bittikten sonra, akabinde birkaç dakika beklemek ve tekrar ikinci olarak işemek manasına gelir, yani tekrar tekrar idrar yaparak mesanenin büsbütün boşalmasını temin etmek amaçlanır. Ayrıyeten idrar hissini beklemeden 3-4 saatte bir idrara gitmek önerilir.
Pelvik Taban Kas Egzersizler(Kegel):Pelvik taban kasları mesaneyi ve karın içi organları dayanaklar ve sarkmasını önleyici misyonları vardır, birebir vakitte idrarı tutan kaslarıda(kapak-sfinkter) ihtiva eder- kapsar. Bu kaslar yaşlanma, kimi hastalıklar yahut menopoz üzere hormonal değişiklikler ile birlikte tonusunu kaybeder ve zayıflar. Buda idrarı yeterine tutmaya muktedir olmayabilir, efor ve gerilim durumlarında (hapşırma ve öksürme gibi) hasta idrar kaçırır. Yaşlanma dışında, bayanlarda, gebelik ve doğumlar pelvik taban kaslarını zayıflatmaktadır. Erkeklerde ise prostat ameliyatları bilhassa prostat kanseri ameliyatları ve özellikle radikal prostatektomi pelvik taban kaslarını zayıflatabilir. Pelvik taban kas idmanları ve bu idmanlar için dizayn edilmiş programlar; idrar kaçırmayı kısmen düzeltebilir. Pelvik taban kas idmanları ve bu idmanlar için dizayn edilmiş programlar Kegel idmanları olarak bilinir. Kegel idmanları olarak da bilinen bu teknikler bilhassa gerilim inkontinansı için tesirlidir lakin birebir vakitte sıkışma tipi idrar kaçırmada tesirli olabilir.
Bu idmanlar idrar yaptıktan sonra, öncelikle idrar akışını durdurmaya çalıştığınızı hayal edin, rahat çömelmiş, oturur yahut ayakta bir konumda idrarınızı fiyat üzere kendinizi sıkın ve gevşetin ve bunu idmanı on sefer tekrarlayın. Bir sonraki evrede tıpkı antrenmanı yapın ama gevşetmeden evvel 5 saniye kendinizi kasılı tutun. Bu formda 5 saniye tutmanıza ahenk sağlamanız birkaç haftanızı alabilir. Ön pelvik taban kaslarınız bu halde daha da kuvvetlenecektir. Sonraki antrenman art pelvik kas tabanını maksat alır. Büyük tuvaletinizi fiyat üzere kendinizi sıkın ve gevşetin. Bu antrenmanı on keze kadar tekrarlayın. Bir sonraki kademede birebir idmanı yapın lakin gevşetmeden evvel 5 saniye kendinizi kasılı tutun. Bu antrenmanı on sefere kadar tekrarlayın. Bu antrenmanlar size, her gün tekrarlandığında yararlı olacaktır. Bu antrenmanlar kasların güçlenmesi için en az üç ay yapılmalıdır. Unutmayalım ki bu idmanları çok fazla yapmak size ziyan verebilir. Her idman serisini bir kerede 10 tekrardan fazla ve hergün üç seriden fazla antrenman yapmamak gerekiyor.
Biofeedback(biyogeribildirim) Tedavi: Sıkışma tipi ve/veya gerilim tipi idrar kaçırma şikayeti olan bayanlarda pelvik kaslara yerleştirilen elektromiyogram elektrodlarıyla hastaya ilgili beden bölgesini denetim ederek elektronik sinyallerin nasıl değiştirilip, monitorize edileceğini öğretir. Bu metotta kas kontrolünün(motor kontrolün) takibi, bir ekran ve ses nizamı aracılığıyla görsel ve işitsel sinyaller halinde hastaya yansıtılır.
EMG biofeedback, çizgili kas kasılması sırasında ölçülen elektromiyografik aktiviteyi gösteren, en sık kullanılan biofeedback tipidir. Bu formülle hasta yalnızca pelvik taban kaslarını kasmayı ya da gevşetmeyi, pelvik taban kaslarını ayırt edebilmeyi ve karın kaslarını kasmadan pelvik taban kaslarını seçici olarak kasmayı, gevşetmeyi ve kullanabilmeyi öğrenir. Böylelikle kas gücü ve denetim kabiliyeti artar. Şayet hastada artmış bir pelvik taban kas aktivitesi varsa, bu usulle tesirli ve seçici bir gevşeme de sağlanabilir.
