Mide gribi
"Çare yok
Tüm acılara direneceksin önce
Daha çok
Acınmalara direneceksin iki
Yokluğa yoksunluğaÜüüç!
Güler yüz göstermeyeceksin
Yüzüne gülenlere dört!
En önemlisi
Ezenlere karşı direneceksin beş!
Ezilenlerin yanıp yakınmalarına!
Etti mi altı!
Yedincisi mi can yoldaşım
Övgülere direneceksin
Seni göklere çıkaran övgülere!
Ayakların bir kesildi mi yerden
İşte asıl o zaman
Sedef-i şerifini terk ettin demektir!"
Biz direndikçe hastalıklar da bize direnmekte Virüsler de aynen öyle Tam birini hizaya soktuk der iken bir başkası türemekte Rıfat Ilgaz'ın söylediği gibi marazlara teslim olmak yok direnmek gerek Bir virüs hastalığı olan mide gribine direnmek gibi O halde paylaştıklarımız ile paylaşmadıklarımız arasındaki farkı kapatmaya devam
Bilinen hastalık belirtileri içerisinde ishal dördüncü sırada yer alır İshale neden olan etkenlerin başında ise mide bağırsak enfeksiyonları gelir Akut ishaller son 14 gün içinde gelişen ishallerdir 30 günden fazla süren ishallere ise kronik ishal adı verilir Virüslerin neden olduğu akut ishaller sulu ishaller olarak da bilinir
İSHAL DEYİP GEÇME!
Alt tarafı ishal deyip geçmeyin Dünyada her yıl 5 milyara yakın insan ishal olmaktadır Bunların 8- 10 milyonu ise ishalden ileri gelen sorunlar nedeniyle yaşamını yitirmektedir Ülkemizde ilk 5 yaş grubu çocukların ölüm nedenleri arasında ishal ikinci sırada gelmektedir Bu veriler son derece önemli ve düşündürücüdür
Mide- bağırsak enfeksiyonları sonucu oluşan ishallere Akut Gastroenterit adı verilir Nedenlerinin başında parazitler bakteriler ve virüsler gelir Şimdi eriştiğimiz teşhis ve tedavi olanakları ile parazit ve bakterilerin yarattığı ishali nispeten daha kolay kontrol etmekteyiz Ancak virüslerin oluşturduğu salgınlara ise o denli etkili değiliz
Ciddi ishal salgınlarına yol açan virüslerden biri de Norovirüslerdir
Norovirüsler ile tanışalı henüz 40 yıl oldu İlk kez ABD'nin Norwalk kentinde tanımlandığı için "Norwalk like virüs" adını almışlardır Daha sonraları ismi Norovirüs olarak değiştirilmiştir
Norovirüsler geçtiğimiz aylarda Avrupa'da pek çok ülkede salgınlara yol açmıştır Genelde yaz ishalleri bakteri kış ishalleri ise virüs kaynaklıdır Bu nedenle Norovirüslerin neden olduğu mide bağırsak enfeksiyonuna "Mide gribi" adı da verilmiştir Ancak "Mide gribi" kışın görülecek diye bir kural yoktur
"Mide gribi" son derece bulaşıcıdır Dışkı ile bulaşmış gıda maddeleri önde gelen bulaşma yollarıdır Norovirüsler en sık hamburger peynir deniz kabukluları ev konservesi ile bulaşır Ayrıca havuzda yüzmek ve hasta olan kişi ile ya da kullandığı eşyalar ile temas etmek diğer bulaşma yollarıdır Bu nedenle hasta kişilerle doğrudan temas etmeyin ve gereksiz ziyaretlerde bulunmayın
