Kurtuluş Savaşında Yapılan Savaşlar İsimleri,
Kurtuluş Savaşında Hangi Savaşlar Yapıldı,
I. İnönü Savaşı
Türk milleti seferberliğinde bazı sıkıntılar ortaya çıkmıştır. Çerkez Ethem ve yandaşları düzenli ordunun boyunduruğuna girmek istememiş, mücadeleyi kendi yöntemleriyle devam ettirmek istemiştir. Türk düzenli ordusunun Çerkez Ethem ile arasında çekişmelerini fırsat bilen Yunanlılar, daha başlangıç aşamasında olan düzenli orduyu daha güçlenmeden ortadan kaldırmak ve aynı zamanda Eskişehir ve Ankara’yı ele geçirmek amaçlarını taşımaktaydılar. Ankara ele geçirilince TBMM’nin de dağılacağını düşündüler. Bu amaçlarla 9-10 Ocak 1919′da Türk ordusuna saldırıya geçen Yunan ordusu yeniledi ve geri çekilmek zorunda kaldı.
I.İnönü Savaşı düzenli ordunun ilk başarısı olmuştur. Tek seferde Türk ordusunun dağılmayacağını anlayan Yunanlılar çekimser tutum içine girdiler. Başarının ardından da Çerkez Ethem ayaklanması da emin bir şekilde kontrol altına alındı. Kurtuluş mücadelesi gibi kritik bir dönemde bulunan Türk milleti TBMM’ye güvenmeye başladı ve daha önemli derecede seferberlik başladı. Askere giden kişi sayısı arttı, insanlar mücadele için gönüllü oldu. Dış politikada kötü durumda olan Türkler için olumlu bir sonuç ortaya çıktı. Son derece ağır şartlar içeren Sevr Antlaşması’nın tekrar ele alınması amacıyla Londra Konferansı toplandı ve Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması yapıldı. Sağlanan güven ortamı nedeniyle TBMM 1921 Anayasası’nı (Teşkilatı Esasi) yapma gücünü kendinde buldu. Ayrıca İstiklal Marşı’mız da bu savaşta kazanılan başarının ardından ortaya çıkarıldı. Komutan İsmet Bey de general unvanını aldı.
II.İnönü Savaşı
Sevr’in yeniden ele alınması için yapılan Londra Konferansı sonuç vermedi. İtilaf Devletleri Yunanlıları sıkıştırmaya başladılar. Bir an önce Ankara’yı ele geçirip Sevr Antlaşması’nı zorla Türklere dayatmak amacında olan İtilaf Devletleri, Yunanlıların saldırıya geçmesi için talimat verdi. 27 Mart-1 Nisan tarihleri arasında II. İnönü Savaşı düzenlendi. Savaşta Türk düzenli ordusu 2. galibiyetini aldı. Düzenli ordu tüm yurtta büyük takdirle karşılandı. Anadolu’da o sırada bulunan İtalyanlar da korku duyarak Anadolu’dan çekilmeye başladılar.
Kütahya-Eskişehir Savaşları
II.İnönü Muharebesi’nden sonra sıkı hazırlanan Yunan ordusu Anadolu’ya büyük bir ordu ile gelerek 10-24 Temmuz 1921 tarihleri arasında bir taarruz daha başlattı. Türk ordusu bu saldırıya hazırlıksız yakalandı ve çekilmek zorunda kaldı. Büyük kayıplar vermek istemeyen Mustafa Kemal ordunun Sakarya’nın doğusuna çekilmesi emrini verdi. Ordunun geri çekilmesi ile mecliste karışıklıklar ortaya çıktı. Milletvekillerinin bir grubu bu çekilme karşısında umutsuzluğa kapılarak meclisin Kayseri’ye taşınmasını gündeme getirdi. Ayrıca Kuvayı Milliye sistemine dönülmesi tartışmaları başladı.
Mustafa Kemal ise her zaman zafere olan inancını sağlam tutmaktaydı. Düşmanı yenebilmek için bir an önce verilmesi ve uygulanması gereken kararlar vardı. Kararların meclisten çabuk çıkarılması ve milletvekillerinin fikir ayrılıklarına takılmaması için tüm meclis yetkilerini başkomutanlık yetkisi ile birlikte kendi üzerinde topladı. 5 Ağustos 1921′de meclisin onayıyla Mustafa Kemal’in üzerinde toplanan yetkiler doğrultusunda Tekalifi Milliye Emirleri 8 Ağustos 1921′de çıkarıldı. Ancak bu emirler ordunun eksikliklerini tam olarak karşılayamadı.