Biofeedback tedavisinin müddeti ve sıklığı açısında bir standart olmamasına rağmen ekseriyetle, haftada 2-3 seans olmak üzere toplam 6-8 hafta ortasında değişen müddetlerde yapılmaktadır, hastanın durumuna nazaran bu müddet 6 aya kadar uzatılabilir.
EMG biofeedback uygulaması, birtakım uygun hastalarda pelvik taban kaslarının yüzeyel ya da vajinal elektrotlarla uyarıldığı elektriksel ikaz tedavisi ile kombine edilebilir. Bu teknikle, pelvik taban kas kasılma gücünde artış, idrarı tutan sfinkterin yani kapağın güçlenmesi ve mesanenin istenmeyen çok ve vakitsiz kasılmalarının azaltılması amaçlanır. Biofeedback ile elektriksel ihtar tedavisi birlikte kullanıldığı hastalarda, pelvik taban kas gücünde artış ve idrar kaçırma şiddetinde azalma olduğu kanıtlanmıştır. İdrar kaçırma tedavisinde kullanılan elektriksel ihtar tedavisi çoklukla haftada 3 defa, 20-30 dk'lık seanslar halinde, 6-8 hafta mühletince yapılmaktadır.
İdrar kaçırmada akupunktur tedavisi:Akupunktur; acus-iğne, puncture-batırma sözlerinden türetilen, çok çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan, beden üzerinde bulunan belli noktalara iğne batırmak suretiyle uygulanan, bilimsel bir tedavi sistemi olarak kabul görmektedir. Bu tedavinin temel mantığı; kainattaki canlı cansız her yerde var olan güç akışları ortasındaki birliktelik, istikrar ve ahenge dayanır, yani bir istikrar ve ahenk tedavisidir.
2- İdrar Kaçırmanın İlaçlarla Tedavisi
Antimuskarinik İlaçlar: Antimuskarinik ilaçlar sıklıkla sıkışma tipindeki idrar kaçırmayı tedavi etmek için kullanılan bir küme ilaçtır. Bu ilaçlar, mesane duvarındaki kası gevşeterek sıkışma tipindeki idrar kaçırmayı denetim etmeye yardımcı olur. Mesane duvarını kasarak mesanenin boşalmasına neden olan vakitsiz kasılmaları mahzurlar yahut azaltır. Kas gevşemesi nedeniyle mesanenin idrar depolama kapasitesi de artar ve hasta daha az işeme gereksinimi duyar. Antimuskarinik ilaçlar, noktüri olarak bilinen geceleri sık sık idrara çıkma durumunu tedavi etmek için de kullanılabilir. Antimuskarinik ilaçlar gerilim tipte idrar kaçırma için çoklukla tesirli değildir, zira bu durum çoklukla detrusor kasının çok aktivitesinden çok, idrar kanalının dirençsizliğinden ve çok hareketliliğinden kaynaklanmaktadır..
3- İdrar Kanalına ve Vajinaya Uygulanan Ped ve Aygıtlar
Bu kategorideki uygulamalar mekanik olarak idrar yolunu baskı altında tutmaya yarayan mekanik medikal eserlerdir.
İdrar kanalına uygulanan ve idrar kanalında tıkaç vazifesi gören yumuşak tampon gibisi, tek kullanımlık, medikal gereçtir. Bunlar süreksiz mühlet, spor yaparken yahut bir aktivite mühletince kullanılmaktadır. İşeme sırasında takılır, aktivite sırasında takılır
Pezer, vajina içine konulan ilaç, ovül, fitil, alet ve aygıtları söz eder. İdrar kaçırması olan bayanlarda vajinaya yerleştirilen ve tüm gün boyunca kalan esnek bir silikon halkalardır, idrar kanalına mekanik dayanak yaparak idrar kaçağını engellerler. Aygıt bilhassa vajinal sarkması olan bayanlarda da kullanılmaktadır. Çok çeşitli form ve boyutta olan pezerler vardır, aygıt vajinaya yerleştirilir, pelvik organ sarkması nedeniyle yer değiştiren dokulara takviye sağlar.