Bu virüsler insan bedeni dışında çoğalamazlar ancak canlılıklarını bir süre için muhafaza ederler Norovirüsler 60 dereceye kadar ısıya dayanaklıdırlar
Gıda maddeleri ile alınan virüs bağırsaklara yerleşir ve orada hızla çoğalır Mide gribinde ishal virüsün mide ve bağırsak boşluğunu döşeyen hücrelerin bütünlüğünü bozmasından ötürüdür Bu bütünlük kaybolunca bağırsaklardaki emme işlevi bozulur ve ishal ortaya çıkar
Karın krapmları
Çok kez ishal ve karın krampları birliktedir Kramp tarzındaki karın ağrıları kişiyi iki büklüm pozisyona sokar Baş ağrısı tüm vücut kaslarında ağrı kırıklık ve genel bir halsizlik vardır
Kusma erişkinlerden ziyade çocuklarda daha sık görülür İshal ise erişkinlerde daha sıktır Tüm bu belirtiler 2-3 günden fazla sürmez ve kendiliğinden düzelir
Norovirüslerin yarattığı hastalığa karşı bağışıklık olmaz Aynı hastalığı defalarca geçirmek olasıdır Hastalığa karşı henüz aşı geliştirilmemiştir Tedavide antibiyotikler etkisizdir kullanmak da son derece gereksizdir
Tanı dışkı testleri ile konur Bazı hallerde özel kan analizleri de gerekebilir Pek çok kişi hastalık belirtisi göstermeden virüs taşıyıcısı olabilir Bu nedenle özellikle gıda satışı yapılan yerlerde ve restoranlarda virüs taşıyıcılığına karşı sıkı önlemler alınır Bunların başında da personelin periyodik kontrolü gelir
Norovirüs ishali
* Kansız ishal
* Bulantı
* Kusma
* Hafif ateş
* Karın ağrısı (kramp)
Ne yapmalıyız?
* Ellerini yıka
* Çevreni temiz tut
* Giysilerini değiştir
* Hasta ziyareti yapma
İshal Diyeti
* Bol su
* Yağsız yoğurt
* Ayran
* Patates haşlama
* Haşlanmış ya da ızgara et
DrTuncay Filiz
"Çare yok
Tüm acılara direneceksin önce
Daha çok
Acınmalara direneceksin iki
Yokluğa yoksunluğaÜüüç!
Güler yüz göstermeyeceksin
Yüzüne gülenlere dört!
En önemlisi
Ezenlere karşı direneceksin beş!
Ezilenlerin yanıp yakınmalarına!
Etti mi altı!
Yedincisi mi can yoldaşım
Övgülere direneceksin
Seni göklere çıkaran övgülere!
Ayakların bir kesildi mi yerden
İşte asıl o zaman
Sedef-i şerifini terk ettin demektir!"
Biz direndikçe hastalıklar da bize direnmekte Virüsler de aynen öyle Tam birini hizaya soktuk der iken bir başkası türemekte Rıfat Ilgaz'ın söylediği gibi marazlara teslim olmak yok direnmek gerek Bir virüs hastalığı olan mide gribine direnmek gibi O halde paylaştıklarımız ile paylaşmadıklarımız arasındaki farkı kapatmaya devam
Bilinen hastalık belirtileri içerisinde ishal dördüncü sırada yer alır İshale neden olan etkenlerin başında ise mide bağırsak enfeksiyonları gelir Akut ishaller son 14 gün içinde gelişen ishallerdir 30 günden fazla süren ishallere ise kronik ishal adı verilir Virüslerin neden olduğu akut ishaller sulu ishaller olarak da bilinir
İSHAL DEYİP GEÇME!