Sakarya Meydan Savaşı
Türk düzenli ordusunun zayıf düşmesini fırsat bilen Yunanlılar hemen taarruza geçtiler. 22 Ağustos – 11 Eylül 1921 tarihleri arasında yapılan savaşın başlarında Yunan ordusu başarılı durumda idi. Bunun üzerine Mustafa Kemal ” Hattı müdafaa yoktur. Sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her bir karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk edilemez” sözünü söyledi ve bu bir emir niteliğindeydi. Verilen mücadele sonucunda Yunanlılar mağlup oldu.
Sakarya Savaşı’nın önemli sonuçları vardır. Türk ordusunu yok ederek Ankara’yı ele geçirmek ve Sevr’i zorla kabul ettirmek isteyen Yunanlıların umudu kalmadı ve savunmaya geçtiler. Türk ordusu da bu fırsattan yararlanarak taarruz hazırlıklarına başladı. Halk kazanılan başarılar sonucu TBMM ve düzenli orduya tam destek verdi ve Türklerin II.Viyana’dan beri süren geri çekilmesi sona erdi. Mustafa Kemal elde ettiği galibiyet sonucu mareşallik rütbesi ve gazilik unvanı, Fevzi Çakmak da mareşallik rütbesi aldı. Türk milletinin gücünün gösterilmesi ile dış politikada ilerlemeler kaydedildi. Tüm yurtta devam eden Kurtuluş Mücadelesinin bazı cepheleri sona erdirilerek tüm kuvvetler Batı cephesine kaydırıldı. Kafkas devletleri ile Kars, Fransa ile Ankara Antlaşması yapılarak topraklar güvence altına alındı. Kars Antlaşması ile Sovyet Rusya’la olan ilişkiler güçlendirildi. Moskova Antlaşmasının bir tekrarı olarak doğu sınırı kesin olarak belirlendi. Güney cephesinde ise halkın direnişi ile Fransa geri püskürtülerek Ankara Antlaşması imzalandı. Fransa TBMM’yi tanıdı ve Hatay dışındaki Türkiye güney sınırı çizilmiş oldu.
Büyük Taarruz
Sakarya Meydan Savaşı galibiyetinden sonra savunmaya geçen Yunanlılara karşı taarruz başlatıldı. Bir yıllık hazırlık sürecinden sonra 26 Ağustos 1922′de taarruza geçen Türk ordusu, Yunan ordusunun büyük bölümünü Aslıhanlar ve Dumlupınar yakınlarında Başkomutanlık Meydan Savaşı’nda yok etti. 9 Eylül’de İzmir’e gelen Türk ordusu 18 Eylül’e kadar tüm Yunanlıları temizledi.
Kurtuluş Savaşında Hangi Savaşlar Yapıldı,
I. İnönü Savaşı
Türk milleti seferberliğinde bazı sıkıntılar ortaya çıkmıştır. Çerkez Ethem ve yandaşları düzenli ordunun boyunduruğuna girmek istememiş, mücadeleyi kendi yöntemleriyle devam ettirmek istemiştir. Türk düzenli ordusunun Çerkez Ethem ile arasında çekişmelerini fırsat bilen Yunanlılar, daha başlangıç aşamasında olan düzenli orduyu daha güçlenmeden ortadan kaldırmak ve aynı zamanda Eskişehir ve Ankara’yı ele geçirmek amaçlarını taşımaktaydılar. Ankara ele geçirilince TBMM’nin de dağılacağını düşündüler. Bu amaçlarla 9-10 Ocak 1919′da Türk ordusuna saldırıya geçen Yunan ordusu yeniledi ve geri çekilmek zorunda kaldı.
I.İnönü Savaşı düzenli ordunun ilk başarısı olmuştur. Tek seferde Türk ordusunun dağılmayacağını anlayan Yunanlılar çekimser tutum içine girdiler. Başarının ardından da Çerkez Ethem ayaklanması da emin bir şekilde kontrol altına alındı. Kurtuluş mücadelesi gibi kritik bir dönemde bulunan Türk milleti TBMM’ye güvenmeye başladı ve daha önemli derecede seferberlik başladı. Askere giden kişi sayısı arttı, insanlar mücadele için gönüllü oldu. Dış politikada kötü durumda olan Türkler için olumlu bir sonuç ortaya çıktı. Son derece ağır şartlar içeren Sevr Antlaşması’nın tekrar ele alınması amacıyla Londra Konferansı toplandı ve Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması yapıldı. Sağlanan güven ortamı nedeniyle TBMM 1921 Anayasası’nı (Teşkilatı Esasi) yapma gücünü kendinde buldu. Ayrıca İstiklal Marşı’mız da bu savaşta kazanılan başarının ardından ortaya çıkarıldı. Komutan İsmet Bey de general unvanını aldı.