4- İdrar Kanalına Yapılan Enjeksiyonlar ve Girişimsel Süreçler
İdrar kanalında yer kaplayan ve hacim yapan unsur enjeksiyonları:İdrar kanalını çevreleyen dokuya sentetik, hacim yapan ve yer kaplayan bir materyal enjekte edilir, böylelikle idrar kanalının kapalı kalmasına ve idrar sızıntısının azaltılmasına yardımcı olur. Bu prosedür daha çok gerilim tipi idrar kaçırma tedavisine kullanılmaktadır ve ekseriyetle ameliyat üzere daha invaziv tedavilerden daha az tesirlidir ve bir defadan fazla tekrarlanması gerekebilir.
Botoks (OnabotulinumA) enjeksiyonu: Botolinum toksini, Clostridium botulinum bakterisinin ve ilgili cinslerin oluşturduğu toksik bir unsurdur ve kaslarda kısmi felç yapmaktadır. Botox, mesane kasına endoskop yardımı ile 20-30 farklı alana enjekte edilir, mesane kasında kısmi felç yapar, tesiri 6 ay ila 1 yıl boyunca tesiri devam eder.
Elektriksel hudut uyarıcı yerleştirilmesi: Nöromodülasyon olarak da bilinen hudut uyarımı, elektriksel titreşimleri kullanarak mesaneyi denetim eden sakral sonları uyarmak suretiyle tedavi yapılan bir sistemdir. 2 çeşit hudut uyarımı vardır: Ayak bileği düzeyinde iğne kullanılarak kaval kemiği sinirinin(tibial sinir) uyarımı yapılır, yada kalçaya yerleştirilen bir çip yardımı ile sakral hudut demeti uyarımı yapılır. Sakral hudutları uyarmak suretiyle çok etkin mesane denetim edebilir. Bu tedavi metodu öbür tedavilerin işe yaramadığı durumlarda tercih edilmektedir.
Bahsedilen iki tip hudut uyarımı şu haldedir:
Tibial-kaval kemiği Hudut Uyarımı:Ayak bileği bölgesinde kaval kemiği hududunu bir iğne uçlu elektrod ile elektriksel olarak uyarmayı tabir eder. Uyarılan hudut gerisin geriye kasık bölgesindeki sakral hudut yumağını(plexus) uyarır. Bu süreç haftada bir, yarım saat boyunca, 12 seans uygulanır. Tesiri geçince tekrarlanabilir.
Sakral hudut uyarımı:Mesane denetimini sağlayan derin kasık bölgesinde yer alan sonları (sakral sinirler) uyarmak için ağrısız elektriksel ihtar veren implantlar kullanılmasını tabir eder. Bu maksatla kullanan iki çeşit aygıt vardır. Bunlardan biri kalça cildi altına bir çip(chip) yerleştirilir ve uzantısı olan ve çip ile sakral bölge ortasında ilişki kuran ince bir elektrod bel bölgesindeki sakral hudut yumağını uyaracak halde yerleştirilir, evvel ihtar verilerek test edilir, şayet mesane karşılık veriyorsa süreç sonlandırılır. Öteki tip ise vajinaya yerleştirilen istenildiğinde çıkarılabilen, yeniden sakral hudutlara ikaz veren aygıttır. Aygıt, mesaneye ulaşan hudutların elektriksel uyarımını denetim eder. İkaz değiştiğinde, mesane çok aktivitesini baskılar, işeme isteğini tesirli bir halde baskılar, hastanın şikayetlerini tesirli bir biçimde geriletir. Cip’in yerleştirildiği alanda ağrılar olabilir, çip yer değiştirebilir, pili bitebilir yahut enfeksiyon nedeni olabilir.