Alt tarafı ishal deyip geçmeyin Dünyada her yıl 5 milyara yakın insan ishal olmaktadır Bunların 8- 10 milyonu ise ishalden ileri gelen sorunlar nedeniyle yaşamını yitirmektedir Ülkemizde ilk 5 yaş grubu çocukların ölüm nedenleri arasında ishal ikinci sırada gelmektedir Bu veriler son derece önemli ve düşündürücüdür
Mide- bağırsak enfeksiyonları sonucu oluşan ishallere Akut Gastroenterit adı verilir Nedenlerinin başında parazitler bakteriler ve virüsler gelir Şimdi eriştiğimiz teşhis ve tedavi olanakları ile parazit ve bakterilerin yarattığı ishali nispeten daha kolay kontrol etmekteyiz Ancak virüslerin oluşturduğu salgınlara ise o denli etkili değiliz
Ciddi ishal salgınlarına yol açan virüslerden biri de Norovirüslerdir
Norovirüsler ile tanışalı henüz 40 yıl oldu İlk kez ABD'nin Norwalk kentinde tanımlandığı için "Norwalk like virüs" adını almışlardır Daha sonraları ismi Norovirüs olarak değiştirilmiştir
Norovirüsler geçtiğimiz aylarda Avrupa'da pek çok ülkede salgınlara yol açmıştır Genelde yaz ishalleri bakteri kış ishalleri ise virüs kaynaklıdır Bu nedenle Norovirüslerin neden olduğu mide bağırsak enfeksiyonuna "Mide gribi" adı da verilmiştir Ancak "Mide gribi" kışın görülecek diye bir kural yoktur
"Mide gribi" son derece bulaşıcıdır Dışkı ile bulaşmış gıda maddeleri önde gelen bulaşma yollarıdır Norovirüsler en sık hamburger peynir deniz kabukluları ev konservesi ile bulaşır Ayrıca havuzda yüzmek ve hasta olan kişi ile ya da kullandığı eşyalar ile temas etmek diğer bulaşma yollarıdır Bu nedenle hasta kişilerle doğrudan temas etmeyin ve gereksiz ziyaretlerde bulunmayın
Bu virüsler insan bedeni dışında çoğalamazlar ancak canlılıklarını bir süre için muhafaza ederler Norovirüsler 60 dereceye kadar ısıya dayanaklıdırlar
Gıda maddeleri ile alınan virüs bağırsaklara yerleşir ve orada hızla çoğalır Mide gribinde ishal virüsün mide ve bağırsak boşluğunu döşeyen hücrelerin bütünlüğünü bozmasından ötürüdür Bu bütünlük kaybolunca bağırsaklardaki emme işlevi bozulur ve ishal ortaya çıkar
Karın krapmları
Çok kez ishal ve karın krampları birliktedir Kramp tarzındaki karın ağrıları kişiyi iki büklüm pozisyona sokar Baş ağrısı tüm vücut kaslarında ağrı kırıklık ve genel bir halsizlik vardır
Kusma erişkinlerden ziyade çocuklarda daha sık görülür İshal ise erişkinlerde daha sıktır Tüm bu belirtiler 2-3 günden fazla sürmez ve kendiliğinden düzelir
Norovirüslerin yarattığı hastalığa karşı bağışıklık olmaz Aynı hastalığı defalarca geçirmek olasıdır Hastalığa karşı henüz aşı geliştirilmemiştir Tedavide antibiyotikler etkisizdir kullanmak da son derece gereksizdir
Tanı dışkı testleri ile konur Bazı hallerde özel kan analizleri de gerekebilir Pek çok kişi hastalık belirtisi göstermeden virüs taşıyıcısı olabilir Bu nedenle özellikle gıda satışı yapılan yerlerde ve restoranlarda virüs taşıyıcılığına karşı sıkı önlemler alınır Bunların başında da personelin periyodik kontrolü gelir
Norovirüs ishali
* Kansız ishal
* Bulantı
* Kusma
* Hafif ateş
* Karın ağrısı (kramp)
Ne yapmalıyız?
* Ellerini yıka
* Çevreni temiz tut
* Giysilerini değiştir
* Hasta ziyareti yapma
İshal Diyeti
* Bol su
* Yağsız yoğurt
* Ayran
* Patates haşlama
* Haşlanmış ya da ızgara et
DrTuncay Filiz