II.İnönü Savaşı
Sevr’in yeniden ele alınması için yapılan Londra Konferansı sonuç vermedi. İtilaf Devletleri Yunanlıları sıkıştırmaya başladılar. Bir an önce Ankara’yı ele geçirip Sevr Antlaşması’nı zorla Türklere dayatmak amacında olan İtilaf Devletleri, Yunanlıların saldırıya geçmesi için talimat verdi. 27 Mart-1 Nisan tarihleri arasında II. İnönü Savaşı düzenlendi. Savaşta Türk düzenli ordusu 2. galibiyetini aldı. Düzenli ordu tüm yurtta büyük takdirle karşılandı. Anadolu’da o sırada bulunan İtalyanlar da korku duyarak Anadolu’dan çekilmeye başladılar.
Kütahya-Eskişehir Savaşları
II.İnönü Muharebesi’nden sonra sıkı hazırlanan Yunan ordusu Anadolu’ya büyük bir ordu ile gelerek 10-24 Temmuz 1921 tarihleri arasında bir taarruz daha başlattı. Türk ordusu bu saldırıya hazırlıksız yakalandı ve çekilmek zorunda kaldı. Büyük kayıplar vermek istemeyen Mustafa Kemal ordunun Sakarya’nın doğusuna çekilmesi emrini verdi. Ordunun geri çekilmesi ile mecliste karışıklıklar ortaya çıktı. Milletvekillerinin bir grubu bu çekilme karşısında umutsuzluğa kapılarak meclisin Kayseri’ye taşınmasını gündeme getirdi. Ayrıca Kuvayı Milliye sistemine dönülmesi tartışmaları başladı.
Mustafa Kemal ise her zaman zafere olan inancını sağlam tutmaktaydı. Düşmanı yenebilmek için bir an önce verilmesi ve uygulanması gereken kararlar vardı. Kararların meclisten çabuk çıkarılması ve milletvekillerinin fikir ayrılıklarına takılmaması için tüm meclis yetkilerini başkomutanlık yetkisi ile birlikte kendi üzerinde topladı. 5 Ağustos 1921′de meclisin onayıyla Mustafa Kemal’in üzerinde toplanan yetkiler doğrultusunda Tekalifi Milliye Emirleri 8 Ağustos 1921′de çıkarıldı. Ancak bu emirler ordunun eksikliklerini tam olarak karşılayamadı.
Sakarya Meydan Savaşı
Türk düzenli ordusunun zayıf düşmesini fırsat bilen Yunanlılar hemen taarruza geçtiler. 22 Ağustos – 11 Eylül 1921 tarihleri arasında yapılan savaşın başlarında Yunan ordusu başarılı durumda idi. Bunun üzerine Mustafa Kemal ” Hattı müdafaa yoktur. Sathı müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her bir karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk edilemez” sözünü söyledi ve bu bir emir niteliğindeydi. Verilen mücadele sonucunda Yunanlılar mağlup oldu.
Sakarya Savaşı’nın önemli sonuçları vardır. Türk ordusunu yok ederek Ankara’yı ele geçirmek ve Sevr’i zorla kabul ettirmek isteyen Yunanlıların umudu kalmadı ve savunmaya geçtiler. Türk ordusu da bu fırsattan yararlanarak taarruz hazırlıklarına başladı. Halk kazanılan başarılar sonucu TBMM ve düzenli orduya tam destek verdi ve Türklerin II.Viyana’dan beri süren geri çekilmesi sona erdi. Mustafa Kemal elde ettiği galibiyet sonucu mareşallik rütbesi ve gazilik unvanı, Fevzi Çakmak da mareşallik rütbesi aldı. Türk milletinin gücünün gösterilmesi ile dış politikada ilerlemeler kaydedildi. Tüm yurtta devam eden Kurtuluş Mücadelesinin bazı cepheleri sona erdirilerek tüm kuvvetler Batı cephesine kaydırıldı. Kafkas devletleri ile Kars, Fransa ile Ankara Antlaşması yapılarak topraklar güvence altına alındı. Kars Antlaşması ile Sovyet Rusya’la olan ilişkiler güçlendirildi. Moskova Antlaşmasının bir tekrarı olarak doğu sınırı kesin olarak belirlendi. Güney cephesinde ise halkın direnişi ile Fransa geri püskürtülerek Ankara Antlaşması imzalandı. Fransa TBMM’yi tanıdı ve Hatay dışındaki Türkiye güney sınırı çizilmiş oldu.
Büyük Taarruz
Sakarya Meydan Savaşı galibiyetinden sonra savunmaya geçen Yunanlılara karşı taarruz başlatıldı. Bir yıllık hazırlık sürecinden sonra 26 Ağustos 1922′de taarruza geçen Türk ordusu, Yunan ordusunun büyük bölümünü Aslıhanlar ve Dumlupınar yakınlarında Başkomutanlık Meydan Savaşı’nda yok etti. 9 Eylül’de İzmir’e gelen Türk ordusu 18 Eylül’e kadar tüm Yunanlıları temizledi.