5- İdrar Kaçırmanın Ameliyatla Tedavisi
Öteki tedaviler işe yaramadığı durumlarda hastaya cerrahi tedavi seçenekleri sunulabilir, ameliyatla tedavi seçenekler erkekte ve bayanlarda az da olsa farklılıklar arz etmektedir.
Bayanlarda İdrar Kaçırmanın Cerrahi Tedavisi
Şayet gerilim tipi idrar kaçırma şikayeti var ve öbür prosedürler işe yaramazsa cerrahi tedavi önerebilir. Cerrahi bir yola başvururken, hastanın idrar kaçırma tipi ve şiddeti, yaşı, beklenen hayat mühleti, cinsel etkin olup olmaması, genel sıhhat durumu dikkate alınır.
Askı yerleştirilmesi: Askı yerleştirilmesi, gerilim tipi idrar kaçırması olan bayanlarda standart, en çok önerilen cerrahi tedavi tekniğidir. Karışık tipte idrar kaçırması olanlarda da vakit zaman başvurulan bir sistemdir, lakin aktifliği gerilim tip idrar kaçırmada alınan sonuçlara nazaran daha düşüktür. Askı ameliyatında idrar kanalının ortasından silikon bant ile kemiğe yahut karın duvarına asılır. Askılar pelvik taban kaslarına takviye sağlar ve idrar kanalı dolu bir mesaneye karşı daha yeterli bir direnç gösterir. Değişik askı çeşitleri vardır, cerrahın bilgi, marifet ve deneyimine , ve hastanın muhtaçlığına nazaran seçim yapılmaktadır. Askı çeşitlerinden; sentetik, insan yahut hayvan dokusundan elde edilmiş olanlar, değişik uzunluk ve kalınlıkta olanlar , dokuya tutunma biçimleri farklı farklı olanlar vardır. Asıldığı dokuya nazaran pubise(retropubik) ve obturator-TOT (transobturator-TOT) alandaki dokuya olmak üzere iki tipi vardır.
Burch Ameliyatı(Kolposüspansiyon): Burch Ameliyatı yeniden gerilim tip idrar kaçırmanın tedavisinde uygulanan temel bir cerrahi sistemdir, kimi karışık tipte idrar kaçırması olan bayanlarda da uygulanmaktadır. Emel mesane çıkışını-boynunu tekrar konumlandırarak dolu bir mesaneye karşı daha güzel direnç göstermesini sağlamaktır.
Ameliyat komplikasyonu olarak; düşük oranlarda da olsa ameliyat sırasında mesane ya da idrar kanalında, ve barsak yaralanması, kanama olabilir.
Bayanlarda idrar yoluna artifisyel(Yapay sfinkter yerleştirilmesi:Artifisyel-yapay üriner sfinkter yerleştirilmesi gerilim tipi idrar kaçırma için ikinci basamak tedavi seçeneklerinden birisidir. Yapay idrar yolu sfinkter yerleştirilmesinde, elle denetim edilebilir pompası yardımıyla idrar yolu etrafına sarılmış kafın-manşonun sıkıştırılıp gevşetilmesi ile mesaneyi denetim etmemizi sağlar, böylelikle idrar kaçırma engellenir, istediğimiz vakit pompayı gevşetip idrar rahatça yapılabilir. Emel, hapşırma, öksürme, gülme, koşma üzere gerilim aktiviteleri sırasında idrar kaçırmayı azaltmaktır. Yapay idrar yolu sfinkteri, üretranın etrafına yerleştirilen şişirilebilir-tansiyon aleti manşonu üzere bir kaf, rezervuar ve kafı denetim eden bir pompadan oluşur.
Artifisyel-yapay üriner sfinkter yerleştirilmesi ameliyatında; cerrah, evvel karın alt bölgesinde bir kesi yapar, daha sonra idrar kanalı etrafına aygıtın kaf-manşonunu yerleştirir ve uygun alana rezervuarı konumlandırır, son olarak pompa vajina dudaklarına(labia’ya) yerleştirilir ve aygıtın iki kesimi ortasındaki temas tamamlanır. Aygıt tam güzelleşmenin olabildiği 4-6 hafta sonra kullanmaya başlanır, bu mühlet zarfında hekim tarafından aktive edilinceye kadar kaf açık halde bırakılır.
Bayanda yer kaplayan unsurlarla enjeksiyon tedavisi:Gerilim tipi idrar kaçırması olan bayanlarda idrar kanalı duvarına hacim yapabilecek ve hasebiyle direnci kesmen artırıcı unsur enjeksiyonları yapılabilir. Enjeksiyon yapılan hususlar sıvı-jel kıvamındadır, uygulama yapıldıktan sonra idrar kanalının süngerimsi yapısı içinde katılaşır ve yer kaplayan bir yapıya dönüşür, böylelikle idrar kanalında kısmi de olsa mesaneye karşı daha dirençli hale gelir, fakat tesiri enjeksiyonun tesiri vakitle azalabilmektedir. Yer kaplayıcı casuslar sentetik hususlardan üretilmekte ya da sığır kollajeninden elde edilmektedir.
Erkeklerde İdrar Kaçırmanın Cerrahi Tedavisi
Şayet gerilim tipi idrar kaçırma şikayeti var ve öteki tekniklerle sonuç alınamaz ise cerrahi tedavi önerebilir. Cerrahi bir tekniğe başvururken, bayanlarda olduğu üzere, hastanın idrar kaçırma tipi ve şiddeti, yaşı, beklenen hayat mühleti, cinsel etkin olup olmaması, genel sıhhat durumu dikkate alınır.
Erkeklerde askı yerleştirme:Askı yerleştirilmesi, gerilim tipi idrar kaçırması olan erkerlerde bayanlarda olduğu üzere çok tercih edilen standart cerrahi tedavi usulüdür. Askılar, prostatektomi sonrası orta ve şiddetli idrar kaçırmanın varlığında önerilebilir. Ayrıyeten başka cerrahi tedavilerinin mümkün olmadığı ya da hastanın bir cerrahi sistemi benimsememesi durumunda askı sistemi düşünülebilir.
Askı ameliyatı pelvik taban kaslarına takviye sağlar ve idrar kanalının dolu bir mesane basıncına karşı daha düzgün direnç göstermesini sağlar. Emel, askı ile idrar kanalını yahut mesane boynunu tekrar konumlandırarak gerilim tip idrar kaçırmayı önlemeye yöneliktir. halihazırda kullanılan İki kollu, dört kollu ve ayarlanabilir, sentetik yahut hayvan dokusundan elde edilen, çeşitli askı tipleri mevcuttur. Seçim tabibin bilgi, maharet ve deneyimine yada hastanın kişisel durumuna ve gereksinimine nazaran belirlenir. Askıyı yerleştirmek için, anestezi altında, testis-anüs ortası bölgeye-perineye bir kesi yapılır, idrar kanalı etrafına hamak üzere serilen iki kollu askının uçları pubik kemiğin çabucak üstündeki ya da çabucak komşuluğundaki dokuya tutturulur. Dört kollu askılarda ise iki uç kasık etrafındaki dokuya tutturulurken, başka iki ucu pubik kemik etrafındaki dokuya tutturulur. Ayarlanabilir(bir kaç tipi vardır) askılar için, ayarlama yapan cihaz-rezervuar karından alt bölgesine yapılan kesiden pelvik bölgeye yerleştirilir.
Ameliyattan bir gün sonra sondası alındıktan sonra hasta taburcu edilebilir. Yaranın büsbütün uygunlaşması 6 haftaya kadar sürebilir, bu periyotta pelvik bölgede ağrı, idrar yaparken yanma olabilir. İşedikten sonra mesanede kalan idrar ölçüsü fazla olursa hastanede kalma mühleti uzayabilir.
Erkekte Yapay-suni kompresyon araç (Balon) yerleştirilmesi: Balon olarak da bilinen yapay kompresyon araçları, erkekte orta ve şiddetli gerilim tipinde idrar kaçırmada esas tedavi prosedürü olarak kabul edilmektedir. Ayrıyeten öteki cerrahi tedavilerinin mümkün olmadığı ya da hastanın bir cerrahi metodu benimsememesi durumunda bu formül düşünülebilir. Mesane boynunun çabucak altına yerleştirilen balonlar idrar yolunun sıkıştırarak dolu bir mesaneye karşı daha güzel direnç oluşmasını sağlarlar. Balonların temel maksadı hapşırma, öksürme, koşma yahut ağır yük kaldırma üzere gerilim aktiviteleri sırasında idrar kaçırmayı engellemektir.
Bu yapay kompresyon aygıtları, su tutan bir balon, küçük bir titanyum port ve balon ile portu birbirine bağlayan tüpten oluşur. Port, balon içindeki sıvının tabip tarafından ayarlanmasına müsaade verir. Ameliyatta perineye bir kesi uygulanır, röntgen ışını kılavuzluğunda (floroskopi), birinci balon prostatın altında idrar kanalının bir yanına yerleştirir, şayet hasta daha evvel radikal prostatektomi geçirdi ise balon mesane boynunun çabucak altına yerleştirilir, tıpkı süreç daha sonra idrar kanalının başka tarafına uygulanır. Son olarak titanyum portları skrotuma yerleştirir ve balonlarla temasları yapılır. Bu yolla, balonların hacmi çarçabuk ayarlanabilir. Çoklukla operasyondan sonra bir gün sonra idrar dası çekilir, birkaç gün sonra da hastaneden taburcu edilir, işemeyle ilgili düşünce olursa ya da işedikten sonra mesanede kalan idrar ölçüsü fazla olursa hastanede kalma mühleti biraz uzayabilir. Yaranın büsbütün güzelleşmesi 6 hafta kadar sürebilir. Bu mühlet içinde pelvik bölgede ağrı ya da işeme sırasında yanma olabilir.
Erkeklerde idrar yoluna artifisyel(Yapay) sfinkter yerleştirilmesi: İdrar yoluna artifisyel sfinkter uygulaması bayanlarda olduğu üzere, gerilim tip idrar kaçırmada uygulanan cerrahi yolla protez yerleştirilmesini tabir eder. Yapay idrar yolu sfinkter yerleştirilmesi ile, elle denetim edilebilir pompası yardımıyla idrar yolu etrafına sarılmış kafın-manşonun sıkıştırılıp gevşetilmesi ile mesaneyi denetim etmemizi sağlar, böylelikle idrar kaçırma engellenir. Emel hapşırma, öksürme, koşma yahut ağır kaldırma üzere aktiviteler sırasında idrar kaçırmayı azaltmak yahut engellemektir. Yapay idrar yolu sfinkter yerleştirmesi, önemli ölçüde idrar kaçırması olan yahut askı yerleştirilmesi sonrasında tam ya da kısmi düzgünleşme sağlanamadığı hastalarda önerilir. Yapay idrar yolu sfinkter yerleştirilmesi uzun müddetli tesire sahiptir ve hayat kalitesini kıymetli ölçüde güzelleştirir. Cerrahi planlanmadan evvel aygıtın nasıl çalıştığını ve nasıl rahatlıkla kullanabileceğini hastaya anlatılır, çeşitli testler yapılır, ve sfinkter protezi gereksinimi belirlenir.
Yol için çoklukla spinal anestezi uygulanmakla birlikte, kimi hastalarda genel anestezi önerilebilir. Ameliyatta, idrar kanalı etrafına çepeçevre kaf-manşon yerleştirmek üzere perineye bölgesine kesi yapılarak bölgeye ulaşılır, kaf yerleştirildikten sonra alt karın bölgesine yapılan ikinci bir kesiden aygıtın rezervuarı pelvik bölgeye yerleştirilir. Son olarak pompa testis torbasına yerleştirilir ve aygıtın iki modülü ortasındaki ilişki tamamlanır. 4-6 hafta sonra aktive edilinceye kadar kaf açık halde bırakılır ve kullanıma müsaade edilmez.
Ameliyat komplikasyonları ortasında; ameliyat sırasında rektum, bağırsak, idrar kanalı ve mesanede yaralanma, kanama ve enfeksiyonlar sayılabilir. Ameliyat sonrasında idrar yapamama ve/veya sıkışma tipinde idrar kaçırma riski az da olsa vardır. Aygıtın vakit içinde idrar kanalında erozyon-tahriş, darlık oluşmasına neden olabilir, ayrıyeten mekanik olarak bozulma riski az bir mümkünlük olsa bile vardır.
Erkekte yer kaplayan unsurlarla enjeksiyon tedavisi:Gerilim tipi idrar kaçırması olan erkeklerde bayanlarda olduğu üzere idrar kanalı duvarına hacim yapabilecek ve münasebetiyle idrar kanalının direnci kesmen artırıcı husus enjeksiyonları yapılabilir. Enjeksiyon yapılan hususlar sıvı-jel kıvamındadır, uygulama yapıldıktan sonra idrar kanalının süngerimsi yapısı içinde katılaşır ve yer kaplayan bir yapıya dönüşür, böylelikle idrar kanalında kısmi de olsa mesaneye karşı daha dirençli hale gelir, lakin tesiri enjeksiyonun tesiri vakitle azalabilmektedir. Yer kaplayıcı casuslar sentetik unsurlardan üretilmekte ya da sığır kollajeninden elde edilmektedir. Enjeksiyon tedavisi başka tedaviler için uygun olmadığı ya da öteki tedavileri reddeden hastalarda bir seçenek olarak hastaya sunulmaktadır. Süreç, kapalı endoskopik ve günübirlik olarak, idrar kanalına yönlendirilen iğne ile direkt görüş altında yapılmaktadır. Bir gün sonra sonda alınır, hafif kanama, süreksiz idrar tıkanmaları gelişebilir. Düşük bir mümkünlük da olasa enfeksiyon ve idrar kanalında tahriş ve erezyon gelişebilmektedir.
6- İdrar Kaçırmalarında kullanılan Emici Pedler ve Kateterler
Tıbbi ve cerrahi tedaviler idrar kaçırmayı ortadan kaldıramıyorsa, idrar kaçırmanın verdiği rahatsızlığı ortadan kaldırmaya yahut hafifletmeye yardımcı olan birtakım endüstriyel eserleri kullanılabilir:
Pedler ve kollayıcı giysiler:Bu emelle üretilen eserler birden fazla aslında olağan iç çamaşırlarından daha hacimli değildir ve günlük kıyafetlerin altına kolay kolay giyilebilir ve gizlenebilir. İdrar damlaları bir damla toplayıcıda toplanır, hasta altını ıslatmadan muhakkak bir müddet toplumsal yaşantısını sürdürebilir. Penisin üzerine giyilen ve sıkı bir halde oturan ucunda damla emici dolgu cebi olan iç çamaşırlar bulunmaktadır.
Pak aralıklı kateterizasyon(TAK): Pak aralıklı kateterizasyon mesanennin düzgün ve tam boşalmadığı için idrarını tutamayan taşma tipi idrar kaçıran hastalarda, mesaneyi tam boşatmayı temin etmek, hastanın kendi kendine tek kullanımlık idrar sondası ile boşaltmasını söz eder. Hastanın muhtaçlığına nazaran günde bir ile 6 sefere kadar bu süreci tekrarlaması gerekebilir. Bu formülle hastanın idrar kaçırması engellenmekte, idrarı tam olarak boşaltmak suretiyle böbreklere olan baskıyı azaltmakta, böylelikle böbrek işlevleri korunmaktadır.
7- İdrar Kaçırmada Mesane Büyütme Ameliyatları (Augmentasyon)
İdrar kaçırma ilaçlarla ve öteki tedavilerle düzelmemişse, mesane kapasitesinin yetersiz ve küçük olmasına bağlı ise mesane büyütme-augmentasyon ameliyatı seçeneği hastaya sunulabilir. Sürecin emeli mesane kapasitenizi arttırmaktır. Bu ameliyatla mesane dolduğunda oluşan basınç azalır ve daha fazla idrarı depolayabilecek hale gelir. Ameliyat karnınızın alt kısmına bir kesiden, karın içine girilir, ince barsaklardan alınan bir modül mesaneyi büyütmede kullanılır. Bu süreç, mesane büyütmesi yahut augmentasyon sistoplastisi olarak bilinir, günümüzde nadiren gerek duyulur.
